Marketupdate

Categorie: Grondstoffen

  • Volle opslagtanks gaan leiden tot lagere olieprijzen

    Volle opslagtanks gaan leiden tot lagere olieprijzen

    Bron: Jilles van den Beukel

    Door de snelle verspreiding van het coronavirus werden overheden de afgelopen weken gedwongen drastische maatregelen te nemen. In veel landen werden de grenzen gesloten. Fabrikanten en winkels sluiten, al of niet gedwongen, de deuren. Dit alles gaat niet voorbij aan de olie- en gasindustrie.

    Ongekende daling van de olievraag

    Voor olie-aandelen is het probleem niet meer dat Saudi-Arabië en Rusland het begin deze maand niet eens werden over productiebeperkingen. Het centrale punt is nu de ongekend snelle daling van de olievraag, door alle maatregelen die worden genomen om een verdere verspreiding van het coronavirus tegen te gaan.

    De meest recente schattingen komen nu uit op een vermindering van de olievraag in april met 15 tot 20 miljoen vaten per dag, terwijl de vraag normaal gesproken nu rond de 100 miljoen vaten per dag schommelt. Consultant Rystad Energy houdt het op 16 miljoen vaten per dag minderr, zakenbank Goldman Sachs op 18,9 miljoen vaten en oliehandelaar Vitol op 15 tot 20 miljoen. Een dergelijke dramatische snelle vermindering van de olievraag is nog nooit eerder voorgekomen.

    Schattingen zijn onzeker

    Voor 2020 als geheel wordt nu gerekend op een vermindering van de vraag met ongeveer 5 miljoen vaten per dag. Dat getal is relatief onzeker en hangt vooral af van de mate waarin de huidige maatregelen tegen de verspreiding van het virus in de tweede helft van dit jaar gecontinueerd moeten worden – en de mate waarin regeringen dat ook willen, gezien de grote economische impact.

    Voor wie meer informatie zoekt: de rapporten van consultant Rystad Energy over de invloed van het coronavirus op de olievraag staan niet meer achter een betaalmuur.

    Volle opslagtanks gaan leiden tot lagere olieprijzen

    Schalieolie mag dan relatief snel reageren op de olieprijs, er gaan wel enige maanden overheen. Bij een prijsniveau van $20 tot 30 per vat zullen er minder putten geboord gaan worden en zal de schalieolieproductie de komende achttien maanden met zo’n 2 tot 4 miljoen vaten per dag gaan dalen. Dat is substantieel maar lost het grote overaanbod voor de komende maanden niet op.

    Voor conventionele olie duurt het nog langer voordat de productie begint te zakken, als gevolg van het afblazen van nieuwe projecten.

    Onbekend terrein

    We bevinden ons nu op onbekend terrein. De uitval van de vraag is dermate groot dat bij een voortzetting van de huidige productie de resterende opslagcapaciteit eind april of in mei verdwenen zal zijn. Ook als Saoedi-Arabië en Rusland het zouden willen: dit gaat hun capaciteit als swing producer ver te boven. Als hun strijd om marktaandeel nu officieel zou worden afgeblazen, heeft dat meer een psychologisch dan een reëel effect.

    Als de opslagcapaciteit vol loopt betekent dit dat er minder olie geproduceerd moet worden. In theorie zou dat kunnen als elke producent vrijwillig bij voorbeeld 10% minder gaat produceren. In de praktijk is het veel waarschijnlijker dat de prijs gaat dalen, tot het moment dat genoeg producenten met relatief hoge operationele kosten stoppen met de productie.

    Prijzen van onder de $15 per vat zijn hiervoor noodzakelijk. Zolang er geen uitzicht is op herstel van industrie en het transport (en dus van de olievraag) zullen de olieprijzen een neerwaartse trend blijven vertonen. Maandagochtend 30 maart was de olieprijs reeds gezakt tot $23 (Brent); het laagste niveau sinds achttien jaar.

