Het aantal claims op iedere troy ounce goud in de COMEX is de afgelopen periode naar recordhoogte gestegen. Voor iedere troy ounce fysiek goud in de COMEX circuleren op dit moment 116 claims. De volgende grafiek laat zien dat dit een uitzonderlijke situatie is. Voor de minder goed ingevoerde lezers: De COMEX is een termijnmarkt waar speculanten contracten verhandelen voor de toekomstige levering van goud en grondstoffen. Beleggers die willen speculeren op de goudprijs of die een positie in het edelmetaal willen afdekken kunnen op de COMEX contracten afsluiten, contracten die betrekking hebben op de levering van 100 troy ounce goud op een vooraf vastgestelde datum.
Leverage op de COMEX naar recordhoogte (grafiek via Slimbeleggen)
Papiergoud
Op deze termijnmarkt worden iedere dag honderdduizenden contracten goud verhandeld, goed voor tientallen miljoenen ounces fysiek goud. Toch wordt er zelden fysiek goud uitgeleverd, omdat de handelaren op deze beurs alleen maar belangstelling hebben voor de prijsontwikkeling. Daarom worden vrijwel alle contracten aan het einde van de looptijd simpelweg doorgerold of uitbetaald (cash settlement). Het is deze termijnmarkt waar de goudprijs tot stand komt, terwijl er bijna geen fysiek goud van eigenaar wisselt.
Hoe kan dat goed gaan?
Omdat er tegenover iedere troy ounce fysiek goud in de COMEX meerdere claims worden uitgegeven denken sommigen dat een ‘default’ van de COMEX op een dag onafwendbaar is. Ze vergelijken het met een bank, waarbij de totale spaartegoeden ook vele malen groter zijn de middelen die een bank in kas heeft. Wanneer iedereen tegelijkertijd het spaargeld wil opnemen valt een bank om.
De kans dat er op een dag een run op het goud van de COMEX komt is zo goed als uitgesloten. De handelaren die goudcontracten kopen zijn niet geïnteresseerd in fysieke uitlevering en hebben vaak zelfs het geld niet omdat ze maar een fractie van de onderliggende waarde betalen. Dat is ook de reden waarom zoveel handelaren hun contracten van de hand doen als de COMEX de margeverplichtingen (eigen inleg) voor de goudcontracten verhoogt.
En stel dat handelaren wel massaal om fysieke uitlevering van goud zullen vragen, dan zullen ze tegen de kleine lettertjes van hun contract aanlopen. Komt er een moment waarop het fysieke goud massaal opgevraagd wordt, dan komen de aanbieders van de contracten weg met een zogeheten ‘cash settlement’. De spelregels van de COMEX zullen zodanig aangepast worden dat iedereen die om fysieke uitlevering vraagt het equivalent in cash krijgt uitbetaald. Ook kan de COMEX positielimieten instellen en de margeverplichtingen verhogen om de speculanten uit de markt te drukken.
Dit is precies wat er tijdens de vorige bull market in zilver gebeurde met de gebroeders Hunt, speculanten die de prijs van zilver naar bijna $50 per troy ounce wisten op te drijven. Ze werden uit de markt gedrukt door hogere margeverplichtingen en positielimieten en moesten hun posities die ze met geleend geld financierden met een groot verlies van de hand doen.
Vraag en aanbod
Net als een bank nieuw geld in omloop brengt als je een lening afsluit, zo brengt de aanbieder van een goudcontract nieuw ‘goud’ in omloop als iemand een goudcontract wil hebben. Het aanbod van papiergoud is elastisch en kan dus mee groeien met de vraag naar papiergoud, net zoals de geldhoeveelheid in de economie kan meegroeien met de vraag naar krediet. Anders dan fysiek goud, waar een beperkte hoeveelheid van aanwezig is op de aarde, is er geen enkele rem op de creatie van claims op goud.
Zo lang er handel is in goudcontracten blijft de papieren goudprijs de waarde van fysiek goud bepalen. Deze situatie zal pas veranderen op het moment dat het aanbod van fysiek goud opdroogt en het edelmetaal tegen andere prijzen verhandeld wordt dan de goudcontracten.
Lees ook:
