Marine Le Pen wil afscheid nemen van de euro en een nieuwe franc in omloop brengen. Deze nieuwe nationale munt moet naast de euro bestaan en tegen een wisselkoers van één op één gelanceerd worden. Daarna moet de munt vrij kunnen fluctueren ten opzichte van de euro, zo lang de wisselkoers binnen een bandbreedte van 20% blijft ten opzichte van de euro.
Volgens Le Pen moet Frankrijk haar monetaire soevereiniteit terugpakken en een eigen munt invoeren. Volgens haar is de euro een politiek wapen, waarmee landen gedwongen kunnen worden hervormingen door te voeren. Ze verwijst naar het voorbeeld van Griekenland, dat gedwongen werd drastische bezuinigingen en hervormingen door te voeren. Om te voorkomen dat Frankrijk dezelfde kant op gaat moet het land uit de euro stappen en opnieuw een eigen munt invoeren, aldus Le Pen van het Front National.
Frankrijk uit de euro
De terugkeer naar een eigen munt geeft Frankrijk de mogelijkheid om te devalueren en daarmee haar concurrentiepositie te verbeteren. Om terug te keren naar het concurrentievermogen van 1999 zou de nieuwe Franse munteenheid met tenminste 15% gedevalueerd moeten worden, maar het is de vraag of het daarbij blijft.
De invoering van een nationale munt brengt enorme onzekerheid met zich mee, omdat niemand op voorhand kan zeggen hoe de waarde van die munt zich zal ontwikkelen. Maar wat we nu al met zekerheid kunnen zeggen is dat die denkbeeldige ‘nieuwe franc’ geen sterke munt wordt. Zo wil Marine Le Pen de pensioenleeftijd omlaag brengen, de belastingen verlagen en geld bijdrukken om de overheidstekorten te financieren en schulden af te lossen. Dat laatste kan alleen als de onafhankelijkheid van de centrale bank overboord wordt gegooid en dat is precies wat Le Pen wil doen.
De monetaire discipline van de euro zal in de wereld van Le Pen plaats maken voor een centrale bank die vooral de belangen van de overheid behartigt. Zo moet de centrale bank in staat worden gesteld om jaarlijks maximaal 5% van de totale geldhoeveelheid ‘bij te drukken’. Dat is vergelijkbaar met de omvang van het stimuleringsprogramma van de ECB, met als verschil dat de Franse centrale bank dan rechtstreeks de overheidstekorten kan financieren.
Geld drukken
Door de centrale bank meer geld te laten drukken kan de verzorgingsstaat weer betaald worden en kunnen bedrijven minder belasting gaan betalen. De staatsschuld kan er ook mee afgelost worden, want als het aan Le Pen ligt wordt ook deze omgezet in de nieuwe nationale munt. Wat er met de private schulden van huishoudens en bedrijven moet gebeuren, dat blijft een groot vraagteken. Blijven deze in euro’s staan, dan belooft dat weinig goeds voor de waarde van de nieuwe Franse franc. Bedrijven en huishoudens zullen dan eerder euro’s accepteren, waardoor de waarde van de eigen munt verder onder druk komt te staan.
Devalueren klinkt aantrekkelijk, omdat het de concurrentiepositie van Franse bedrijven versterkt. Maar in de praktijk kan het rampzalig uitpakken voor zowel spaarders als schuldenaren. Spaarders die hun euro’s moeten omwisselen voor de nationale munt verliezen in één klap een deel van hun koopkracht, terwijl schuldenaren die in euro’s geleend hebben deze schuld in een duurdere valuta moeten terugbetalen. Bovendien is het nog maar de vraag of het juridisch haalbaar is om publieke en private schulden om te zetten in een andere valuta. Het is tenslotte een vorm van contractbreuk.
Twee valuta
Als het Marine Le Pen lukt om een nationale munt in te voeren, dan wil dat nog niet zeggen dat de euro helemaal uit Frankrijk zal verdwijnen. Zoals gezegd hebben veel bedrijven en particulieren schuldverplichtingen in euro’s, waardoor ze bereid zijn euro’s te accepteren in ruil voor arbeid en kapitaal. Daarnaast blijven alle omliggende landen euro’s gebruiken, waardoor de neiging groot is om de euro te blijven accepteren als betaalmiddel. Kijk bijvoorbeeld naar Zwitserland, waar je op heel veel plaatsen ook met euro’s kunt betalen.
“Een systeem met twee valuta heeft in het verleden nooit gewerkt. De sterke munt zal worden opgepot, terwijl de zwakke munt meteen wordt uitgegeven en haar waarde verliest. Daardoor zal het voor de centrale bank lastig worden om een koppeling aan de euro in stand te houden”, zo verklaarde Samy Chaar, hoofdeconoom van Banque Lombard Odier & Cie in Geneve, tegenover Bloomberg.
De plannen van Le Pen en Macron (Bron: Capital Economics, via Business Insider)
Spaarder opgelet!
De plannen van Marine Le Pen zouden een grote waarschuwing moeten zijn voor alle Franse spaarders en voor beleggers die Franse staatsobligaties in de portefeuille hebben. Franse spaarders die zich zorgen maken over deze ontwikkelingen kunnen goud kopen of een deel van hun vermogen omzetten in eurobiljetten. Dat zijn de meest voor de hand liggende manieren om je vermogen te beschermen tegen de hebzuchtige handen van de staat.
Ook obligatiehouders met Franse staatsobligaties hebben een goede reden om zich zorgen te maken. In Japan hebben beleggers nu al drie maanden op rij Franse staatsobligaties verkocht. Dat gebeurde voor het laatst in de zomer van 2011, midden in de Europese schuldencrisis.
Lees ook:
- Nieuw geld Zimbabwe is nu al minder waard
- Handelsbalans Europese Unie in kaart gebracht
- Column: Geen eurocrisis, maar een schuldencrisis!
Japanese investors sold French bonds for a 3rd consecutive month in January (first time since the summer 2011). Waiting for the elections. pic.twitter.com/BD40OyifqJ
— Frederik Ducrozet (@fwred) March 8, 2017