    Langdurig stoppen met de productie is iets wat olieproducenten normaal gesproken zo veel mogelijk vermijden. Het weer opstarten van een stilgelegd veld kost veel geld. In de praktijk zal een deel van de ingesloten productie dan niet meer terug komen. Producenten met toegang tot transport per tanker zijn hier in het voordeel; tankers kunnen wereldwijd de laatste overgebleven opslagcapaciteit opzoeken.

    Gevolgen voor de olie-industrie

    Voor veel schalieolieproducenten en niche exploratiebedrijven zoals Tullow, kan dit een faillissement betekenen. De geïntegreerde majors (Shell, BP, Total enzovoort) staan er beter voor, met gemiddeld lagere kosten en met activiteiten die verdeeld zijn over de gehele keten. Toch krijgen ook zij het moeilijk. Zij hebben allen de afgelopen twee weken aankondigingen gedaan over bezuinigingen en stopzetten van de inkoop van eigen aandelen. Als dit langere tijd gaat duren, zal het hoge dividend op de tocht komen te staan.

    Als individuele belegger kunt u best leven met een stopzetting van het dividend van één of twee jaar. Gebruik het geld maar om een aantal velden met lage break even-kosten voor een appel en een ei op te kopen van kleinere en financieel minder sterke bedrijven, zou ik zeggen.

    Pensioenfondsen die vertrouwen op de hoge dividenden van een bedrijf als Shell dachten daar, in ieder geval in het verleden, anders over. Bedrijven als Shell moeten zich gaan afvragen of het hoog houden van het dividend, om beleggers als pensioenfondsen tevreden te houden, geen al te hoge prijs wordt, die ten koste gaat van de lange termijn winstgevendheid van het bedrijf.

    Hoe gaat het verder met het coronavirus?

    Het zwaartepunt van het virus is nu verplaatst van China naar Europa. Voor Europa zijn er nu (28 maart) ongeveer 300.000 gerapporteerde gevallen. Het werkelijke aantal besmettingen (waarvan een deel asymptomatisch) ligt vele malen hoger en is uitermate onzeker. Het aantal gevallen in de VS neemt nu zorgwekkend snel toe.

    Er zijn twee strategieën om met het coronavirus om te gaan:

    een volledige onderdrukking, die er op gericht is het aantal besmettingen permanent zo laag mogelijk te houden of
    een meer gedeeltelijke onderdrukking, die er op gericht is het aantal besmettingen beheersbaar te houden en het beschikbare aantal Intensive Care bedden niet te overschrijden.
    Een volledige onderdrukking, zoals in China, leidt tot meer ingrijpende maatregelen, maar deze hoeven – als de strategie werkt – slechts voor een kortere tijd volgehouden te worden. Het gevaar van een tweede uitbraak ligt echter op de loer zodra sommige maatregelen worden losgelaten.

    Het is niet duidelijk of een volledig herstel van de Chinese economie bereikt kan worden in combinatie met de maatregelen die nodig zijn om een tweede uitbraak te beletten.

    Er wordt rekening mee gehouden dat we dit gedurende langere tijd (tussen de zes maanden en twee jaar) in meer of mindere mate moeten volhouden, totdat er een vaccin is of een groot deel van de bevolking door besmetting immuun is geworden. Mogelijk komen er bepaalde middelen die de symptomen bestrijden en helpen bij de behandeling. En misschien helpen straks warmere temperaturen op het noordelijk halfrond bij het beteugelen van het virus.

    Onduidelijk is hoe snel de wereldeconomie weer zal kunnen opkrabbelen als het virus onder controle is. Tegen de tijd dat het zo ver is kunnen we in een diepe recessie zitten.

    Tijd om in te stappen?

    Op dit moment zijn veel effectenbeurzen met zo’n 30% gedaald. Dat zit in de buurt van vorige crashes, zoals de financiële crisis uit 2008/2009, maar het lijkt niet overdreven veel voor wat er nu aan de hand is.

