Welke centrale bank balans is sinds 2003 het meest gegroeid? Is het de Federal Reserve, die sinds het uitbreken van de crisis honderden miljarden aan staatsobligaties en hypotheekleningen uit de markt haalde? Of is het misschien de Zwitserse centrale bank, die tijdens de Europese schuldencrisis miljarden francs op de valutamarkten dumpte om de wisselkoers te verdedigen? Allebei fout, want de volgende grafiek van Bloomberg laat zien dat de koppositie is weggelegd voor de People’s Bank of China. De balans van de Chinese centrale bank groeide al veel langer dan die van veel Westerse centrale banken.
Manipulaties
De centrale bank van China heeft jarenlang de waarde van haar munt kunstmatig laag gehouden, door dollarreserves om te zetten in Amerikaanse staatsobligaties. Die obligaties dienden vervolgens als onderpand voor de creatie van nieuwe Chinese yuan, zodat de Chinese munt jarenlang veel te goedkoop was ten opzichte van de dollar. De laatste jaren laat de Chinese centrale bank haar munt langzaam in waarde stijgen tegenover de dollar. Dat zien we ook terug op de grafiek, want na 2008 groeide de balans van de People’s Bank of China minder hard dan die van andere centrale banken.
En zoals China voor de financiële crisis de waarde van haar munt omlaag manipuleerde, zo begonnen Westerse centrale banken als de Federal Reserve, de Bank of England en de ECB de rente omlaag te manipuleren. De vlucht van kapitaal richting Zwitserland werd uiteindelijk zo groot dat ook de Swiss National Bank (SNB) zich genoodzaakt voelde in te grijpen. Er werd een plafond ingesteld voor de waarde van de franc ten opzichte van de euro, een plafond dat verdedigd werd met grootschalige interventies door de centrale bank.
Het is een interessant schouwspel dat gevangen wordt in deze grafiek. Onder al het geweld van monetaire verruiming en muntmanipulaties steeg de goudprijs van ongeveer $350 per troy ounce in 2003 naar ongeveer $1.200 per troy ounce in 2014.
Ontwikkeling balans centrale banken sinds 2003 (Grafiek van Bloomberg)
