Jim Sinclair plaatste deze week op zijn blog een ingezonden email van goudstudieforum.com. Op dit forum wordt de rol van goud in het toekomstige monetaire systeem besproken en geanalyseerd. De stijgende goudprijs van de afgelopen tien jaar laat de geleidelijke transitie zien van een systeem dat gebaseerd is op de Amerikaanse dollar naar een systeem waarin goud als ultieme reserve fungeert voor alle valuta.
Ze schreven het volgende in de email aan Jim Sinclair:
“Jim,
De Aziatische producenten van welvaart in de fysieke economie (exportlanden) en de grote olie- en gasproducerende landen sympathiseren met het euro goudconcept, het concept waarin de goudvoorraad (periodiek) gewaardeerd wordt tegen de marktprijs en het los staat van iedere valuta (denk aan de Duisenberg speech van 9 mei 2002).
Goud, de waardereserve (dus niet de valuta), zal vrij gewaardeerd worden op de wereldwijde goudmarkt. Het is het overlijden van de oude dollarstandaard en de geboorte van een Goud-Waarde-Standaard en reserve.
Echte waarde zou geprijsd en verhandeld moeten worden in een valuta die ook goud erkent en promoot als waarde-standaard. Die valuta is niet de Amerikaanse dollar, maar de euro (€ systeem en regime).
Dit (briljante) idee/concept is niet nieuw. De eerste pioniers waren Jacques Rueff en Triffin. Lees bijvoorbeeld het boek The Monetary Sin of The West (PDF). Beide wilden – maar waren het oneens over – een vrij bewegende goudprijs (waarde) tijdens de Londen Gold Pool periode van de jaren zestig. Hun standpunt was dat financiele, monetaire en economische wereldwijde stabiliteit bewerkstelligd kon worden met een Goud-Waarde-Standaard. Het dollar regime weigerde dat en drong aan tot de acceptatie van de absurde SDR (papiergoud).
Maar de goudmarkt van twee snelheden was geboren: monetair ($)goud en niet-monetair goud. De olie-exporterende landen en de Aziatische export-economieen blijven fysiek goud kopen en geven de voorkeur aan de € valuta die de vrij vlottende goudprijs aanmoedigt. Stabiliteit betekent dat iets van waarde alleen geruild kan worden voor iets anders van waarde. Valuta die de waarde van goud erkennen als waarde-reserve zijn het waard om gebruikt te worden voor het kopen van olie en andere producten. De bezitters en producenten van waardevolle goederen krijgen op deze manier de zekerheid dat hun vermogen veilig opgeslagen kan worden als een reserve met een vrij vlottende goudwaarde, de enige geschikte manier om vermogen in op te slaan.
Dat is de transitie uit het $-systeem dat deze echte waarde niet erkent.”
Transitie van dollar naar goud
De stijgende goudprijs is als een bedreiging voor de Amerikaanse dollar, omdat het een signaal afgeeft dat de valuta minder waard is geworden. De Amerikaanse centrale bank weigert te erkennen dat haar munt steeds minder waard wordt ten opzichte van goud, door het edelmetaal op de balans te zetten tegen de historische (gefixeerde) koers van $42,22 per troy ounce. In 1971 brak de Amerikaanse overheid haar belofte om buitenlandse dollarreserves in te ruilen voor fysiek goud tegen een vaste prijs van $35 per troy ounce. Door de enorme uitgaven van de Amerikaanse overheid (de Vietnam oorlog en het uitbreiden van de verzorgingsstaat) werd duidelijk dat teveel dollars in omloop waren ten opzichte van de goudreserve, met als gevolg dat het buitenland in een versnellend tempo haar dollars kwam inwisselen voor goud tegen de inteationaal afgesproken prijs van $35/oz. Om te voorkomen dat Amerika al haar goud zou kwijtraken verbrak Nixon in 1971 de overeenkomst om dollars in te ruilen voor goud tegen die prijs van $35/oz.
