Het afgelopen jaar heeft niet goed uitgepakt voor grondstoffen. Niet alleen is de prijs van olie sterk gedaald, maar ook die van grondstoffen als ijzer, goud, katoen en sojabonen. De daling treft zoveel grondstoffen dat het onzin is te denken dat het te wijten is aan sector gebonden factoren. Het kan niet anders of macro-economische factoren moeten een rol spelen.
Het ligt voor de hand om deflatie of in ieder geval de extreem lage inflatie als schuldige aan te wijzen. Maar dat klopt toch niet. Grondstoffen dalen ook ten opzichte van het algehele prijspeil. Met andere woorden, ze dalen in reële termen. Een tweede mogelijke schuldige is uiteraard de wereldwijde economische malaise. In veel delen van de wereld regent het neerwaartse bijstellingen van de groeiverwachting. De enige uitzondering op deze regel zijn de Verenigde Staten. In dit land lijkt de groei stevig genesteld. Het doet dan ook vreemd aan, dat juist in de VS de grondstoffen het hardst gedaald zijn in prijs. Maar een index als de Commodity Price index is echter gestegen. Omgerekend in dollars is die index echter wel gedaald.
Er is daarmee een monetaire factor in het spel. Monetair beleid speelt onmiskenbaar een rol bij het tot stand komen van de prijs van grondstoffen. Zoveel wijst de geschiedenis uit. Dalende rentevoeten gaan meestal gepaard met een stijging van de prijs voor grondstoffen. Een stijging van de rente, zoals in de jaren tachtig gebeurde, liet de prijs ineen klappen. Als de Fed geld bijdrukt, stroomt een deel van dat geld naar grondstoffen en dus stijgen de prijzen.
Maar welk mechanisme schuilt achter deze vaststelling? Een stijgende rente verlaagt de prijs van grondstoffen, omdat het voor producenten aantrekkelijker en goedkoper is grondstoffen vandaag naar boven te halen of op te pompen in plaats van morgen. Tegelijkertijd hebben producenten weinig trek om grote voorraden aan te leggen. Dat kost alleen maar meer en meer. De portfoliomanagers dragen ook hun steentje bij aan de prijsdaling door massaal uit grondstoffen te stappen en in staatsobligaties te gaan. De laatste factor is de wisselkoers. Een hogere rente maakt de lokale valuta duurder ten opzichte van concurrerende valuta’s. Natuurlijk is de rente in 2014 nog niet verhoogd, maar speculanten lopen er wel massaal op vooruit dat zulks in 2015 zeker wel geschiedt.
Grondstoffenprijzen scherp gedaald samen met olie
De dollar wordt alsmaar sterker
Het is duidelijk, dat het wisselkoersverhaal al een rol speelt. Het ziet ernaar uit, dat de Fed verder gaat verkrappen door de rente te verhogen. Tegelijkertijd maken de ECB en de Bank van Japan aanstalten om monetair te gaan verruimen. Dus stijgt de dollar in waarde ten opzichte van de yen en de euro. En dus kan het gebeuren, dat grondstoffen genoteerd in dollars in prijs dalen, maar genoteerd in yen in prijs stijgen!
Cor Wijtvliet
Bron: Jeffrey Frankel, why are commodity prices falling? Project-syndicate, December 15 2014
Over Cor Wijtvliet: Als econoom studeerde Wijtvliet af op economische geschiedenis en kent hij als geen ander de valkuilen en mogelijkheden van crises. Wijtvliet werkte tot de vorige crisis van 2008 als onderzoeker, analist en vermogensstrateeg voor banken en instellingen zoals het Nederlands Instituut voor het Bank- en Effectenbedrijf (NIBE), Centraal Bureau voor de Statistiek, KBW-Wesselius, Friesland Bank Securities en Van Lanschot Bankiers. Die wereld laat hij in 2009 achter zich en vestigt zich succesvol als onafhankelijk analist. Hij schrijft in 2009 onthullende commentaren en vileine columns en wordt regelmatig gevraagd zijn doortastende kijk op geld- en beleggingszaken te geven in de Nederlandse media. Zo was Dr. Wijtvliets opinie onder andere te zien, te horen en te lezen in RTLZ, Business Nieuws Radio (BNR) en Het Financieele Dagblad (FD).
Meer informatie:
- Opmerkingen en vragen kunt u richten aan: [email protected]
- Bezoek ook de website van Cor Wijtvliet en lees meer door hem geschreven artikelen
- U kunt Cor Wijtvliet boeken voor een inspirerende spreekbeurt. Laat u verrassen!
- Ontvangt u het Journaal niet rechtstreeks? Abonneert u zich dan hier!
- Volg Cor Wijtvliet op twitter: @wijtvliet