    De omvangrijke steunmaatregelen die nu zijn aangekondigd in de VS en de EU lijken eerder de ernst van de situatie te signaleren dan een koopmoment. Hoe goed helpen al die maatregelen als bedrijven dicht zitten en mensen gedwongen thuis blijven? Het helpt hooguit om te voorkomen dat bedrijven failliet gaan. Ook in 2008/2009 kwam de dip voor aandelen pas maanden na het grote steunpakket.

    Niemand kan het tijdstip van de dip voorspellen (al is mijn onzekere verwachting: we zijn er nog niet). Met een lange beleggingshorizon kunt u overwegen nu een begin te maken met een gespreide inkoop van aandelen. Wie weet wat er allemaal mogelijk is als overal op wereld mensen op hun tenen lopen bij de zoektocht naar een vaccin.

    Een bloedbad onder olieproducenten kan ook het begin zijn van een tekort aan olie over twee tot drie jaar, als de olievraag weer op niveau is. Als Saoedi-Arabië minder in staat is om de rol van swing producer te spelen, leidt dat tot meer volatiliteit voor de olieprijzen; dat kan beide kanten op werken.

    Total favoriet

    Van de grote oliebedrijven blijft Total mijn favoriete aandeel. Het vindt de juiste middenweg tussen nieuwe investeringen in duurzaam en het op peil houden van de oliereserves. De break even-kosten en de schuld van Total zijn relatief laag en het rendement op het geïnvesteerd kapitaal relatief hoog (zie onderstaande grafiek). Het dividend is lager dan dat van Shell. Dat geeft Total meer mogelijkheden voor acquisities in deze barre tijden.

  • Direct tekort goud, LBMA en grootbanken willen regels veranderen deel 2

    Direct tekort goud, LBMA en grootbanken willen regels veranderen deel 2

    Bron: Reuters

    De London Bullion Market Association (LBMA) en verschillende grootbanken, die goud verhandelen op de Amerikaanse papieren goudmarkt de Comex, hebben voorgesteld aan Amerikaans beursexploitant CME Group om goudbaren die in Londen opgeslagen liggen te gebruiken.

    Dit om die papieren contracten die op de Comex worden verhandeld te vereffenen en om zo de verstoring van de goudhandel te verlichten, zo geven bronnen tegen persbureau Reuters aan.

    Gisteren, dinsdag 14 maart, was er een verschil te bemerken tussen de goud futures op de beurs van CME Comex en de spot prijs in Londen van meer dan 70 dollar.

    Een ongekend verschil van 4 procent wat nog niet eerder voorgekomen is. De twee beurzen koersen gewoonlijk binnen een paar dollar van elkaar.

    Handelaren vreesden dat het sluiten van het luchtruim voor vliegverkeer en sluitingen van edelmetaalraffinaderijen, als gevolg van de uitbraak van het coronavirus, het moeilijker zal maken om edelmetaal van Londen naar de VS te verschepen om aan contractuele vereisten te voldoen.

    Grappig detail is natuurlijk dat die angst bijzonder reëel is. Niet voor niets hebben centrale banken wereldwijd de afgelopen jaren massaal goud gerepatrieerd, om problemen als deze voor te zijn.

    Londen is een belangrijk opslagcentrum voor goud, waar duizenden tonnen edelmetaal worden verhandeld op de papieren goudmarkt.

    In London liggen echter goudstaven die 400-ounces wegen, en die moeten worden omgesmolten en omgevormd tot 100-ounce baren om door de Comex in New York te worden geaccepteerd.

    Probleempje, een van de vele trouwens, zeker wanneer goudraffinaderijen hun deuren sluiten vanwege de coronadreiging.

    De LBMA en stafmedewerkers van grote goudhandelsbanken vroegen CME daarom nu om toe te staan dat 400-ounce baren worden gebruikt om contracten af te wikkelen.

    Niemand bleek onmiddellijk beschikbaar voor commentaar bij CME nadat Reuters het bedrijf via telefoon en e-mail had gecontacteerd.

