Het plan van de Indiase regering om alle grote bankbiljetten uit omloop te halen heeft uiteindelijk niets opgeleverd, zo blijkt uit het nieuwe jaarverslag van de Indiase centrale bank. Eind 2016 werden alle briefjes van 500 en 1.000 roepies ongeldig verklaard en kregen mensen maar beperkt de tijd om hun geld bij de bank in te leveren. Het doel van deze maatregel was om de hoeveelheid contant geld in de economie terug te brengen en de zwarte economie aan te pakken, maar door de slechte voorbereiding en uitvoering werd de gehele economie ontregeld.
Uit cijfers van de Indiase centrale bank blijkt dat meer dan 99% van alle biljetten werd ingeleverd, wat betekent dat er vrijwel geen zwart geld is tegengehouden. Blijkbaar wist iedereen wel manieren te vinden om vermogen in de vorm van briefgeld in te leveren. Veel problematischer was de maatregel voor het dagelijkse betalingsverkeer, omdat heel veel winkels en restaurants in India nog niet over elektronische betaalsystemen beschikten.
Door het ontbreken van een alternatief voor contant geld ontstond er totale chaos, waarbij men lang in de rij moest staan om de nieuwe bankbiljetten van 2.000 roepies te bemachtigen. Tot die tijd moesten restaurants en winkels improviseren, bijvoorbeeld door een aparte boekhouding bij te houden van klanten die niet konden betalen. Daarmee werden in feite nieuwe schuldbewijzen gecreëerd om het tekort aan contant geld op te vangen.
Meer contant geld in India
Met het uit omloop halen van alle 500 en 1.000 roepie biljetten probeerde de regering ook het gebruik van contant geld te ontmoedigen en mensen aan te sporen elektronische betaalmiddelen te gebruiken. Maar ook dat doel werd uiteindelijk niet gehaald, want in de periode van maart 2017 tot en met maart 2018 was de waarde van alle bankbiljetten in circulatie alweer met 37,7% toegenomen.
Het aantal elektronische betalingen schoot na de demonetisering wel omhoog, maar daalde ook weer toen de nieuwe biljetten van 2.000 roepies in omloop kwamen. Per saldo is het gebruik van elektronische betaalmiddelen wel toegenomen, maar veel minder sterk dan de regering had verwacht.
Al met al kunnen we concluderen dat de Indiase schoktherapie om bankbiljetten uit omloop te halen meer negatieve dan positieve effecten heeft gehad. Voor de middenklasse en de lagere inkomens werden door de maatregel geraakt, terwijl er vrijwel geen zwart geld uit omloop werd gehaald en er nauwelijks meer elektronische betaalmiddelen gebruikt werden. Het lijkt erop dat het land – waar 190 miljoen mensen niet eens een bankrekening hebben – nog niet klaar voor is om zo snel over te schakelen op elektronische betaalmiddelen.
Volg Marketupdate nu ook via Telegram
