Het blog Huizenmarkt-zeepbel schrijft dat 20% van de hypotheken in Nederland volgens de definitie van de Nederlandsche Bank als subprime aangemerkt moet worden. Dat blijkt uit cijfers die te vinden zijn in een nieuw rapport over de woonuitgaven van huurders en eigenaren-bewoners. In het rapport staat een gedetailleerde opbouw van de totale woonlasten voor zowel huurders als eigenaren-bewoners. Daaruit blijkt dat huurders in Nederland gemiddeld 36,4% van het besteedbare inkomen kwijt zijn aan wonen en dat het percentage voor de eigenaren-bewoners op 25,3% ligt. Dat lijken op het eerste oog geen problematische cijfers…
Subprime in Nederland
Maar achter deze gemiddelden gaat een ongelijke verdeling schuil waar ook de banken zich steeds meer zorgen over maken. Tabel 1.2 uit het rapport laat zien dat de huishoudens die tot de laagste inkomensgroep behoren een koopquote hebben van 40,6%. Deze groep van 224.600 huishoudens was in 2012 meer dan 40% van het besteedbare inkomen kwijt aan woninglasten. Huizenmarkt-zeepbel verwijst naar een kwartaalbericht van de Nederlandsche Bank uit maart 2008, waarin staat dat een dergelijk hoge woonquote als ‘subprime’ bestempeld kan worden:
“Voor subprime huishoudens liggen de woonlasten soms boven de 40 procent van het beschikbare inkomen, zonder dat daar spaargelden tegenover staan.” (Bron: DNB Kwartaalbericht, maart 2008)
Huurquote en koopquote van huishoudens in 2009 en 2012
Koopquote van huishoudens in 2009 en 2012 (grafiek)
(Bron: Woonuitgaven van huurders en eigenaren-bewoners (2013)
Inkomens dalen
Het aandeel subprime hypotheken op de Nederlandse huizenmarkt is de afgelopen jaren verder toegenomen, met name doordat het netto besteedbaar inkomen sinds het begin van de financiële crisis gedaald is. Door een daling van de inkomens neemt de woonquote automatisch toe. Figuur 1.3 uit het rapport over de woonuitgaven in Nederland laat zien dat het netto besteedbaar inkomen is gezakt van gemiddeld €35.800 in 2009 naar €34.400 in 2012. We zien dit effect ook terug in bovenstaande tabel, want daarin staat dat de maandlasten voor zowel kopers als huurders ten opzichte van het inkomen tussen 2009 en 2012 is toegenomen (zie de grijze blokjes).
Netto besteedbaar inkomen daalt