    De verandering in regels zou de behoefte om metaal opnieuw om te vormen en te vervoeren overbodig maken, wat betekent dat het in kluizen in Londen zou kunnen blijven terwijl de eigendom in papieren wordt overgedragen.

    Als dit gebeurt kunnen de spot prijs en de futures-prijs weer nader tot elkaar komen en de papieren goudmarkten weer handel drijven als normaal, aldus bovengenoemde bronnen.

    Vraag is of dit ook werkelijk staat te gebeuren. De bronnen gaven aan dat de CME nog geen beslissing heeft genomen, en elke wijziging van de regels zou waarschijnlijk enkele dagen duren om te implementeren en wettelijke goedkeuring te vereisen.

    Maar misschien is het ook wel volledig klaar met deze markt, aangezien nu blijkt dat het werkelijk een papierenmarkt betreft die nauwelijks gedekt is door fysiek goud. Anders had dit probleem zich nu ook niet kunnen voordoen.

    De tijd zal het leren.

  • Run op edelmetalen, levertijden lopen verder op

    Run op edelmetalen, levertijden lopen verder op

    De extreme volatiliteit op de financiële markten zorgt voor een vlucht naar edelmetalen. Ondanks de daling van de goudprijs en een nog veel grotere prijsdaling van andere edelmetalen blijven spaarders en beleggers fysiek edelmetaal bestellen. Dat zorgt voor steeds langere levertijden, die nu oplopen van vier tot acht weken. Voor zilveren munten kan de levertijd zelfs nog verder oplopen. Door de krapte in de markt lopen ook de premies op, waardoor de prijzen van munten en baren stijgen ten opzichte van de spotprijs.

    De afgelopen drie weken zijn de aandelenkoersen hard gedaald. Ook hebben centrale banken verschillende maatregelen genomen om de banken en de economie te ondersteunen. Na de renteverlaging van de Federal Reserve begin maart kwam ook de ECB vorige week met maatregelen. De centrale bank kondigde liquiditeitssteun aan voor banken en breidde daarnaast haar opkoopprogramma uit naar €120 miljard per maand. Op dezelfde dag kondigde ook de Federal Reserve nieuwe maatregelen aan in de vorm van grootschalige interventies op de repomarkt. Ook dat stelde beleggers niet gerust, want de aandelenkoersen gingen die dag hard onderuit.

    Afgelopen zondag kwam de Federal Reserve met nog meer maatregelen om de financiële markten te ondersteunen. Ze verlaagde de rente met 100 basispunten en startte een nieuwe opkoopprogramma van $700 miljard. Ook kondigden verschillende centrale banken gezamenlijk dollarswaps aan om de markt te kalmeren. Het mocht allemaal niet baten, want maandag gingen de aandelenkoersen opnieuw hard onderuit. In de Verenigde Staten sloten de beurzen maandag zelfs 12% lager, de grootste daling op één dag sinds de beurscrash van 1987.

    RUN OP EDELMETALEN
    In een vlucht naar liquiditeit deden beleggers de afgelopen weken ook posities in edelmetalen in de verkoop. Op de termijnmarkt wikkelden beleggers hun posities af om liquide middelen vrij te maken. Dit zorgde de afgelopen dagen voor een behoorlijke prijsdaling van goud, zilver, platina en palladium. Deze beweging werd versterkt door beleggers die posities met geleend geld moesten verkopen.

    Dinsdagmiddag herstelde de goudprijs weer wat tot €45.000 per kilo. De zilverprijs veerde op van een dieptepunt van €340 naar een koers van €375 per kilo. Ook platina en palladium pakten weer wat terrein terug na de forse prijsdaling van der afgelopen dagen. Ondanks deze extreme koersbewegingen blijven beleggers en spaarders hun toevlucht zoeken in fysiek edelmetaal. Dat merken we ook bij Goudstandaard, want het aantal bestellingen is de afgelopen dagen explosief toegenomen. Opvallend genoeg zijn dat bijna allemaal kopers en bijna geen verkopers.

