Afgelopen maandag stelden wij de vraag of sancties tegen Rusland nut hebben? Tot op heden zijn de ingestelde sancties voornamelijk symbolisch. Een lijst met betrokken Russen en Oekraïners krijgen geen reisvisum meer om de Europese Unie binnen te komen en hun in Europa aanwezige tegoeden worden bevroren. Gisteren vond een EU top plaats met de regeringsleiders van de lidstaten. Deze hebben de Europese Commissie opgeroepen om verdere economische sancties te onderzoeken. Een tweede ronde sancties maakt de kans dat Rusland en de EU in een vicieuze cirkel aan sancties en daarmee handelsoorlog raken echter een stuk groter. De volgende infographic toont de wederzijdse (economische) afhankelijkheid van de EU en Rusland.
Het is geen geheim dat de Russische exporten voor een groot deel uit fossiele grondstoffen bestaan. Grote hoeveelheden machines en voertuigen bewandelen vanuit de EU de tegengestelde richting. De onderstaande tabel toont de afhankelijkheid van de Russische gastoevoer van Europese landen. De tabel toont dat de meer naar het Oosten gelegen Europese landen en stuk afhankelijker zijn van Russische gas dan de West-Europese landen.
De annexatie van de Krim lijkt deze Oost-Europese landen te hebben wakker geschud. Hun blik lijkt zich nu te richten op NAVO bondgenoten die wel energievoorraden in overvloed hebben. Ambassadeurs van Tsjechië, Hongarije, Slowakije en Polen hebben deze week een brief gestuurd naar de voorzitter van het Amerikaanse huis van afgevaardigden, John Boehner. In deze brief vragen ze de Amerikanen om gasexporten te autoriseren. Momenteel mag gas (en olie) dat binnen de Verenigde Staten wordt gewonnen niet worden geëxporteerd. Dit valt binnen het Amerikaanse beleid om op het energievlak weer zelfvoorzienend te worden. Canada heeft nog niet een vergelijkbaar Europees verzoek ontvangen. Polen is inmiddels ook een dialoog gestart met de EU waarin zij willen zoeken naar de mogelijkheden om hun energie importen te gaan diversifiëren.
Zoals vaker het geval is lijkt de politieke mening van (economisch) zwaargewicht Duitsland de toon te zetten in het vaststellen van de sancties. Duitsland is in vergelijking tot bijvoorbeeld Frankrijk en Verenigd Koninkrijk nauw verbonden met de Russische energiesector. Economische sancties zou dan ook het Duitse bedrijfsleven hard kunnen raken. Het kan ook zijn dat de transportkosten om energie vanuit Noord-Amerika naar Europa te krijgen niet afwegen ten opzichte van het Russische gas. Ondanks de snel dalende energieprijzen in de VS. Het is daarom ook niet ondenkbaar dat een deel van de Europese politieke beleidsbepalers hoopt dat de Oekraïense crisis geen vervolg krijgt en rustig overwaait.
