Nu wordt nikkel ook al duurder

De afgelopen twee jaren waren moeilijk voor beleggers in grondstoffen. Prijzen stonden voortdurend onder druk. Maar in 2013 lijkt alles anders te worden. Vooral de prijzen van soft commodities als koffie, tarwe, mais en soja zitten al enkele maanden in de lift. Het ziet er echter naar uit, dat nu ook de prijzen voor enkele metalen, zoals zink, koper en nikkel weer omhoog gaan. In alle gevallen is de oorzaak een dreigend tekort!

En dan te bedenken, dat nog in 2013 prijzen voor een ton nikkel tot onder $ 14 000 tuimelden en dat zeker een derde van de producenten in de rode cijfers belandden. De oorzaak was een fors toegenomen Chinese productie. Nu, amper een jaar later is het beeld totaal veranderd. Begin mei kostte een ton nikkel op de London Metal Exchange $ 18.250. Dat bedrag vertegenwoordigt een stijging. Het einde is volgens de Australische bank Macquarie, gespecialiseerd in grondstoffen, nog lang niet in zicht. De prijs kan in 2016 wel een niveau van meer dan $ 30 000 per ton bereiken. Maar dan moet Indonesië, de grootste producent van nikkelerts wel zijn verbod op export handhaven. Daarmee zijn we ook bij de oorzaak van de sterke prijsstijging. Op 12 januari van dit jaar verbood de overheid van dat land de export van het onbewerkte nikkelerts. De Filipijnen produceren ook veel nikkel, maar de kwaliteit van dat erts laat zeer te wensen over.

Welke landen produceren nikkel?

Daar had diezelfde overheid al sinds 2009 mee gedreigd, maar het dreigement was nooit werkelijkheid geworden. De initiële reactie op het verbod was dan ook rustig. De prijs ging aanvankelijk maak met 2,5% omhoog. De markt ging ervan uit, dat het allemaal niet zo’n vaart zou lopen. Bovendien hadden Chinese bedrijven, die het erts omwerkten tot pure nikkel, uit voorzorg grote voorraden aangelegd.

Het was juist die bewerking door buitenlandse bedrijven van het erts, die de Indonesiërs een doorn in het oog was. Juist die bewerking voegde waarde toe, niet het erts zelf. De bedoeling van het exportverbod was dan ook afnemers te dwingen in Indonesië zelf deze waardeketen in bewerking op te zetten. Op die manier zou Indonesië zelf het meest profiteren van het bezit van deze grondstof.

De Chinezen hebben echter buiten de waard gerekend en hebben zich verkeken op de vasthoudendheid van Indonesië. Bovendien zijn sommige handelaren hun eigen nikkel vast gaan houden in de hoop, dat prijzen verder gaan stijgen. En daar is een gerede kans op. Dit jaar zullen naar verwachting vraag en aanbod redelijk in evenwicht zijn, maar in 2015 zal er een tekort optreden als alles blijft zoals het is. Daar ziet het wel naar uit, want de kans dat de ban op korte termijn herroepen wordt, is klein. In deze zomer zijn er verkiezingen in Indonesië en een nieuwe regering zal op zijn vroegst ergens in het najaar aantreden. En dan nog is het de vraag of er iets gaat gebeuren. De meeste grote politieke partijen scharen zich tot dusverre achter het exportverbod.

Daar komt nog bij, dat multinationale mijnbouwers als Glencore Xstrata zich vierkant achter het verbod hebben geplaatst. De reden is duidelijk. Ze trekken misschien wel het meeste profijt van de relatieve schaarste en de hogere prijzen. Elke 10% prijsstijging brengt voor Glencore $ 170 miljoen extra in het laatje. Enkele Chinese bedrijven hebben zich bij het onvermijdelijke neergelegd en zijn productiefaciliteiten in Indonesië aan het opzetten. Maar het duurt zeker tot het midden van 2015 voordat die op stoom komen en op grote schaal het erts kunnen gaan bewerken. Voor de optimisten onder de nikkelhandelaren is het duidelijk: prijzen van meer dan $ 20.000 per ton zijn zeker niet meer uit te sluiten. De goede oude tijden van voor 2012 zijn weer helemaal terug!

Welke bedrijven produceren nikkel?

Cor Wijtvliet

BELANGRIJK:

• Opmerkingen en vragen kunt u richten aan: [email protected]
• Bezoek ook de website van Cor Wijtvliet en lees meer door hem geschreven artikelen.
• U kunt Cor Wijtvliet boeken voor een inspirerende spreekbeurt. Laat u verrassen!
• U kunt zich hier abonneren voor het wekelijks Cor Wijtvliet Journaal, voor het geval u deze
• nog niet automatisch ontvangt.