Een toenemende onzekerheid over het voortbestaan van het huidige financiële systeem zal meer mensen richting de zilvermarkt sturen, zo denken veel zilverbeleggers. En omdat de markt tegen de huidige zilverprijs zo klein is (de vraag is omgerekend $27 miljard per jaar) moet de prijs wel omhoog om de instroom van nieuwe kopers op te vangen. Men zegt dat de vraag naar fysiek edelmetaal de termijnmarkt onder druk zal zetten, omdat men vaker fysieke uitlevering zal vragen als de verkrijgbaarheid van het fysieke metaal verslechtert.
Zwak marktsentiment?
Steeds meer beleggers – vooral diegene die na 2011 zijn ingestapt – raken echter teleurgesteld door de richtingloosheid van het edelmetaal. Na de twee grote koersdalingen van bijna 30% in 2011 bleef de zilverprijs schommelen rond de $30 per troy ounce en €750 per kilo.
Het geduld van zilverbeleggers wordt behoorlijk op de proef gesteld. Sinds februari 2011 is de prijs van goud in euro’s met 19% gestegen en is de Amerikaanse S&P 500 index met ongeveer 17% omhoog gegaan. Zelfs Amerikaanse staatsobligaties deden het een stuk beter dan zilver, ondanks de hoge en onhoudbare staatsschuld van de VS. De rente op 10 jaars Treasuries halveerde tussen februari 2011 en nu van 3,60% naar 1,8%.
Ten opzichte van de top van april 2011 staat de zilverprijs in dollars momenteel bijna 45% lager. In euro’s is de koersdaling vanaf de piek in 2011 ongeveer 38%. De prijs van zowel goud als zilver daalt doordat de rust op de financiële markten weer wat is teruggekeerd. Beleggers die het herstelverhaal van de Amerikaanse economie geloven zitten liever in aandelen en doen posities in afgeleiden van goud of zilver van de hand, zo lezen we vaak in andere media.
Industriële vraag
Voor zilver komt daar nog een extra negatieve factor bij, namelijk de zwakke industriële vraag. Ongeveer de helft van de jaarlijkse vraag van zilver komt voor rekening van de industrie. Een daling van de industriële vraag, veroorzaakt door vraaguitval bij consumenten of door efficiëntere productieprocessen, moet worden opgevangen door extra aankopen van beleggers. Kopen beleggers het overschot niet op, dan is het logisch om te verwachten dat de prijs verder wegzakt.
Industriële vraag naar zilver stijgt niet meer
Vraag naar fysiek metaal sterk
Tegenover een substantiële daling van de goudvoorraad in de verschillende goud-ETF’s zien we bij zilver een heel ander plaatje. Bloomberg volgt dagelijks het zilvervolume in een groot aantal verschillende ETF’s (ticker: ETSITOTL:IND) en laat zien dat er nu 11,26% meer fysiek zilver in deze fondsen zit dan een jaar geleden. Met een totaal volume van 633,1 miljoen troy ounce zitten we heel dicht bij het all-time high van 634,6 miljoen troy ounce.
Er wordt dus niet massaal zilver verkocht. Data van de US Mint laat zien dat de verkoop van Silver Eagle munten op recordniveau staat. De afgelopen maanden werden er veel meer van deze munten aan beleggers verkocht dan een jaar geleden. In januari was de US Mint zelfs even door haar voorraad zilver heen, omdat ze de vraag vanuit de markt onderschatte.
