Vietnam is een van de landen waar goud door het grote publiek wél op waarde wordt geschat. Dat heeft vooral te maken met de kwaliteit van de lokale valuta in Vietnam, de Dong. Deze munt heeft de afgelopen jaren veel van haar waarde verloren door inflatie, wat het gevolg zou zijn van een instroom van kapitaal uit het buitenland en een sterke economische groei die de omloopsnelheid van het geld deed toenemen. Tegelijkertijd zorgde een enorme kredietexpansie voor een grotere hoeveelheid geld in omloop. Vandaag de dag staat $1 (USD) gelijk aan bijna 21.000 Dong, terwijl de wisselkoers in het begin van 2008 nog op 16.000 Dong per $1 stond. Als bescherming tegen de geldontwaarding is het in Vietnam gebruikelijk om de Dong uitsluitend te gebruiken voor alledaagse uitgaven en spaargeld om te zetten in Amerikaanse dollars en in goud.
De rol van goud in de Vietnamese economie wordt duidelijk zodra men in Vietnam een huis gaat kopen, want daarvan wordt de prijs doorgaans zowel in Dong als in goud weergegeven. Het goud en de Amerikaanse dollars circuleren naast de Dong in de Vietnamese economie, een fenomeen waar de Vietnamese overheid niet zo blij mee is. Het alteatieve geld legt namelijk pijnlijk bloot hoe zwak de eigen valuta is, de enige valuta waar de Vietnamese regering en de eigen centrale bank invloed op kan uitoefenen.
Om de waarde van de Dong te ondersteunen en de inflatie terug te brengen naar minder dan 10% hebben de regering van Vietnam en de centrale bank gezamenlijk een 7-punten plan opgesteld. Dit plan moet het bezit van en de handel in goud sterk ontmoedigen, in de hoop dat de rol van goud weer wat kleiner wordt. Het 7-puntenplan omvat de volgende ingrepen (via StoxPlus):
- De centrale bank zal quota invoeren voor de productie van goudbaren gedurende elke periode en toezien op de naleving ervan.
- Het aantal handelaren dat goudbaren verkoopt op de lokale markt zal worden teruggebracht door nieuwe regelgeving en de handel in goud zal worden ontmoedigd.
- De Vietnamese centrale bank zal de import en export van fysiek goud nauwlettend in de gaten houden.
- De Vietnamese centrale bank gaat de productie, verkoop en aankoop van gouden juwelen monitoren.
- De Vietnamese centrale bank zal andere handelsactiviteiten waarbij goud betrokken is in kaart brengen, zoals de handel in goud op inteationale goudrekeningen, goud-derivaten en andere beleggingsinstrumenten.
- Onder bepaalde omstandigheden zal de centrale bank interveniëren in de lokale goudmarkt.
- De overheid gaat de goudmarkt reguleren via een nieuw belastingsysteem.
Koers Vietnamese Dong versus US Dollar over de afgelopen tien jaar
Zwarte markt
We verwachten niet teveel van dit stappenplan van de Vietnamese overheid en centrale bank, omdat de strijd tegen goud naar verwachting alleen maar meer vraag zal uitlokken. Als deze vraag niet wordt gekanaliseerd via de reguliere goudmarkt zal een levendige zwarte markt ontstaan voor goud, waar in feite niemand bij gebaat is. De zwarte markt brengt meer risico's met zich mee voor zowel de koper als de verkoper en de kwaliteit van het product zal moeilijker te controleren zijn.
Eén van de regels uit het 7-stappen plan is erop gericht om de lokale handel in goudbaren te controleren. Het is dan ook niet toevallig dat de Vietnamese regering al in november vorig jaar de grootste verkoper van goudbaren (Saigon Jewellery Co (SJC)) heeft genationaliseerd. Dit bedrijf bedient ongeveer 90% van der totale markt voor goudbaren. Door de strengere regels uit het nieuwe 7-stappen plan zal deze goudhandelaar als enige overblijven in het hele land. Kleine lokale goudhandelaren zullen worden geconfronteerd met nieuwe eisen, waaraan ze onmogelijk kunnen voldoen. De pakweg 2.000 kleine goudhandelaren die te vinden zijn in Hoi Chi Minhstad alleen zullen naar verwachting hun deuren moeten sluiten vanwege de nieuwe regels.
Het wegdrukken van de kleine goudproducenten en handelaren zal niets doen om de vraag naar goud onder de bevolking af te remmen. Het is dan ook de verwachting dat er meer dan 10.000 bedrijfjes de illegaliteit in zullen gaan, om via een zwarte markt de klanten te voorzien van goud.
Resolution 11
De nieuwe maatregelen zijn onderdeel van het Resolution 11 plan, dat in februari 2011 werd gepresenteerd door de overheid. Dit plan moet de inflatie van de Dong te bestrijden. Het plan omvat naast het ontmoedigen van goud ook het terugbrengen van de staatsschuld, aldus het Vietnamese ministerie van Planning en Investering. Ook heeft de centrale bank de rente al flink opgeschroefd, in de hoop dat de bevolking de Dong ook gaat gebruiken als spaargeld. De centrale bank heeft de rente al zodanig verhoogd dat sparen in Dong bij een bank nu 14% rente oplevert per jaar. Dat is aanzienlijk meer dan de 3% rente op spaarrekeningen in Amerikaanse dollars. Maar aangezien de kosten van levensonderhoud in het afgelopen jaar met 18,6% waren gestegen, levert ook die hoge rente op de Dong netto niets op voor de spaarder.
De Vietnamese regering wil ook de private schulden inperken, want die zijn sinds 2001 enorm gestegen. Had de private schuld in 2001 nog een omvang van 40% van de economie, in 2011 was dat toegenomen tot 120% van het BBP. Volgens de officiële statistieken in Vietnam is de inflatie van de Dong al wat afgenomen in het laatste half jaar. Sommige experts houden rekening met een inflatie die eind dit jaar weer onder de 10% komt.
In tegenstelling tot Westerse landen heeft de Vietnamese bevolking de traditie om goud aan te houden als spaargeld. Daarom blijven de goudaankopen in dit land sterk. Het laatste rapport van het World Gold Council liet zien dat de goudprijs in Vietnam met 1% was gestegen, tegenover gemiddeld 11% wereldwijd. Op de website The Real Asset lezen we dat er in Vietnam per hoofd van de bevolking nog meer goud is dan in landen als China en India, met een geschat volume van in totaal 300 tot 500 metrische ton.
Goud naar de bank brengen
Net als in Turkije gaan ook de banken in Vietnam de bevolking aanmoedigen om het thuis bewaarde goud op een spaarrekening bij de bank te zetten. Wie zijn of haar goud inlevert bij een bank kan daar een rentevergoeding voor krijgen. Dit klinkt als een goede onwikkeling, maar een rentevergoeding op goud wordt niet uit liefdadigheid gegeven door banken. De rentevergoeding is een compensatie voor risico, want het is goed denkbaar dat de banken dat goud weer uitlenen om de rente te kunnen betalen aan de persoon die het goud naar de bank heeft gebracht. Het aanbieden van een rentevergoeding op goud is strict genomen niet toegestaan in Vietnam, maar veel banken doen dat toch. Wie zijn fysieke goud inwisselt voor een papieren claim op goud moet de volgende stelregel niet vergeten: ''Possession is nine-tenths of the law''
Vietnamese centrale bank