    Ook in andere landen zijn de munten en baren niet aan te slepen, waardoor de levering van nieuwe bestellingen langer op zich laat wachten. Munthuizen en smelterijen schalen hun productie op om aan de vraag te kunnen voldoen. Tot die tijd moeten kopers rekening houden met hogere premies en langere levertijden. Deze situatie zal waarschijnlijk de komende weken nog wel aanhouden, afhankelijk van de economische en maatschappelijke ontwikkelingen.

  • OOK WARREN BUFFETT KOOPT BIJ IN DEZE SECTOR!

    OOK WARREN BUFFETT KOOPT BIJ IN DEZE SECTOR!

    Bron: smart capital

    Wist jij dat Warren Buffett sinds begin dit jaar 1 miljard dollar heeft geïnvesteerd in oliebedrijven?

    Indrukwekkend bedrag, zelfs voor iemand met de status en het geld zoals Buffett.

    Zie je de trend? Buffett koopt deep value, goedkope activa. Hij koopt geen dure bedrijven met een hoge verwachtingswaarde.

    Hij koopt ook geen olie rechtstreeks, hij koopt bedrijven die profiteren wanneer de olieprijs straks weer gaat stijgen.

    Het is een beproefde strategie: aandelen kopen van bedrijven die in prijs zijn gedaald, maar niet in waarde. Het is op die manier dat je op lange termijn geld kunt verdienen.

    Afgelopen dinsdag kondigde Buffett weer een investering aan. Dit keer legt hij geld op tafel voor een belang in pijplijnuitbater Kinder Morgan.

    Ik zeg nu niet dat je allemaal als een gek aandelen van Kinder Morgan moet gaan kopen.

    Wat ik wél zeg, is dat er in de oliesector verschillende ‘pockets of value’ te vinden zijn.

    Een aandeel zoals Kinder Morgan was immers al met meer dan 66% gedaald sinds april, aangezien de dalende olieprijzen knagen aan de winstgevendheid van het bedrijf.

    Kinder Morgan is wel een mooi voorbeeld van een bedrijf waarin Buffett graag belegt: stabiele activa die enorme hoeveelheden cashflow genereren.

    Alle gekheid op een stokje: het is geen toeval dat ik in het jongste nummer van SMART Capital twee oliebedrijven bespreek.

    Het gaat niet over Kinder Morgan, maar over twee andere toppers.

    Het eerste bedrijf snoeit fors in de kosten om de winstgevendheid op peil te houden. Ook heeft het bedrijf maar een schuldgraad van iets meer dan 16%. Op die manier blijven ze forse cashflows genereren.

    “Als je nog geen aandelen XX bezit, dan zou ik vandaag niet aarzelen om een eerste pakket (plusminus 3% van de portefeuille) te kopen”.

    Zelf heb ik in het verleden al bijgekocht, aan iets hogere koersen. Jij kan dus profiteren van een nog gunstigere instapprijs!

    Het tweede aandeel dat ik bespreek, is een toeleverancier aan de oliesector. Hier is de waardering zelfs nog aantrekkelijker: 0,28 keer de boekwaarde en 3,43 keer de winst.

    Dat lees je goed ja!

    Veel gekker hoeft het niet te worden op het gebied van waardering.

    Als je nog geen positie hebt in dit aandeel, dan mag je meteen een positie van 5% kopen, schrijf ik in het nummer.

    Ook als je het aandeel al hebt, maar minder dan 5%, mag je bijkopen.

    Met een dividendrendement van 8,25% word je ondertussen fijn betaald om een herstelbeweging af te wachten.

    Zo zie je maar dat er altijd kansen te rapen zijn op de beurs.

  • Goud: hoezo een safe haven?

    Goud: hoezo een safe haven?

    Bron: Koen Lauwers

    ‘Waarom stijgt goud nu niet?’ is met ruime voorsprong de meest gestelde vraag die ik de voorbije dagen binnenkreeg. Het antwoord hangt af van de tijdhorizon.

