Gisteren schreef Jaco er al een stukje over in de dagelijkse kost, omdat deze ontwikkeling past in een reeks van maatregelen die de hegemonie van de Amerikaanse dollar ondermijnen. Dat de sancties tegen Iran vooral averechts werken wordt steeds duidelijker. In januari sloten Iran en Rusland een deal om onderlinge transacties in de eigen valuta af te rekenen (in plaats van de US dollar) en later die maand werd ook bekend dat India en Iran achter de schermen hebben gewerkt aan een nieuw handelsakkoord waarmee Iraanse ruwe olie in goud afgerekend kan worden. In maart volgde onherroepelijk een waarschuwing van Amerika aan India, omdat het land niet meewerkte aan de sancties van de VS en Europa.
Kort gezegd hebben de sancties tegen Iran nog niet het door Amerika gewenste effect gehad, in die zin dat Ahmadinejad niet stopt met het nucleaire programma. In plaats van mee te werken aan het olie-embargo kiezen Rusland, India en China er stuk voor stuk voor om hun afhankelijkheid van de Amerikaanse dollar te verkleinen, terwijl Iran bezig is om goud weer een rol te geven als alteatief voor de dollar.
Olie voor renminbi
De deal tussen Iran en China zou volgens ingewijden een omvang hebben van omgerekend $20 tot $30 miljard per jaar, waarvan een gedeelte in de vorm van 'barter' uitgevoerd zal worden (dus directe ruil zonder tussenkomst van een valuta). Jaco wees er gisteren al op dat dit kan duiden op een deal in termen van goud. In inteationaal betalingsverkeer is goud inderdaad een geschikt ruilmiddel, maar in de berichtgeving op The Financial Times word goud als ruilcomponent niet genoemd. De renminbi die Iran ontvangt voor de export van ruwe olie zal het land aanwenden om goederen te importeren vanuit China. Voor China heeft dit ook consequenties, want doordat het meer goederen in renminbi kan afrekenen hoeft het minder dollarreserves aan te houden. De bedragen zijn vooralsnog klein, maar de richting is in elk geval duidelijk.
De ruwe olie die Iran naar China exporteert zal voor een groot deel via de Unipec handelstak van Sinopec lopen, het tweede grootste olieconce van China. Ook de Chinese handelsmaatschappij Zhuhai Zhenrong zal veel ruwe olie afnemen uit Iran. In ruil daarvoor gaat dit bedrijf Iran helpen bij nieuwe olieboringen. Amerika heeft Zhuhai Zhenrong eerder dit jaar verdacht van het exporteren van benzine naar Iran. Daarmee zou het bedrijf hulp verlenen aan Iran, dat zelf onvoldoende raffinagecapaciteit heeft om te voorzien in de eigen behoefte aan brandstoffen.
Een bankier uit Dubia verklaarde tegenover The Financial Times dat de wereldwijde economische crisis de machtsverschuiving van west naar oost heeft versnelt: “Maatregelen zoals de sancties tegen Iran versterken de acceptatie van de renminbi in het inteationale betalingsverkeer.”
Omwegen
Omdat Iran grotendeels is afgesloten van het inteationale betalingsverkeer moet het land zich in verschillende bochten wringen om toch te kunnen handelen. Zo wordt het betalingsverkeer naar Iran grotendeels omgeleid via Russische banken, waar laatstgenoemde ook van profiteren door hoge kosten in rekening te brengen. Ook China profiteert van de moeilijke situatie waarin Iran verkeert, want het Chinese Sinopec krijgt de Iraanse olie voortaan tegen een zeer gunstige prijs aangeboden. Doordat China lagere prijzen kan afdwingen zal het weer meer olie gaan afnemen van Iran. In de eerste twee maanden van dit jaar was de afname van Iraanse ruwe olie een stuk minder, maar analisten verwachten dat de import van olie uit Iran weer zal aansterken gedurende dit jaar.
China is de grootste afzetmarkt voor Iraanse olie (bron: Global Trade Atlas)
