Bijna een jaar geleden introduceerde de nieuwe premier van Japan, Shinzo Abe, zijn nieuwe economische politiek, bekend onder de naam Abenomics. Onderdeel van Abenomics was een monetair en fiscaal verruimingsbeleid bedoeld om de inflatie op te jagen door de yen systematisch te gaan verzakken. Dat had ook als neveneffect, dat de exportpositie van veel Japanse bedrijven sterk zou gaan verbeteren.
Dat laatste spreekt in ieder geval uit de resultaten van veel grote Japanse bedrijven over het eerste halfjaar van 2014. Toyota Motor heeft de buitenwacht al laten weten dat zijn winst over heel 2014 met 12% zal gaan stijgen en zal uitkomen op een bedrag van ¥2 biljoen ($17 miljard). De uiteindelijke winst kan wel eens veel hoger gaan uitvallen, omdat Toyota uitgaat van een wisselkoers van ¥105 in de dollar, terwijl er op dit moment meer dan ¥116 in de dollar gaan. Hoewel een groot deel van de productie van Toyota niet meer in eigen land plaats vindt, zijn de voordelen van een zwakke yen ten opzichte van de dollar nog steeds niet te versmaden. Elke ¥1 verzwakking ten opzichte van de dollar in de wisselkoers levert voor Toyota een impuls voor het operationeel resultaat van 2%.
Japanse yen is dit jaar met 20% in waarde gezakt ten opzichte van de dollar
Zwakke yen stuwt export
Toyota is uiteraard niet het enige bedrijf dat blij is met een zwakke yen. Veel grote Japanse bedrijven in de exportsector hebben profijt van de zwakke yen. De winst is groot wanneer de opbrengst van hun in dollars uitgedrukte exporten in yens worden omgezet. Winsten van dochters in het buitenland stijgen als ze in yens worden omgezet. Volgen analisten kan de yen nog wel verder verzwakken tot ¥130 of misschien wel ¥140 tegenover de dollar, voordat de voordelen van de zwakke yen wegvallen tegen de nadelen van de stijgende kosten die een zwakkere munt met zich meebrengt.
Maar niet alle bedrijven hebben profijt van een zwakke yen. Vooral niet-beursgenoteerde bedrijven hebben er ronduit last van. Een verzwakking van de wisselkoers van ¥105 naar ¥115 levert de internationale corporates een extra plus op van ¥1,9 biljoen, maar de niet-genoteerde bedrijven een min van in totaal ¥1,3 biljoen. De zwaarste klappen krijgen de kleinste bedrijven, die de minste mogelijkheden hebben om de snel stijgende kosten te compenseren. Een enkel grote corporate zucht ook onder de zwakke Yen. Het meest aansprekende voorbeeld is misschien wel Sony, dat 75% van zijn spulletjes exporteert. Het vervelende voor Sony is, dat het heel veel van zijn componenten uit het buitenland betrekt en betaalt in dollars.
Japanse maakindustrie profiteert van zwakke yen
Binnenlandse bestedingen blijven achter
Het meeste leed wordt echter geleden door bedrijven die voor de Japanse binnenlandse consumentenmarkt werken. Die zien met groeiende zorg hoe de consument steeds meer moeite krijgt om de gestegen prijzen te betalen. De verhoging van de BTW van 5% naar 8% was voor veel consumenten, maar ook bedrijven de doodsteek. Consumenten werden bijna schrikachtig om de portemonnee te trekken. Deze bedrijven is er daarom alles aan gelegen, dat de yen stabiliseert. Gebeurt dat niet, dan zullen sommige bedrijven de prijzen moeten verhogen ter compensatie voor de zwakke yen en de steeds duurder wordende grondstoffen. Maar daarmee raken ze feitelijk nog verder van huis. Een gedeeltelijke oplossing zou kunnen zijn, dat bedrijven die volop profiteren van de zwakke yen, hun personeel eindelijk eens beter gaan betalen. Dat gebeurt echter maar mondjesmaat. Dat is zeker voor Shinzo Abe een streep door de rekening. In zijn strategie voor herstel van de Japanse economie speelt een stijgende koopkracht een belangrijke rol. Bedrijven voelen er vooralsnog weinig voor om hem te volgen.
Lees ook:
- Japan verrast met nog groter stimuleringsprogramma
- Bank of Japan koopt 70% van alle nieuwe obligaties
- Japan gaat economie met $53 miljard stimuleren
Cor Wijtvliet
Over Cor Wijtvliet: Als econoom studeerde Wijtvliet af op economische geschiedenis en kent hij als geen ander de valkuilen en mogelijkheden van crises. Wijtvliet werkte tot de vorige crisis van 2008 als onderzoeker, analist en vermogensstrateeg voor banken en instellingen zoals het Nederlands Instituut voor het Bank- en Effectenbedrijf (NIBE), Centraal Bureau voor de Statistiek, KBW-Wesselius, Friesland Bank Securities en Van Lanschot Bankiers. Die wereld laat hij in 2009 achter zich en vestigt zich succesvol als onafhankelijk analist. Hij schrijft in 2009 onthullende commentaren en vileine columns en wordt regelmatig gevraagd zijn doortastende kijk op geld- en beleggingszaken te geven in de Nederlandse media. Zo was Dr. Wijtvliets opinie onder andere te zien, te horen en te lezen in RTLZ, Business Nieuws Radio (BNR) en Het Financieele Dagblad (FD).
Meer informatie:
- Opmerkingen en vragen kunt u richten aan: [email protected]
- Bezoek ook de website van Cor Wijtvliet en lees meer door hem geschreven artikelen
- U kunt Cor Wijtvliet boeken voor een inspirerende spreekbeurt. Laat u verrassen!
- Ontvangt u het Journaal niet rechtstreeks? Abonneert u zich dan hier!
- Volg Cor Wijtvliet op twitter: @wijtvliet