    Op de dag dat de Amerikaanse beursindexen een tik van gemiddeld 7% kregen, de volatiliteitsindex opklom naar het hoogste peil sinds de financiële crisis van 2008 en de olieprijs de grootste daling op dagbasis sinds de Golfoorlog (1991) liet optekenen, gaf goud nagenoeg geen krimp. Ja, even werd het niveau van $1.700 aangetikt, maar daar stonden we enkele weken terug ook al. Bovendien werd de stijging niet vastgehouden en volgde nadien zelfs een terugval.

    Liquiditeitscrisis en margin calls

    Maar is de vraag of goud al dan niet een safe haven is daarmee beantwoord? Eigenlijk niet, want alles hangt af van de tijdshorizon. Op korte termijn kan het gele metaal die status slechts zelden waarmaken.

    Wat meestal wel werkt, zijn bepaalde overheidsobligaties en sommige valuta’s. Omdat valuta’s tegenover elkaar worden verhandeld, is er tegenover elke verliezer ook een winnaar. Zo is er in onzekere tijden vaak een vlucht naar de Zwitserse frank (CHF) en Japanse yen. Maar dus niet naar goud of toch niet altijd.

    Overigens ook niet naar cryptovaluta, die vrolijk mee onderuit gingen. Dit terwijl de virtuele munten volgens sommigen de rol van goud hadden overgenomen. Maar dit is weer een ander verhaal.

    De meest aangehaalde verklaring bij analisten is het fenomeen ‘margin calls’. De prijs van goud (en andere grondstoffen) wordt gemaakt op de termijnmarkten waar futures worden verhandeld. Institutionele investeerders als hedge funds werken met een hefboom door slechts een fractie van de prijs te betalen (marge) en de rest te ‘lenen’.

    Wanneer de onderliggende waarde de verkeerde richting uit gaat en de hefboom niet mee- maar tegenwerkt, moet extra geld worden bijgestort (margin call). Wanneer dit niet voorhanden is, bijvoorbeeld door een gebrek aan liquiditeit, moeten deze marktparticipanten ook posities verkopen die ze misschien niet hadden willen verkopen. Verliezen op onder meer aandelenposities of olie-futures worden dan gecompenseerd door (gedwongen) verkopen van bijvoorbeeld goud-futures.

    Korte versus lange termijn

    De onderstaande tabel geeft een overzicht van de drie grootste recente correcties van de S&P500 en de prestatie van goud tijdens deze periodes.

    Periode Prestatie S&P 500 Prestatie goud

    Oktober 2007 – maart 2009 -56,8% +25,5%
    Maart 2000 – oktober 2002 -49% +12,4%
    Augustus 1987 – december 1987 -33,5% +6,2%

    Het rendement van goud varieerde van ‘goed’ over ‘best wel OK’, tot ‘eerder ontgoochelend’.

    Het fenomeen dat we de afgelopen dagen observeerden is dus niet nieuw. Tijdens de vorige financiële crisis in 2008 daalde de goudprijs aanvankelijk van $1.000 naar $700 (-30%). Dit was ook het geval na de dotcomcrisis, toen de goudprijs tussen maart 2000 en maart 2001 afgerond van $315 naar $255 dollar (-25%).

    Maar over een langere tijdspanne is het beeld enigszins anders. Toen de overhang van gedwongen verkopen van de baan was, stond niets een stijging van de goudprijs nog in de weg. In november 2008 begon het edelmetaal aan een klim, die pas zou stoppen in september 2011, bij een prijs van $1.920 (+175%).

    Ook maart 2001 vormde het startschot voor een opmars die de goudprijs tegen 2006 richting $750 zou katapulteren (+200%), voordat het metaal voor het eerst corrigeerde.

    Goud gaat dus eerst mee de diepte in, maar keert daarna op volle kracht terug. Kijk je niet alleen naar de crisisperiode met de grootste klappen voor de aandelenindexen maar iets langer, dan is goud wel degelijk een safe haven.

    En wat nu?

