Beleggers die blootstelling willen hebben aan de goudprijs hebben verschillende opties tot hun beschikking. Ze kunnen simpelweg gouden munten en baren kopen, maar hebben daaaast ook de mogelijkheid om op de beurs geld te investeren. Bijvoorbeeld in grondstoffenfondsen die als enige bezit een grote stapel metaal hebben liggen (de zogeheten ETF's zoals het GLD en SLV) of in aandelen van mijnbouwbedrijven en exploratiebedrijven. Die laatste categorie wordt als meer speculatief gezien, omdat de prestaties van een mijnbouwaandeel veel meer afhankelijk zijn van de kwaliteit en de productie van het bedrijf zelf. Valt dat tegen, dan kan zo'n aandeel sterk achterblijven bij de prijzen van het onderliggende metaal of kan een dergelijk aandeel zelfs minder waard worden. Aan de andere kant wordt gesuggereerd dat mijnbouwaandelen meer rendement kunnen opleveren dan het goud of zilver zelf, omdat een mijnbouwbedrijf veel meer kan profiteren van de stijgende winstmarges en de winsten kan uitkeren aan haar aandeelhouders. Stijgt de goudprijs, dan stroomt er doorgaans meer speculatief geld richting de mijnbouwaandelen.
Totnogtoe is er weinig enthousiasme in de wereld van mijnbouwaandelen, want de koersen bleven sinds de beurscrash van 2008 nog ver achter bij die van het goud en zilver zelf. Uit een onderzoek van Lipper blijkt dat de belangstelling voor goudmijnaandelen in de VS verder afgenomen is. De netto uitstroom van vermogen bij goudmijnaandelen als Barrick Gold Corp (ABX.TO), Newmont Mining Corp (NEM.N) en fondsen die beleggen in diverse mijnbouwaandelen lijkt nog steeds niet te stoppen. Tom Roseen, senior analist bij Lipper, zegt nog niet eerder een dergelijk consistente uitstroom van vermogen gezien te hebben bij de mijnbouwaandelen. De trend dat de goudmijnaandelen achterblijven op de spotprijs van het fysieke metaal is al jaren gaande, maar lijkt de laatste maanden te zijn versterkt.
Geld stroom (gedeeltelijk) richting fysiek goud en zilver
Tegelijkertijd zagen de analisten van Lipper een tegenovergestelde trend bij de fondsen die direct in fysiek goud en zilver beleggen, de zogeheten ETF's. Ook is er meer belangstelling voor futurescontracten op de termijnmarkt, waar ook levering van fysiek goud of zilver mogelijk is. In de periode van november vorig jaar tot en met halverwege maart dit jaar stroomde er $3,75 miljard richting de fondsen die rechtstreeks in fysiek goud, zilver of andere metalen beleggen. Tegelijkertijd werd er ongeveer $850 miljoen weggehaald bij de beleggingsfondsen die voor een groot deel in mijnbouwaandelen en exploratiebedrijven beleggen.
Deze kapitaalstromen weerspiegelen de prestaties van de twee categorieën. Over de afgelopen twaalf maanden verloren de fondsen die beleggen in mijnbouwaandelen gemiddeld 12,1% van hun vermogen, terwijl de mijnaandelen een kleine koerswinst van 6,8% wisten te noteren. Nog steeds een matige prestatie, gezien het feit dat de spotprijs van fysiek goud over de afgelopen twaalf maanden met 19% wist te stijgen en de Dow Jones index over diezelfde periode een koersstijging van 10% neerzette.
Volatiliteit
De goudprijs heeft een wilde rit achter de rug, nadat het in september vorig jaar een nieuw record van meer dan $1.900 had aangetikt. De correctie die vervolgens in gang werd gezet wist het gele metaal terug te brengen tot een prijs van $1.522 in december. Begin dit jaar begon de koers weer rap te stijgen, totdat bijna de $1.800 werd aangetikt. Inmiddels is goud weer wat gezakt tot een koers van $1.660. De sterke volatiliteit zal nog wel blijven aanhouden als we experts als Eric Sprott, Rick Rule en vele anderen mogen geloven. Een waarschuwing voor iedereen die van plan is om met geleend geld te beleggen in het metaal…
Gedurende de laatste twaalf maanden stonden vrijwel alle mijnbouwaandelen onder water. Volgens onderzoek van Lipper gaven de fondsen die beleggen in de mijnbouwsector het afgelopen jaar de slechtste rendementen van alle 25 specifieke categorieën waarin beleggingsfondsen actief zijn. De mijnbouwaandelen deden het met een winst van 6,8% beter dan het gemiddelde (3,7%), maar veel slechter dan sectoren als 'consumer services' en 'gezondheid en biotechnologie'. Deze twee groepen haalden beide een koerswinst van ongeveer 18% over de laatste twaalf maanden.
Goudmijnaandelen blijven ver achter bij de spotprijs van het metaal zelf (Bron: Reuters)
Populariteit ETF's drukt koersen mijnbouwaandelen
Sinds 2006 hebben de verschillende ETF's in goud een grote vlucht genomen, met als gevolg dat er geld werd onttrokken aan de mijnbouwaandelen. De koerswinst verhoudingen van de mijnbouwaandelen zijn sindsdien ook aanmerkelijke lager geworden. Door de betere prestatie van fysiek goud ten opzichte van de aandelen van mijnbouwbedrijven die goud opgraven kiezen veel beleggers voor fondsen die direct in fysiek metaal beleggen. Niet alleen het rendement was over de afgelopen jaren veel beter, ook worden de ETF's als minder risicovol beschouwd dan mijnbouwaandelen. Voor veel beleggers is het dus een eenvoudige keuze.
Volgens analist Tom Kendall van Credit Suisse kunnen mijnbouwaandelen de beleggers moeilijk overtuigen, omdat er weinig overtuigende redenen zijn om deze te verkiezen boven de onderliggende waarde, het edelmetaal zelf. ''Als je als mijnbouwbedrijf een gevecht moet leveren om de kosten onder controle te houden en de investeerders denken dat er toenemende politieke of operationele risico's op de loer liggen in het gebied waar het mijnbouwbedrijf opereert, dan voert je een strijd tegen de bult op''. De waardering van goudmijnaandelen, die vroeger nog een premium wisten aan te trekken, is gezakt tot het laagste niveau in tien jaar tijd en zakt nu zelfs onder het gemiddelde van alle mijnbouwaandelen.
Enorme instroom aan vermogen in goud ETF's (Bron: Reuters)
Wereldwijd hebben mijnbouwaandelen momenteel een gemiddelde koerswinst verhouding van 10,5, lager dan het gemiddelde van alle aandelen wereldwijd, want dat is ongeveer 12 volgens de Thomson Reuters Datastream. Ter vergelijking: in 2006 waren de mijnbouwaandelen op hun hoogtepunt, toen de koerswinst verhoudingen tussen de 30 en 35 lagen en meer dan dubbel zo hoog waren als het wereldwijde gemiddelde van alle aandelen in die tijd.
Tom Kendall is van mening dat de goudmijnaandelen inmiddels ondergewaardeerd zijn, maar hij vraagt zich wel af hoeveel de koersen nog kunnen herstellen. ''Ik verwacht dat er nog steeds veel investeerders zijn die verwachten dat de waardering van de mijnbouwaandelen zal verbeteren, maar ik denk niet dat er veel zijn die verwachten dat de waardering weer terug komt op het niveau wat het eerder geweest is.''
Waardering goudmijnaandelen blijft achter bij gemiddelde van alle aandelen (Bron: Reuters)
