Waren goudmijnen tot eind vorig jaar misschien nog wel de meest gehate belegging, dit jaar hebben ze beleggers al een ongekend rendement opgeleverd. De Bloomberg index van veertien grote goudmijnaandelen is sinds het begin van dit jaar al verdubbeld, nadat ze over een periode van vijf jaar 76% van hun marktwaarde verloren hadden. Natuurlijk heeft de stijging van de goudprijs een grote rol gespeeld in het herstel van de goudmijnsector, maar dat is niet de enige verklaring voor de sterk gestegen aandelenkoersen. De volgende vijf grafieken van Bloomberg geven het volledige plaatje…
Stijging goudprijs
De goudprijs is zoals gezegd al 20% gestegen sinds het begin van dit jaar. Onlangs steeg de koers naar $1.300 per troy ounce, het hoogste niveau in meer dan een jaar tijd. De hogere prijs van goud betekent meer winst voor goudmijnen die de verkoopprijs van hun goud niet voor een langere periode hebben vastgezet (hedging). Omdat de productiekosten van goudmijnen relatief hoog zijn werkt een kleine prijsstijging als een hefboom op de winst.
De goudprijs is dit jaar al 20% gestegen (Bron: Bloomberg)
Zwakkere munt
Door de malaise op de grondstoffenmarkt is de valuta van veel grondstof producerende landen gedaald ten opzichte van de Amerikaanse dollar. Dat is goed nieuws voor de goudmijnen buiten de Verenigde Staten. Zij verkopen hun eindproduct in relatief dure dollars, terwijl de kosten vooral in de zwakkere lokale munt berekend worden. Dat betekent dat er onderaan de streep meer winst overblijft. De Zuid-Afrikaanse rand heeft sinds midden 2014 ongeveer een derde van haar waarde verloren tegenover de dollar, terwijl de Russische roebel door de daling van de olieprijs zelfs met 45% verzwakt is. Het wisselkoerseffect is ene positieve bijkomstigheid voor de sector.
Wisselkoerseffect gunstig voor goudmijnen buiten de VS (Bron: Bloomberg)
Productiekosten goudmijnen
Door de daling van de goudprijs was de mijnbouwsector de afgelopen jaren genoodzaakt hervormingen en bezuinigingen door te voeren om de kosten omlaag te brengen. Met succes, want volgens berekeningen van Bloomberg zijn de all-in sustaining cast costs (AISC) tussen 2012 en 2015 met ongeveer 34% gedaald. Dit zijn de totale productiekosten voor een troy ounce goud, exclusief de kosten voor het ontdekken van nieuwe reserves.
Goudmijnen hebben productiekosten flink omlaag gebracht (Bron: Bloomberg)
Hogere kwaliteit gouderts
In een poging de productiekosten te verlagen hebben goudmijnen de afgelopen jaren voorrang gegeven aan de winning van reserves met het grootste gehalte aan goud. Dat betekent dat de winning van reserves met een lagere kwaliteit naar de toekomst verschoven is. Op die manier kunnen goudmijnen op korte termijn hun rendement verhogen, maar dat gaat wel ten koste van het rendement op de lange termijn. Dat de goudmijnsector vorig jaar specifiek gezocht heeft naar de hoogwaardige reserves blijkt ook wel uit de volgende grafiek. Deze laat zien hoeveel troy ounce zuiver goud de mijn weet te halen uit een ton aan puin (1.000 kilogram).
Goudmijnen smokkelen door hoge kwaliteit goudreserves eerst aan te boren (Bron: Bloomberg)
Minder schulden bij de goudmijnen
De goudmijnsector heeft zich tijdens de bull market in goud flink in de schulden gesloten om nieuwe investeringen te financieren. Maar door de prijsdaling van het edelmetaal zagen veel mijnen zich genoodzaakt schulden af te bouwen, bezittingen te verkopen en op de kosten te besparen.
Goudmijnen zitten minder diep in de schulden (Bron: Bloomberg)