De lange rente daalt en daalt al meer dan 30 jaar op rij. Volgens het IMF is dat een onwenselijke situatie. Het huidig lage niveau zet beleggers aan tot onverantwoord risico’s nemen. Het maakt het tegelijkertijd de centrale banken moeilijk om het monetair beleid te versoepelen in tijden van teruglopende groei. De nominale rente kan immers nooit onder 0% zakken. Bovendien zijn extreem lage renteniveaus symptomatisch voor een economie waar van alles mis mee is.
De vraag is nu waarom renteniveaus al zo lang een dalende trend laten zien? Deze vraag stellen is aanzienlijk gemakkelijker dan haar te beantwoorden. Er zijn verschillende theorieën. De eerste is die van een structureel wereldwijd spaaroverschot. Mannen als Alan Greenspan en Ben Bernanke waren erg gecharmeerd van deze benadering. Het probleem is echter, dat de data ontbreken, die deze theorie moeten staven. Al sinds 1980 ligt het wereldwijde besparingsniveau tussen 22% – 24% van het wereld bruto binnenlands product. Dit spaaroverschot heeft echter sinds kort eerder de neiging te gaan dalen dan verder te stijgen. Dat is vooral terug te voeren op een structurele wijziging in het Chinese economische beleid. De nadruk komt te liggen op consumptie en een diensteneconomie in plaats van op investeren en exporteren. Daardoor zal de economische groei structureel lager komen te liggen. Het ligt voor de hand, dat op den duur andere zogeheten Opkomende Landen het Chinese voorbeeld gaan volgen.
Een verklaring, die in het verlengde van het spaaroverschot ligt, wijst op de opeenstapeling van inkomen en vermogen in steeds minder handen. De rijken consumeren daarom verhoudingsgewijs een steeds kleiner deel van hun inkomen. Er is echter (nog) geen bewijs, dat laat zien dat een schevere inkomens- en vermogensverdeling uitmondt in steeds grotere besparingen en dus een lagere rente.
Een geheel andere benadering is die van het gebrek aan interessante investeringsmogelijkheden. Daar is vooral een groep economen rondom Robert Gordon om bekend geworden. Zij stellen, dat alle interessante ontdekkingen tot het verleden behoren. De huidige hausse op de beurzen, zeker in de VS, ondergraaft die stelling. Bovendien zijn durfkapitalisten zelfs zeer gretig om te investeren in nieuwe technologieën!
En dan is er nog de verklaring, waar Janet Yellen erg aan hecht. De rente is zo laag, omdat er door de crisis onherstelbare schade is toegebracht aan de economie en de arbeidsmarkt. De langdurige werklozen hebben afgehaakt en door zo te handelen ook nog hun vaardigheden verwaarloosd. Maar door niet te werken is hun inkomen heel laag en tegelijkertijd worden ze steeds minder aantrekkelijk voor potentiele werkgevers. Door dalende koopkracht wordt het voor bedrijven steeds moeilijker om hun waren en producten kwijt te raken. Tegelijkertijd wordt het ook moeilijker om de juiste man voor de juiste plaats te vinden. Deze onheilige combinatie zorgt ervoor dat bedrijven minder investeren. Daardoor daalt het tempo van groei en gaat de rente omlaag. Deze verklaring voldoet zeker voor de laatste 3 jaar, maar zeker niet voor de hele periode van 30 jaar!
De enig mogelijke verklaring, die nog resteert, is de omschakeling van een kapitaalintensieve industrie naar een veel minder kapitaalintensieve dienstensector. Maar zoals zo vaak, voor een ingewikkeld probleem is geen eenvoudige oplossing. Alle genoemde oorzaken zullen waarschijnlijk in meer of minder mate bijdragen. En dus moet er voor een wijdlopige behandeling gekozen worden. Bedrijven kunnen bijvoorbeeld met belastingmaatregelen aangespoord worden langdurig werklozen in dienst te nemen. De overheid op haar beurt kan de rol van een tekort schietende private sector overnemen door meer te investeren in bijvoorbeeld infrastructuur, onderwijs en research. Centrale banken kunnen bijvoorbeeld hun inflatie-doelstellingen losser formuleren en daar hun beleid op aan passen. Dat is echter voor de gemiddelde centrale bankier hetzelfde als vloeken in de kerk.
