Eerder deze maand publiceerden we op Marketupdate een grafische weergave van alle aankopen van Amerikaanse staatsobligaties door het buitenland. Uit deze cijfers viel op te maken dat met name de centrale banken van China en Japan dit jaar veel dollarreserves aan hun balans hebben toegevoegd, net als het Verenigd Koninkrijk en de banken in het Caribisch gebied. De olie-exporterende landen, Rusland, Hong Kong, Thailand en nog wat andere landen verkochten dit jaar juist staatsobligaties.
Het is inmiddels wel duidelijk dat de meeste landen niet meer zitten te wachten op nog meer dollarreserves (uitzonderingen als Venezuela en Iran daargelaten) en hun valutarisico juist af willen dekken met andere activa, zoals goud. Ik kreeg van Mortymer de suggestie om de goudaankopen van centrale banken naast de aankopen van Amerikaanse staatsobligaties te zetten. Zie het volgende twitter bericht.
@frankknopers Could you please make a paper where you put both in the same pic? Buy/sell treasuries/gold. Would be nice! Thanks.
— Mortymer (@mortymer001) November 25, 2013
TIC-data
De gegevens hadden we al liggen, maar die moesten nog even bij elkaar geraapt worden om één grafiek uit te kunnen draaien. Als uitgangspunt hebben we de TIC-data van de Federal Reserve gebruikt, met begin 2002 als startpunt en september 2013 als eindpunt. Van deze maanden hebben we ook het maandelijkse overzicht van de goudvoorraden van centrale banken bij de World Gold Council opgehaald, aangevuld met gegevens van de IMF website.
Helaas is de data niet helemaal compleet, want gegevens van de goudreserve van Iran van de Caribische bankensector bleek niet zo snel te vinden. Ook is de verandering van de Chinese goudvoorraad wijkt alle waarschijnlijkheid behoorlijk af van de 1054 ton goud die China in 2009 rapporteerde en die we voor deze grafiek gebruikt hebben.
Goudreserves versus dollarreserves
Afgezien van de tekortkomingen van deze grafiek krijgen we toch een interessant overzicht te zien van landen die groot goud gekocht of verkocht hebben. De blauwe balkjes geven de verandering in Amerikaanse Treasuries weer (in miljarden dollars), terwijl de gele balkjes de verandering in officiële goudvoorraad weergeven (in tonnen). Klik op de grafiek voor een leesbare grafiek.
Veranderingen in goudreserves en dollarreserves sinds 2002
Centrale banken kiezen verschillende koers
Uit bovenstaande grafiek valt geen eenduidig beeld af te leiden. Met andere woorden: we zien voor de periode van begin 2002 tot en met september 2013 geen duidelijke correlatie tussen de hoeveelheid goud en staatsobligaties die centrale banken van de betreffende landen gekocht hebben. Landen als Rusland, Turkije, Mexico, India, Korea en Thailand kochten naar verhouding veel meer goud dan dollars.
De olie-exporterende landen (Venezuela, Ecuador, Bahrein, Iran, Iran, Koeweit, Oman, Qatar, Saoedi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten, Algerije, Gabon, Libië en Nigeria) hebben in deze periode naar verhouding ongeveer evenveel goud als Amerikaans schuldpapier verzameld. Waarschijnlijk is ook China hard op weg om meer goud tegenover alle verzamelde dollarreserves te plaatsen, maar daar hebben we geen exacte cijfers van.
De meer bijzondere gevallen zijn Japan (kocht veel staatsobligaties, maar helemaal geen goud) en Europese landen als Zwitserland, Frankrijk, Nederland en Spanje (verkochten naar verhouding heel veel goud, terwijl ze tegelijkertijd steun gaven aan de dollar door meer Treasuries op de balans te plaatsen).
Een gedachte over “Grafiek: Hoeveel goud en dollars kochten centrale banken?”
Iedere maand wordt er voor $ 85 miljard overheidsobligaties en door hypotheek gedekte obligaties opgekocht. Op jaarbasis komt dit overeen met meer dan $ 1 biljoen!! En toch daalt de goudprijs.
Het is dus duidelijk dat het monetaire beleid van de Fed geen invloed heeft op de goudprijs. Zelfs het terugschroeven van de monetaire stimulus – de tapering – is slecht voor de goudprijs. Meer geld ‘drukken’ is niet goed voor goud, minder geld ‘drukken’ is ook niet goed voor goud.
Door de dalende goudprijs is de vraag naar fysiek goud ook gedaald zegt Yahoo Finance. Volgens het World Gold Council is de vraag naar fysiek goud in het derde kwartaal met 37 procent gedaald op jaarbasis, zowel de investeringsvraag als de aankopen van de centrale banken daalden.