China opent met de Asian Infrastructure Investment Bank (AIIB) de aanval op de Wereldbank, het instituut dat voornamelijk de ‘Westerse’ belangen dient. Washington ziet in de nieuwe Chinese investeringsbank een geduchte concurrent en heeft haar bondgenoten daarom opgeroepen ’twee keer na te denken’ voordat ze zich bij de Chinese investeringsbank aansluiten. In navolging op Groot-Brittannië willen ook andere grote Westerse landen als Duitsland, Frankrijk en Italië zich bij het Chinese alternatief aansluiten.
Het feit dat een aantal belangrijke bondgenoten van de VS zich tot China richten is een diplomatieke klap in het gezicht van de Amerikanen, die geen belang hebben bij de groeiende economische en diplomatieke macht uit het verre Oosten. De deelname aan de Chinese ontwikkelingsbank illustreert de gretigheid van Europa om intensiever met China samen te werken, zo schrijft Reuters. Het is extra pijnlijk voor de VS, omdat de onderhandelingen tussen Brussel en Washington over het Trans-Atlantische Vrijhandels- en Investeringsverdrag juist zeer moeizaam verlopen.
Blokkade van het IMF
De Europese Unie en verschillende Aziatische landen zijn gefrustreerd over het feit dat het Amerikaanse Congres een hervorming van de stemrechten in het IMF heeft tegengehouden. China en andere opkomende economieën zouden meer inspraak krijgen in het IMF, maar dat plan werd gedwarsboomd door met name de Tea Party aanhang in het Congres.
Nu verschillende bondgenoten van de VS zich op China richten probeert Washington deelname van landen aan de Asian Infrastructure Investment Bank te ontmoedigen. De Amerikaanse overheid stelt openlijk vraagtekens bij de kwaliteit van het bestuur van de Chinese investeringsbank en haar standaarden ten aanzien van het milieu. “Ik hoop dat alle landen die hun naam willen verbinden aan deze organisatie zich ervan verzekeren dat er een goed bestuur gevoerd wordt”, zo verklaarde de Amerikaanse minister van Financiën Jack Lew. Volgens hem proberen China en andere opkomende economieën het Amerikaanse wereldleiderschap uit te dagen en moet het Congres daarom snel de voorgestelde hervormingen in het IMF doorvoeren.
“De vertraging die het Amerikaanse Congres veroorzaakt heeft door de hervormingen binnen het IMF te dwarsbomen hebben de geloofwaardigheid van de VS ondermijnd en hebben twijfels gezaaid over de toewijding van de VS ten opzichte van internationale instituties. Het is geen toeval dat opkomende economieën zich afwenden van de VS, omdat ze gefrustreerd zijn over het feit dat de VS een milde en zeer redelijke reeks hervormingen in het IMF heeft tegengehouden”, zo lichtte de Amerikaanse minister van Financiën toe. De voorgestelde hervormingen in het IMF hadden betrekking op een verdubbeling van de beschikbare middelen en meer stemrecht voor de BRICS-landen: Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika.
Volgens Scott Morris, voormalig medewerker van het Amerikaanse ministerie van Financiën, betaalt Washington nu de prijs voor het blokkeren van de hervormingen.
“Het is een eenduidig sentiment onder een behoorlijk diverse groep landen. Ze willen via ontwikkelingsbanken meer kapitaal vrij maken voor infrastructuur, maar nu de VS in de weg staat word ze steeds meer geïsoleerd.”
Naar verluid hebben 26 landen zich al aangesloten bij de Chinese investeringsbank
Europa wil met China samenwerken
De ministers van Financiën en de ministers van Buitenlandse Zaken van Duitsland, Frankrijk en Italië hebben in een gezamenlijke persverklaring gezegd dat ze er alles aan zullen doen om ervoor te zorgen dat de nieuwe Aziatische investeringsbank de hoogste standaarden hanteert ten aanzien van bestuur en beleid. De minister van Financiën van Luxemburg heeft kenbaar gemaakt dat ook zijn land deelneemt in de nieuwe Chinese investeringsbank, dat met een startkapitaal van $50 miljard zal beginnen.
Een woordvoerder van de Europese Commissie zei dat deelname van lidstaten van de Europese Unie aan de nieuwe Chinese investeringsbank wordt aangemoedigd, omdat hiermee nieuwe kansen gecreëerd worden voor Europese bedrijven en voor investeerders wereldwijd.
Grote belangstelling
De nieuwe Chinese investeringsbank kan op veel belangstelling rekenen, want tot op heden hebben zich al 26 landen aangegeven dat ze vanaf de start mee willen doen.Dit zijn voornamelijk landen in de Aziatische regio en in het Midden-Oosten, maar dus ook enkele grote Europese economieën. Het Chinese persagentschap Xinhua wist te melden dat ook Zwitserland en Zuid-Korea geïnteresseerd zijn in deelname. China maakt zelf geen lijst openbaar van landen die betrokken zijn bij de oprichting van de AIIB. Landen die zich als ‘founding partner’ willen aansluiten bij het Chinese initiatief hebben daar tot 31 maart de tijd voor.
Het IMF en de Wereldbank krijgen er met de AIIB een geduchte concurrent bij