    Sinds begin deze eeuw steeg de goudprijs, uitgedrukt in euro, met gemiddeld 9,8% op jaarbasis. Ik ken persoonlijk geen activa die ook maar in de buurt komen van dit rendement.

    Moeten we hier nu ook de obligate kanttekening ‘In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst’ aan toevoegen dat tegenwoordig elk Essentiële Informatiedocument van een beleggingsproduct verplicht moet vermelden?

    Ik denk het niet, want het startschot voor een nieuwe haussebeweging werd al vorig jaar in juni gegeven toen het gele metaal er na verschillende mislukte pogingen eindelijk in slaagde om een technische weerstand uit 2013 te doorbreken. Vandaar ging het crescendo richting $1.700. De goudprijs bereikte de voorbije weken nieuwe hoogtepunten in nagenoeg alle valuta. Uitzonderingen zijn (voorlopig nog) de dollar en de CHF.

    Geen tegenpartijrisico

    De kaarten liggen om verschillende redenen nog steeds goed voor goud. Zo heeft het edelmetaal als enige activa geen enkele vorm van tegenpartijrisico. Dit is een begrip waar u als investeerder eens wat dieper moet nadenken over wat het nu eigenlijk betekent bij aandelen, obligaties en derivaten en wat voor gevolgen het kan hebben als het eens misloopt.

    Negatieve rente maakt goud aantrekkelijk

    Verder is de reële rente (nominale rente min inflatie) overal negatief en dreigt deze nog negatiever te worden door nieuwe stimuli van de monetaire autoriteiten. In een marktomgeving met in hoofdzaak negatieve rentes wordt een actief zonder rente (zoals goud) ineens aantrekkelijk.

    Hier en daar zijn er investeringsprofeten die inflatie dood verklaren. Geloof dat maar niet. Inflatie verloopt volgens cycli en komt altijd terug. Enkel een aanbodschok kan al voldoende zijn.

    Ik vermeld er nog even bij dat ook de goudmijnaandelen nog steeds erg goedkoop zijn. De Barron’s Gold Miners Index (BGMI) staat in verhouding tot de S&P500 in de buurt van het dieptepunt van begin 2016 en is dus historisch erg laag.

  • Bloedbad op de oliemarkten

    Bloedbad op de oliemarkten

    Bron: Jilles van den Beukel

    Afgelopen vrijdag ging de olieprijs met 10% omlaag nadat duidelijk werd dat de OPEC (onder leiding van Saoedi-Arabië) en Rusland het niet eens konden worden over een verdere vermindering van de olieproductie. Dit kwam bovenop de zorgen over een snelle vermindering van de olievraag ten gevolge van het zich steeds verder uitbreidende coronavirus.

    Maandagochtend daalde de prijs verder, nadat Saoedi-Arabië signalen heeft afgegeven dat het de productie wil opvoeren. De prijs voor een vat Brent beweegt zich nu (9 Maart, 09.00) rond de $30 tot $35. Daarmee is de prijs sinds begin van dit jaar gehalveerd.

    Russen liggen dwars

    Het voorstel van OPEC was om de productie, nu al 2,1 miljoen vaten per dag lager, met nog eens 1,5 miljoen vaten per dag te verminderen. Voorwaarde was dat Rusland hiervan 0,5 miljoen vaten per dag voor zijn rekening zou nemen. Dit plan werd op donderdag naar buiten gebracht, voordat er achter de schermen met de Russen overeenstemming was bereikt. Hiermee werd de Russen het pistool op de borst gezet: take it or leave it!

    Het was een tactiek die op spectaculaire wijze faalde. De rol van de bully op het speelplein heeft Vladimir Putin voor zichzelf gereserveerd en die zal hij niet zomaar uit handen geven.

    Boven de vergadertafel hing de schim van schalieolie

    Niet bij de besprekingen aanwezig, maar wel van grote invloed op de besluitvorming waren de producenten van schalieolie uit de VS. De afgelopen jaren werd het grootste deel van de stijging van de olievraag opgevangen door een verhoging van het marktaandeel van schalieolie uit de VS. Daarmee was het minst winstgevende (in de praktijk vaak verlieslijdende) segment van de olie-industrie tegelijkertijd het snelst groeiende, waarbij de groei in hoge mate afhankelijk was van de olieprijs.

