Aandelen zijn de afgelopen jaren hard gestegen en in de Verenigde Staten staan de beurzen zelfs op recordhoogte. Zetten we de waardering van bedrijven af tegen de winstgevendheid, dan lijken aandelen overgewaardeerd. Goldman Sachs berekende dat de wereldwijde koers/winst verhouding van aandelen op dit moment op 15,4 staat, zeer hoog in vergelijking met de afgelopen dertig jaar. Maar is dat reden om nu uit aandelen te stappen?
Volgens Goldman Sachs is die vraag niet zo eenvoudig te beantwoorden, omdat het monetaire beleid van centrale banken ook van invloed is op de waardering van bedrijven. Een veel gebruikte waarderingsmethode is om de waarde van toekomstige opbrengsten van een bedrijf terug te rekenen naar het heden, waarbij een correctie wordt gemaakt voor de rente (verdisconteren in het financiële jargon).
Maar door het beleid van centrale banken is de rente vandaag de dag bijna nul, wat betekent dat toekomstige opbrengsten omgerekend naar vandaag een veel hogere waarde vertegenwoordigen. En dat kan een veel hogere koers/winst verhouding dan het historische gemiddelde rechtvaardigen.
Is de hoge koers/winst verhouding voor aandelen gerechtvaardigd?
Dilemma
Goldman Sachs schetst het dilemma waar zowel institutionele als particuliere beleggers vandaag de dag mee te maken hebben. Enerzijds is de verwachting dat de waardering van financiële activa als gevolg van de extreem lage rente zal stijgen, maar aan de andere kant is door het uitblijven van economisch herstel veel onzekerheid over de toekomstige winstgevendheid van bedrijven.
Dat laatste beperkt het opwaartse potentieel van aandelen en is volgens Goldman Sachs reden om te verwachten dat aandelen de komende jaren minder goed zullen presteren dan in de periode van 2009 tot en met 2016. Het meest gunstige scenario voor aandelen is dat de inflatie de komende jaren laag blijft en centrale banken vasthouden aan een zeer ruim monetair beleid. Het minst gunstige scenario is dat van stagflatie, een combinatie van stagnerende economische groei en een hoge inflatie. In dat scenario zullen de loonkosten van bedrijven stijgen, terwijl hun winstmarges dalen.
Aandelen als veilige haven?
Aandelen gedragen zich door de lage rente steeds meer als een veilige haven. Dat zien we ook terug aan de dalende volatiliteit op de beurs. Spaarders kopen aandelen en kijken er vervolgens niet meer naar om, waardoor de volatiliteit alsmaar verder daalt. Voor centrale banken is dit een zeer gunstig scenario, omdat stijgende aandelenkoersen een vlucht richting die andere veilige haven (goud) tempert…
