Voor wie de uitzending van Nieuwsuur gisteravond gemist heeft, hieronder de mogelijkheid om de extra uitzending te kijken. President van De Nederlandsche Bank (DNB), Klaas Knot geniet duidelijk van de aandacht die hij krijgt te midden van de in Nederland aangehouden goudreserve (of moeten we grondstoffenbelegging zeggen..?):
Aan de hand van een overzicht van een aantal beeldfragmenten in de kluis kunnen we een inschatting maken hoeveel goud er minimaal ligt opgeslagen. Of er naast de stellingkasten 5, 6, 7 en 8 meer stellingkasten staan met goudstaven werd niet uit de beelden duidelijk. De stellingkasten die links in beeld komen naast het tafeltje waarop een aantal goudbaren liggen (foto rechts onderaan), toont aan dat de ruimte groter is dan die in eerste instantie lijkt. Wat er in die dozen ligt, blijft echter onduidelijk. Het ligt voor de hand dat de inhoud van deze kleine dozen waardevol is. Het ligt immers in de kluis en het kan dus heel goed zijn dat hierin bijvoorbeeld gouden (en zilveren) munten worden bewaard.
Gelukkig heeft De Nederlandsche Bank een voorlichtingsfilmpje voor scholieren gemaakt waaruit méér duidelijk wordt. Uit die beelden valt op te maken dat er minimaal zes stellingkasten zijn. Die kasten hebben aan twee zijden elk vijf lagen en zes rijen waarbij in elke sectie 25 goudbaren liggen. Ter illustratie, een aantal beelden uit het desbetreffende voorlichtingsfilmpje dat online beschikbaar is in de bedrijfspresentatie (wel eerst de vragen beantwoorden..).
Eén van de stellingkasten van buiten de kluis:
In totaal zijn er drie stellingkasten te zien waar in twee delen goudstaven liggen:
Per stellingkast kunnen we uitrekenen hoeveel goudbaren er liggen. De onderste rij is op deze afbeelding niet te zien, maar ook hier liggen per sectie 25 goudbaren opgeslagen:
Vanuitgaande dat er nagenoeg in alle secties 25 goudbaren liggen en er per stellingkast 30 secties zijn en er in totaal drie stellingkasten met twee zijden zijn, kunnen we het totaal aantal goudbaren uitrekenen. De som is als volgt: 25 baren x 30 secties = 750 goudbaren per zijde van de stellingkast. Dit levert bij een volledige bezetting van de drie stellingkasten (maal twee zijde) een totaal op van: 6 x 750 goudbaren = 4.500 goudbaren.
London good delivery bars
De goudbaren wegen elk zo'n 10 tot 14 kilo volgens Knot. Daar is meer uitsluitsel over te geven omdat wereldwijd goudbaren verhandeld worden op basis van de London Bullion Market Association (LBMA) “good delivery bars” (zie: LBMA). Die specificaties stellen dat een goudbaar tenminste 350 troy ounces (zo'n 10,9 kilogram) en maximaal 430 troy ounces (zo'n 13,4 kilogram) moet bedragen. Een stempel van de munt, een serienummer, de zuiverheid en het jaar van productie moeten op de baar vermeld staan en er mogen geen beschadigingen zijn.
De baren die Klaas Knot ter hand neemt, lijken te gaan (zonder dat dit af te leiden is van de stempels en serienummers) om de standaard goudbaren die centrale banken verhandelen. Dat zijn in principe 400 troy ounce goudbaren van zo'n 12,4 kilogram (12,4413 kilogram om exact te zijn). Dat zou betekenen dat er (minimaal) in de kluis van DNB op het Frederiksplein een totaal van 55.985,85 kilogram in de vorm van goudbaren ligt opgeslagen. Dit totaal is exclusief de inhoud van de kleine dozen dus bijna 56 ton.
Totale officiële goudreserve en onbeantwoorde vragen
De totale officiële Nederlandse goudreserve bedraagt 612,5 ton goud (bron: World Gold Council). Indien in de dozen die te zien zijn in de uitzending van gisteravond geen gouden munten bevatten, dan zou dat betekenen dat minder dan 10% van de totale Nederlandse goudreserve in Nederland ligt opgeslagen. Om exact te zijn: 9,14%. Met de inhoud van de kleine dozen meegerekend, kan het bovendien niet om heel veel meer goud gaan.
Sinds de kamervragen van Ewout Irrgang (SP) vorig jaar september en de antwoorden van het ministerie van Financiën is bekend in welke buitenlandse steden de Nederlandse goudreserve wordt aangehouden:
Via de website van het ministerie van Financiën, “Beantwoording Kamervragen goudvoorraad DNB“:
Vraag 4
Waar ligt het fysieke goud van DNB? Om welke locaties gaat het en hoeveel is er op die locaties opgeslagen? Om welke reden is het goud nog steeds op deze plaatsen opgeslagen?Antwoord vraag 4
DNB voert een locatiebeleid waarbij het goud wordt gespreid over de locaties New York, Ottawa, Londen en Amsterdam.
Dat de vragen van kamerlid Ewout Irrgang niet beantwoord worden is meer dan duidelijk. Echter, dat maakt de vragen niet minder relevant. Immers, waar liggen de Nederlandse goudbaren: in New York, Ottowa of London? En hoeveel ligt er in die steden? Bovendien lijkt het ons relevant wie deze goudbaren beheert? Zijn dat de Federal Reserve, de Bank of England en de Bank of Canada of zijn onze goudbaren (al dan niet met toestemming) in beheer gegeven aan derden zoals bullion banken HSBC, JP Morgan of Scotia Mocatta? Worden deze goudbaren jaarlijks gecontroleerd? Is er een onafhankelijke controle? En indien een controle plaatsvindt, wie voert die controle uit en zijn daar verslagen van? Of worden de “collega” centrale bankiers door DNB op hun blauwe ogen geloofd?
Dit lijken ons zéér belangrijke vragen om beantwoord te krijgen. Met minder dan 10% van onze goudreserve in Nederland en 90% in het buitenland is dat niet meer dan logisch. Wat is het belang van de Nederlandse overheid om hier onduidelijkheid over te laten bestaan? Heeft men iets te verbergen? Deze doodeenvoudige vragen verdienen eensluidend antwoorden en kunnen niet op de manier beantwoord worden zoals het ministerie van Financiën dat op 6 oktober 2011 deed. Als een Nederlandse volksvertegenwoordiger een kamervraag stelt, dan moeten die beantwoord worden want hoe anders kan de Tweede Kamer de overheid controleren?
Tot slot: een serie-nummer om na te zoeken..
Eén serienummer van een goudbaar is in de uitzending van Nieuwsuur goed te zien en dit betreft een goudbaar van de Royal Mint Melboue en heeft als serie nummer J822. Deze goudbaar wijkt wat betreft de afmetingen overigens iets af van de gestapelde goudbaren in de stellingkasten.
Het is te hopen (voor DNB en de eigenaar van deze goudbaren: het ministerie van Financiën) dat dit serienummer niet opeens opduikt in bijvoorbeeld de toegewezen goudbaren van goud-ETF GLD zoals dat gebeurde met de goudbaar die Bob Pisani van CNBC vorig jaar augustus te zien kreeg toen hij een rondleiding kreeg in de Londense kluis van bullion bank HSBC.
