De mijnwerkers die halverwege augustus het werk neerlegden in een platinamijn van Lonmin kregen onlangs een loonsverhoging van 22% toegekend, een verhoging die vier keer zo groot is als de officiële inflatie in Zuid-Afrika. Dit resultaat voedde de ontevredenheid van mijnwerkers elders in het land, waardoor er nieuwe stakingen uitbraken in diverse goudmijnen. Bij grote mijnbouwbedrijven als AngloGold Ashanti Ltd. (ANG) en Gold Fields Ltd. (GFI) is het werk ook (deels) neergelegd, waardoor de totale mijnproductie van Zuid-Afrika flink is ingezakt. Volgens Bloomberg hebben de stakingen in diverse goudmijnen tot gevolg gehad dat de dagelijke goudproductie nu 39% lager ligt dan normaal.
AngloGold, de derde grootste goudproducent ter wereld, liet woensdag weten dat haar volledige goudproductie in Zuid-Afrika tot stilstand was gekomen. Gold Fields is totnogtoe ongeveer 32.000 troy ounce aan goudproductie misgelopen als gevolg van stakingen in de 'KDC' en 'Beatrix' goudmijnen.
Loonsverhoging geëist
Volgens analist David Davis van SBG Securities Ltd. eisen de werknemers in de goudmijnen een soortgelijke loonsverhoging als die van de mijnwerkers in de platinamijn van Lonmin. Hij voegde daaraan toe dat de stakingen zich verder over het land kunnen verspreiden naar andere mijnen als er niet snel een oplossing gevonden wordt. Het mijnbouwbedrijf Harmony Gold Mining Co. verklaarde dat het geen last heeft gehad van werkonderbrekingen in haar goudmijnen. Mijnwerkers in het hele land voelen zich gesteund door Julius Malema, een politicus die zegt op te komen voor de belangen van de mijnwerkers. Hij riep de mijnwerkers eerder al op om geen genoegen te nemen met hun relatief lage inkomen en te gaan staken. Ook pleit Malema voor nationalisatie van de goud- en platinamijnen, omdat naar zijn mening een te groot gedeelte van de opbrengst van de Zuid-Afrikaanse bodemschatten naar buitenlandse bedrijven gaat.
Gecoördineerde stakingen
Op 10 september braken de eerste stakingen al uit in de Kopanang mijn van AngloGold, maar deze week breidde deze staking zich uit naar andere mijnen van AngloGold. Het aandeel van dit bedrijf verloor 5,1% van haar waarde op de beurs van Johannesburg. Het bedrijf heeft van haar werknemers al een verzoek gekregen om de lonen te verhogen, maar volgens een woordvoerder wil het bedrijf niet rechtstreeks met haar mijnwerkers onderhandelen. Onderhandelingen over loonsverhoging moeten volgens de woordvoerder worden gevoerd op bedrijfsniveau en niet op het niveau van individuele mijnen. Ongeveer 32% van de totale goudproductie van AngloGold komt uit Zuid-Afrikaanse mijnen. Een woordvoerder van Gold Fields zegt zich niet aan de indruk te kunnen onttrekken dat de stakingen in hun mijnen gecoördineerd zijn uitgevoerd. Maar ze wisten nog niet te achterhalen wie daar achter zou kunnen zitten.
'Crisis in de mijnbouwsector'
Bloomberg schrijft dat mijnbouwbedrijven in Zuid-Afrika te maken hebben met snel stijgende kosten. Zo stegen de energiekosten vorig jaar met gemiddeld 26% en in 2010 met 25%. Ook loonkosten zijn harder gestegen dan de officiële inflatie. De lagen erts raken uitgeput en daarom moeten mijnen steeds dieper zoeken om hun productie op peil te houden. Dat gaat gepaard met snel stijgende kosten.
De combinatie van dalende productie en een stijging van het algemene prijspeil suggereert dat veel grote Zuid-Afrikaanse mijnen de komende 1 tot 3 jaar moeten hervormen. Banenverlies is volgens Chris Griffith, directeur van Anglo American Platinum (AMS), dan ook onvermijdelijk. Volgens hem verkeert de mijnbouwindustrie in een crisis, opmerkelijke woorden in het licht van alsmaar stijgende prijzen voor grondstoffen en edelmetalen.
Stakende mijnwerkers van de Lonmin mijn kregen loonsverhoging van 22% (Afbeelding via Reuters)