Sindsdien was het Amerikaanse goud veilig gesteld en kon het land jaar in jaar uit een tekort op de handelsbalans volhouden op basis van het vertrouwen dat men nog steeds had in de Amerikaanse economie. Ook was er in die tijd nog geen goed alteatief voor de dollar, waardoor exporterende landen nog enkele decennia lang een betaling in dollars accepteerden. Die dollars werden steeds ‘gerecycled’, omdat de exportlanden hun dollaroverschotten weer opnieuw uitleenden aan Amerika. Zodoende kon de Amerikaanse overheid goedkoop aan financiering komen en bleef de (prijs)inflatie in eigen land beperkt.
Jarenlang wisselden Europese en Aziatische exportlanden en diverse olieproducerende landen hun dollars weer in voor Amerikaanse staatsobligaties, maar sinds een paar jaar is die buitenlandse steun voor Amerika aan het afbrokkelen. In plaats van nog meer Amerikaanse staatsschuld te accumuleren kiezen steeds meer exportlanden ervoor om hun claims op waarde ($) in te ruilen voor echte waarde (goud). Landen als Rusland, China, India, Brazilie, Zuid-Korea, Mexico enzovoorts kochten de afgelopen jaren massaal goud als diversificatie van hun reserves.
Dat is niet zonder reden, want sinds de komst van de euro is de geleidelijke transitie in gang gezet van valutareserves (primair de Amerikaanse dollar) naar goudreserves. Door goud tegen de marktprijs te waarderen kan men langzaam maar zeker ontsnappen uit een oud systeem waarin dollarreserves (schulden) als bezit worden aangemerkt. Binnen het Eurosysteem werd deze transitie in gang gezet, door het goud elke drie maanden opnieuw te waarderen tegen de marktprijs. Verschillende landen zijn op dit concept overgestapt, zoals deze wereldkaart op Wikipedia laat zien.
Niet geheel toevallig zijn dat precies de landen die nog over een substantiele bovengrondse (of ondergrondse…) goudvoorraad beschikken of die sinds enkele jaren (of maanden!) massaal goud aan het inkopen zijn. Deze landen willen aanhaken op het systeem waarmee buitenlandse valutareserves langzaam maar zeker plaats kunnen maken voor fysiek goud dat gewaardeerd wordt tegen de marktprijs.
Eurosysteem
Onderstaande grafiek is geinspireerd op de grafiek die FOFOA gebruikt in het artikel Euro Gold. Deze grafiek laat de verschuiving zien die sinds 1999 gaande is op de balans van het Eurosysteem (verzameling van de zeventien landen waaruit de eurozone bestaat). De goudcomponent vertegenwoordigt een steeds groter gedeelte van de totale reserves van het Eurosysteem, terwijl de component die bestaat uit buitenlandse valuta langzaam maar zeker afgebouwd wordt. Deze geleidelijke transitie is al vanaf het millennium bezig en zal zich de komende jaren blijven voortzetten.
Onderstaande grafiek is niets meer of minder dan een geactualiseerde versie van de grafiek die FOFOA leende voor het artikel Euro Gold. De data komt van deze statistiekenpagina op de website van de ECB (hat tip: @freegolds). Deze laat zien hoe de waarde van de goudvoorraad op de geconsolideerde balans van het Eurosysteem naar verhouding steeds groter wordt ten opzichte van de valutareserves. Dat is toe te schrijven aan de driemaandelijkse herwaardering van goud naar de marktprijs, want zoals ik eerder al liet zien heeft het Eurosysteem tussen 1999 en 2009 bijna 2.000 ton goud van haar totale voorraad verkocht. Sinds 2009 is de hoeveelheid goud op de balans van het Eurosysteem vrijwel constant gebleven.
De goudreserve neemt steeds meer plaats in van de valutareserve in het Eurosysteem (Bron: ECB)
Voor de liefhebbers van de oorspronkelijke grafiek: de geactualiseerde versie met dezelfde opmaak