Cor Wijtvliet
Bron:
Barry Eichengreen, Losing interest, Project-syndicate, April 11 2014
5 gedachten over “Waarom is de rente zo laag?”
Misschien komt de dalende rente simpel gezegd omdat de wereld al vele jaren bezig is zich te onderwerpen aan een geloof die zegt dat rente haram is. Wie weet hoeveel macht deze gelovige reeds bezitten.
Wie weet hoe zot de wereld is, wreed, moordadig en totaal van pad af zeer zeker, maar misschien is het een één-tweedje met de zionisten. De één -de zionisten- mondiale macht over het geld -zonder rente- en het andere kamp wil verplicht aan iedereen een religie door de strot geduwd hebben. http://www.vragenenislam.nl/waarom-rente-haram
Hallo IIS,
Prachtig en tegelijk ook triest om te zien dat moslims/arabieren altijd de zionisten overal de schuld van geven, en dan even snel vergeten dat ze vliegtuigen in gebouwen boren en zichzelf op drukke marktpleinen opblazen en in deze explosies tientallen onschuldige mensen met zich meenemen.
Maar goed, dit zijn onderwerpen die op een ander platform dan een economische website besproken horen te worden en daar waarschijnlijk al besproken zijn.
Op gebied van monetair en fiscaal beleid, welke regering / centrale bank wordt niet geregeerd/beheerd door sociopaten (zwart gezien)? Het enige wat je kunt doen is inspelen op het monetairy en fiscale beleid van het land en zorgen dat je er beter uit komt, haram of geen haram.
Zoals Winston Churchill zei: Never let a good crisis go to waste.
Dit is er zeker een!
Moest wel lachen dat de stelling (zie link) luidt dat rente mensen afhoud van werken, “zoals landbouw en handel”. Alsof de wereldwijde handel en wandel zo zuiver is. Volgens mij daalt de rente doordat de wereld gewoon op zijn eind loopt en zijn de jongens die de centen beheren/produceren uitgevogeld en is men de toverhoed waaruit de meest fantasische onzin werd getoverd aan het opeten.
Een hoge rente in een hoge schuldmaatschappij waar we nu mee te maken hebben,gaat niet samen,wat men met een lage rente tracht te bereiken is goedkoop geld in de economie te brengen,waardoor de motor van de economie nog even blijft draaien,met andere woorden men koopt er tijd mee,totdat de pareto formule een feit is en een reset met of zonder oorlog volgt.
Zo ingewikkeld is het toch niet, dmv fractioneel bankieren vindt er een sterke ontkoppeling van waarde (in de vorm van goud of investeringen aan een munt) plaats. Hierdoor ontstaat er in verhouding te veel schuld. Om deze schuld af te lossen is er meer geld nodig en om de schuld niet nog sneller uit de klauwen te laten lopen een lagere rente, zoals ook Nico terecht aangeeft.
Alle rentestanden worden kunstmatig van boven opgelegd naar behoeften van de munthouders, de banken. Als bewijs voor dit verhaal kan je kijken naar de groei van de maatschappelijke geldhoeveelheid. Er ontstaat echter geen inflatie, omdat geleend geld terugbetaald moet worden ten tijde dat het de bodem van de inkomenspyramide heeft bereikt.
Bovenstaande theorieën zijn mijn inziens dan ook een beetje onzinnig, misschien zouden sommigen van toepassing zijn geweest bij een vrije markteconomie, maar daar is geen sprake van.