Het meest bekende voorbeeld van hyperinflatie is misschien wel die van de Weimar republiek. Na de Eerste Wereldoorlog was Duitsland een belangrijk deel van haar productiemiddelen kwijtgeraakt, terwijl het land tegelijkertijd door de overwinnaars gedwongen werd grote herstelbetalingen te doen. Het duurde niet lang voordat Duitsland de koppeling van haar munt aan goud moest loslaten en de geldpersen begonnen te draaien om de tekorten te financieren.
Het ging van kwaad tot erger toen Frankrijk besloot het geïndustrialiseerde en steenkoolrijke Ruhrgebied te bezetten. Daardoor daalde de productiviteit van Duitsland en werd het nog moeilijk de herstelbetalingen te voldoen. De geldpers ging in een steeds hogere versnelling, maar dat mocht niet baten. De waarde van het papiergeld daalde nog sneller. Binnen twee jaar na afloop van de Eerste Wereldoorlog had het geld al meer dan 90% van haar waarde verloren en in 1923 had je 1 biljoen aan papieren marken nodig om een gouden mark te kopen.
Van hyperinflatie naar oorlog?
De herstelbetalingen en de bezetting van het Ruhrgebied door de Fransen heeft een zeer grote invloed gehad op het verloop van de 20e eeuw. Door de hyperinflatie was er een grote volkswoede ontstaan tegen buitenlanders, kapitaalkrachtigen en de Joden. Daarmee werd de voedingsbodem gezaaid voor de opkomst van Hitler. John Maynard Keynes noemde het eisen van herstelbetalingen onder het Verdrag van Versailles toen al de grootste politieke blunder uit de geschiedenis.
In tijden van hyperinflatie vlucht men massaal in tastbare bezittingen die hun waarde beter behouden, zoals buitenlandse valuta en gouden munten. Door de geschiedenis heen zijn er al talloze geldsystemen uit elkaar gevallen, terwijl goud altijd enige koopkracht heeft weten te behouden. Spaarders die een deel van hun vermogen omzetten in fysiek goud kunnen hun vermogen beschermen tegen de risico’s van een ongedekt geldsysteem. Klik hier en hier om de infographics in een groter formaat te bekijken.
Deel 1: Hyperinflatie in de Weimar republiek, klik hier voor een grote versie (Bron: Visual Capitalist)
Deel 2: Hyperinflatie in de Weimar republiek, klik hier voor een grote versie (Bron: Visual Capitalist)
