De Zimbabwaanse president Mugabe is nog maar net herkozen, maar nu al heeft hij het omstreden plan op tafel gelegd om alle buitenlandse mijnen te nationaliseren. Saviour Kasukuwere, de Zimbabwaanse minister die deze operatie gaat uitvoeren, zal naar schatting $7 miljard aan bezittingen nationaliseren. Alle mijnen die in handen van buitenlandse beleggers zijn moeten 51% van de aandelen overdragen naar de Zimbabwaanse regering of naar investeerders uit Zimbabwe. Dat zei Kasukuwere vandaag in een interview in de hoofdstad Harare.
“Als het aankomt op natuurlijke hulpbronnen, dan zal Zimbabwe daar niet voor betalen. Als ze [de buitenlandse mijnbouwbedrijven] zich niet aan de wet willen houden, dan is dat hun probleem. Mijnen die niet meewerken riskeren hun licentie”, zo verklaarde de minister. De banken die leningen verstrekt hebben aan buitenlandse mijnen worden wel gecompenseerd, maar de buitenlandse aandeelhouders zullen verliezen moeten nemen.
Onder andere Anglo American Platinum (AMS), Impala Platinum Holdings (IPM), Barclays en Standard Chartered zijn actief in Zimbabwe en zullen de gevolgen van deze maatregel ondervinden. De totale export van Zimbabwe bestaat voor 71% uit metalen en mineralen, waaronder goud en platina. In de eerste vier maanden van dit jaar gaat het om een bedrag van $719,9 miljoen aan waardevolle grondstoffen, zo blijkt uit data van het Zimbabwaanse ministerie van Financiën.
Verlies
Anglo American Platinum, de grootste producent van platina ter wereld, weigerde commentaar te geven op dit nieuws. Ook Aquarius Platinum (AQP), dat een belang heeft in een Zimbabwaanse mijn, wilde geen reactie geven. Impala Platinum Holdings reageerde niet meteen op een email van Bloomberg. De aandelen van Impala en Anglo American Platinum verloren respectievelijk 3,17% en 0,84%. De Barclays Bank of Zimbabwe stond volgens Bloomberg zelfs 20% lager bij sluiting van de handel op de beurs van Harare.
De overheid en zwarte Zimbabwaanse investeerders krijgen de helft van de waarde van de mijnbouwbedrijven. De operatie die in totaal ongeveer $7 miljard moet opleveren heeft nu al $1 miljard in het laatje gebracht. De regering zal een nieuwe beurs openen waarop de geconfisqueerde aandelen van buitenlandse mijnbouwbedrijven verhandeld kunnen worden. Deze beurs, die als de Harare Stock Exchange door het leven zal gaan, moet binnen 100 dagen operationeel zijn. De beurs is alleen toegankelijk voor Zimbabwaanse handelaren.
Volgens minister Kasukuwere kunnen buitenlandse investeerders blijven investeren in Zimbabwe, zo lang ze “het land niet uitbuiten” en de lokale bevolking voldoende mee laten profiteren.
Logisch plan
“We willen buitenlandse investeerders verwelkomen, zo lang het maar in samenwerking met onze mensen gebeurt. Het is een logisch economisch plan dat onze partij heft voorgesteld om de Zimbabwaanse bevolking meer te laten profiteren van hun natuurlijke hulpbronnen”, aldus Kasukuwere. Hij is niet rouwig om het verlies voor buitenlandse investeerders: “49% is een gigantisch gedeelte van de taart”
Ook in andere sector eist de Zimbabwaanse regering een aandeel op van buitenlandse investeerders. Ook in de telecommunicatie wordt er bezit overgenomen, alhoewel dat procentueel minder is dan in de mijnbouwsector.
De Zimbabwaanse aandelenmarkt zakte vandaag met 2,2%. Gisteren gingen de koersen al met 11% onderuit. “Dit is een schrikreactie, maar daar moet de markt overheen komen”, zo verklaarde Kasukuwere tegenover Bloomberg. De banken zijn er toch niet gerust op. De meeste verstrekken geen nieuwe leningen meer vanwege de onzekerheid over het beleid van de regering. Dat verklaarden twee CEO’s die niet bij naam genoemd wilden worden tegenover het persbureau.
Minister Kasukuwere stelt dat banken de zwarte boeren niet ondersteund hebben en dat ze daarom meer kredieten moeten verstrekken. “Ze zijn zeer onredelijk geweest. Daarom gaan we hun activiteiten monitoren.”
Overdracht van welvaart
De politieke partij van Mugabe heeft grootste plannen voor de Zimbabwaanse economie: “De komende vijf jaren gaat Zimbabwe een unieke overdracht van welvaart meemaken, waardoor de normale bevolking de controle zal krijgen over de economie”.
