Door het stimuleringsprogramma van de ECB zal de politieke druk op centrale banken toenemen, zo waarschuwt Jens Weidmann van de Duitse Bundesbank. Door staatsobligaties op te kopen worden centrale banken de belangrijkste crediteur van overheden. Dat brengt bepaalde risico’s met zich mee.
Wanneer de indruk ontstaat dat centrale banken herhaaldelijk in zullen grijpen door staatsobligaties te kopen zullen overheden in de Eurozone minder vaart zetten achter de noodzakelijke structurele hervormingen en het op orde brengen van de begroting. Weidmann benadrukt dat het QE programma van de ECB niet in plaats mag komen van de noodzakelijke hervormingen. “Structurele problemen zijn niet op te losse door geld te drukken”.
Weidman kritisch over QE
De president van de Bundesbank sprak tijdens een speech in Londen zijn twijfels uit over de noodzaak van het stimuleringsprogramma van de ECB. “Alle economische ramingen voorzien dat de inflatie over de middellange termijn zal toenemen, maar dat dat in een zeer traag tempo zal gebeuren”, zo merkte Weidmann op. Het stimuleringsprogramma moet deflatie in de muntunie voorkomen, maar volgens hem is de kans op een zichzelf versterkende deflatie niet zo groot.
Over de effectiviteit van het Europese stimuleringsprogramma heeft Weidmann ook zijn twijfels. Hij denkt dat het effect minder groot zal zijn dan in de Verenigde Staten, omdat de rente daar veel hoger was toen de centrale bank begon met het opkopen van staatsobligaties.
Tekortkomingen muntunie
Volgens de president van de Bundesbank bewijst de aanhoudende crisis in de Eurozone dat er zwakheden zitten in de constructie van de monetaire unie. Om de crisis voor eens en voor altijd aan te pakken moeten er volgens hem verschillende stappen worden ondernomen. Zo moeten er op nationaal niveau meer economische hervormingen worden doorgevoerd en moet er meer fiscale macht overgeheveld worden van de lidstaten naar een Europees niveau.
Uit de praktijk is echter gebleken dat dit geen makkelijke doelstellingen zijn. De hervormingen en bezuinigingen gaan (met name in de zuidelijke lidstaten) gepaard met veel protesten, terwijl het overdragen van fiscaal beleid door de problemen in Griekenland zo goed als onbespreekbaar is geworden.
Weidmann is van mening dat de lidstaten hun eigen verantwoordelijkheid moeten nemen. In de praktijk zal dat betekenen dat ook overheden financieel moeten kunnen falen. Een default of haircut van staatsschulden is dus niet uit te sluiten als het aan de president van de Bundesbank ligt.
Door de nauwe banden tussen banken en overheden in de Eurozone is het volgens hem van belang dat banken voldoende buffers aanhouden om dergelijke schokken te kunnen doorstaan.