Zilverprijs zakt, terwijl voorraad zilver in ETF's stijgt (Bron: Bloomberg)
Dezelfde grafiek, maar dan van 2006-2012 (Bron: Bloomberg)
Ontkoppeling prijs en vraag in de zilvermarkt? (Bron: Zero Hedge)
Allemaal positieve berichten voor zilver, maar het mag niet baten. De zilverprijs in dollars staat 17,22% lager dan een jaar geleden, in euro’s is de prijs met 12,56% gezakt. De vraag naar zilver onder beleggers lijkt onverminderd sterk te zijn, maar de prijs zakt alleen maar verder weg. Wat is hier aan de hand? Verschillende scenario’s zijn denkbaar…
1. Aanbod van zilver is nog steeds groter dan de vraag
De vraag naar fysiek zilver onder beleggers blijft weliswaar sterk, maar het aanbod neemt ook toe. Zilvermijnen schroeven hun productie op en ook het aanbod van zilver uit het secundaire circuit neemt de laatste jaren sterk toe. Het is mogelijk dat de vraag simpelweg het aanbod niet kan bijhouden. Als we de vraag vanuit de industrie en de vraag naar zilver voor juwelen wegstrepen houden we meer dan 300 miljoen troy ounce zilver ‘over’ (in 2011). Zo lang de industriële vraag niet aantrekt moeten beleggers een steeds groter overschot van zilver opkopen. Doen ze dat onvoldoende, dan geeft dat een neerwaartse druk op de zilverprijs. Het is de vraag wie de overhand zal hebben als de zilverprijs sterk gaat stijgen. Zijn dat de mensen die erin willen of zijn dat de zilverbeleggers die winst willen nemen? Als dat laatste het geval is, dan zal de prijs van zilver niet op een hoog niveau blijven.
2. Manipulatie zilvermarkt via papieren instrumenten
Een verklaring die we veel vaker horen is dat de zilverprijs onderdrukt wordt door papieren afgeleiden van het fysieke metaal. Er zou naar verhouding maar één troy ounce zilver staan tegenover iedere 100 of meer ounces die op papier wordt aangeboden. Het aanbod van papieren beloftes op zilver vergroot het aanbod en drukt daarmee op de zilverprijs, zo suggereren veel zilverbeleggers. Zilvergoeroe David Morgan zei onlangs in een interview dat de prijs van fysiek zilver wel omhoog moet als al dat vermogen uit papier en in fysiek zilver gaat. Of dat een juiste veronderstelling van zaken is? Dat zullen zilverbeleggers zelf moeten beoordelen.
Wat kunnen we verwachten?
De zilverprijs is terug op het niveau van februari 2011, maar het gevoel erbij is anders dan toen. Begin 2011 begon het sentiment steeds beter te worden en was de prijs al een aantal maanden sterk aan het stijgen. Vandaag de dag is de angst om verder weg te zakken groter dan het gevoel dat de zilverprijs binnenkort weer overtuigend de weg naar boven weet te vinden. Wat de toekomst in petto heeft voor zilver? Ik durf het niet te zeggen. Op basis van dezelfde informatie zijn verschillende analyses mogelijk. De zilverprijs kan sterk stijgen door een instroom van nieuwe beleggers, net zoals de prijs van Bitcoins onlangs tot recordhoogte is gestegen. Maar wat is dan de volgende stap? Zal zilver enige rol gaan spelen in het monetaire systeem, mocht de prijs gestegen zijn tot een veelvoud van de huidige prijs? Of zal de markt weer in elkaar zakken, omdat veel beleggers winst willen nemen en hun posities van de hand doen?
Dat is een vraagstuk waar zilverbeleggers zich over moeten buigen. Is zilver een hefboom op goud, zoals sommigen beweren? Of is het een compleet ander metaal dat anno 2013 niet meer vergeleken kan worden met goud? De industriële component van zilver is aanzienlijk, terwijl die van goud verwaarloosbaar klein is.
En zal de goud/zilver ratio wel terugkeren naar het historische gemiddelde van ongeveer 16:1? Die historische ratio komt uit een tijd dat zowel goud als zilver als monetair metaal werden gebruikt in de vorm van muntgeld. De tijden zijn veranderd en daar hoort misschien ook wel een andere goud/zilver ratio bij. Misschien wel één die veel hoger ligt dan de huidige ratio van 57:1…
De zilverprijs zakte vandaag naar het laagste punt sinds februari 2011 (Bron: Goudstandaard)