Het houdt maar niet op voor Europa. De ene crisis is nog niet afgewend of de volgende dient zich weer aan. Europa moet nog beginnen aan het oplossen van de crisissituatie als gevolg van de Brexit, maar de volgende crisis doemt alweer op. Door de Brexit zijn ongeruste beleggers op grote schaal afscheid gaan nemen van onzekere beleggingen. Vooral de financiële sector moest het daarbij ontgelden. Er leven grote twijfels over de gezondheid van deze Europese sector. De Bloomberg ‘Europe 500 Banks and Financial Services Index’ is gedaald naar het laagste niveau sinds november 2011. Dat was ook een tijd dat Europa dreigde weg te zinken in de financiële crisis.
Italiaanse banken
Beleggers zijn vooral ongerust over de bancaire sector in Italië. Nagenoeg alle grote banken in dat land kampen met zeer forse financiële problemen. UniCredit, de grootste bank van het land, heeft nog een marktkapitalisatie van amper €12 miljard. De bank dreigt te bezwijken onder dubieuze leningen met een waarde van $51 miljard. Alle Italiaanse banken torsen een last van €198 miljard aan slechte leningen. Als we daar nog de leningen bij tellen waarover twijfels bestaan, dan hebben de probleemgevallen een waarde op papier van €360 miljard. Die last is in de crisisjaren alleen maar gegroeid en dat onderstreept dat het nu hoogste tijd is om krachtdadig in te grijpen.
Banca Monte dei Paschi di Siena, de oudste bank van het land, staat symbool voor de problemen in de sector. De bank heeft voor de derde keer sinds het uitbreken van de financiële crisis bij de overheid aangeklopt voor steun. Twee steunrondes hebben baat gebracht. Op de balans staat nog steeds een bedrag van € 47 miljard aan dubieuze leningen. Dat is ongeveer een derde van de totale leningenportefeuille. Ondanks alle steun is de bank niet in staat gebleken de leningenportefeuille substantieel te saneren.
Herkapitaliseren
De Italiaanse overheid heeft nu plannen om de sector op grote schaal te herkapitaliseren. Dat is echter een vorm van staatssteun en daar zijn Brusselse technocraten fel tegen gekant. Ze willen niet opnieuw de belastingbetaler laten opdraaien voor problemen die door de banken zelf zijn veroorzaakt. Sinds 2015 is er dan ook een wet van kracht die voorschrijft dat vooral de aandeelhouders en obligatiehouders de zwaarste financiële klappen moeten dragen.
Volgens de Italiaanse overheid is staatssteun echter geoorloofd als er sprake is van een heuse noodsituatie en die is er sinds de Britten voor uitreden hebben gestemd. Dat denkt bijvoorbeeld ook de voorzitter van de Franse Bank Société Generale, Lorenzo Bini Smaghi. Hij vroeg zich recentelijk hardop af waar voor Europa de wijsheid in school om zich rigide aan de regels te houden als daardoor de crisis vanuit Italië kan overslaan naar de rest van Europa. Dat is heel goed mogelijk, want niet alleen de Italiaanse banken zijn zwak gekapitaliseerd, maar bijvoorbeeld ook heel veel Duitse banken staan er slecht voor.
Monte dei Paschi doet het veel slechter dan andere Italiaanse banken
Natuurlijk is de Europese Commissie niet blind voor de problemen. Nog onlangs gaf de Europese Commissie Italië toestemming garant te staan voor een bedrag van €150 miljard aan liquiditeiten voor de bancaire sector. Een dergelijke steun is geoorloofd binnen de huidige regelgeving. Het zijn uiteraard de noordelijke lidstaten die erop hameren dat van staatssteun geen sprake kan zijn. Het is echter deze starre opstelling die er voor gezorgd heeft, dat bijvoorbeeld de Griekse crisis veel langer duurde dan nodig was. De uiteindelijke kosten voor het redden vielen ook veel hoger uit dan nodig was. Brussel is echter niet gespecialiseerd in krachtdadig beslissingen nemen, liever moddert het rechtlijnig eindeloos voort. De Italiaanse bankencrisis kan wel eens heel lang gaan duren en heel kostbaar worden.
Cor Wijtvliet
Deze bijdrage is mogelijk gemaakt door Beurshalte
Over Beurshalte:
Dagelijks publiceert Beurshalte nieuwsbrieven en columns van leden van de redactie en van gastauteurs over de wereld van beleggen en alles wat ermee samenhangt. Daarnaast publiceert beurshalte wekelijks een nieuwsbrief met unieke inhoud over relevante beleggingsthema’s. Belangstellende lezers kunnen een gratis abonnement nemen. Als u geïnteresseerd bent, kunt u zich hier aanmelden!
Disclaimer: Bovenstaand artikel is geen professioneel beleggingsadvies en het is ook geen uitnodiging om te gaan beleggen. Beleggen brengt kosten en risico’s met zich mee. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Het artikel is louter de persoonlijke mening van de auteur.