    Er is nog iets anders dat in onderstaande figuur tot uitdrukking komt: waar waren toch die productieverminderingen van Rusland de afgelopen jaren? De reeks van Russische uitvluchten was indrukwekkender dan het daadwerkelijk terugschroeven van de productie. Bedrijven als Rosneft trokken zich weinig aan van quota en dat realiseerde de politieke top in het Kremlin zich heel goed.

    Maar ook voor Saoedi-Arabië was de pijn tot nu toe te overzien. De totale OPEC-productie mag dan de afgelopen vijf jaar met zo’n 5 miljoen vaten per dag verminderd zijn; het leeuwendeel hiervan kwam voor rekening van landen als Venezuela (totale ineenstorting van het land), Iran (sancties) en Libië (interne machtstrijd). Dat zou bij een reactie op de nu snel teruglopende vraag naar olie anders worden: nu moest het land echt aan de bak (net als eind 2008, bij de toenmalige financiële crisis).

    Olieproductie van de VS, Rusland en Saoedi-Arabië (in 1.000 vaten per dag). De olieproductie in de VS is nu gestegen tot boven de 12 miljoen vaten per dag. Bron: John Kemp

    Putin’s gok: dit is het moment om schalieolie aan te pakken
    Maar waarom deden de Russen dan niet mee? Tenslotte konden zij toch hetzelfde spel spelen als voorheen (ga akkoord met een beperkte vermindering en kom met zes maanden vertraging zuchtend en steunend op de helft uit)? Dat was de niet onredelijke verwachting van een meerderheid van de analisten.

    Uit hun nu gekozen aanpak kan alleen maar geconcludeerd worden dat zij de strijd om marktaandeel serieus willen aangaan met de schaalolie uit de VS. Putin kan het zich permitteren; het Russische staatsbudget speelt dit jaar quitte, met een gemiddelde prijs van $42 per vat (ter vergelijking: de Saoedi’s hebben daarvoor ongeveer $80 nodig). De Amerikaanse sancties tegen de Nordstream2 pijpleiding zitten hem ook niet lekker.

    Het is een riskante strategie die eerder in 2016 niet was vol te houden. Maar als er een moment is om het te proberen is het nu. Schalieolieproducenten zaten afgelopen jaar toch al in de hoek waar de klappen vallen; ook zonder een dalende olievraag door het coronavirus.

    Wall Street heeft er genoeg van steeds meer geld te pompen in een tot nu toe meestal verlieslatende activiteit. De productie van schalieolie brengt steeds meer gas met zich mee, wat weinig oplevert maar wel ten koste gaat van de olieproductie. De ruimte voor nieuwe putten in de beste gebieden wordt kleiner. Verdere technische vooruitgang, met kleinere stapjes, kan hiervoor maar met moeite compensatie bieden.

    Zolang het coronavirus niet is ingedamd blijft voorzichtigheid geboden

    Zonder vermindering van de productie gaan we een periode met een groot overaanbod van olie tegemoet. Daarbij is een prijs van rond de $20 per vat niet denkbeeldig. Misschien gaat er nog overleg plaatsvinden tussen de OPEC en Rusland, of voert Saoedi-Arabië op een gegeven moment in zijn eentje verdere verminderingen door. Maar het kwaad voor de olieprijzen is al geschied.

    Veel zal nu afhangen van de verdere verspreiding van het coronavirus. In China neemt het aantal nieuwe besmettingen nu snel af. Wat gaat er gebeuren in Europa en de VS? Het is mogelijk, maar geen gegeven, dat warmer weer de verdere snelle verspreiding van het virus zal tegengaan.

    Hoe effectief zullen de maatregelen in Europa zijn? Niet alle landen zullen in staat zijn dezelfde, soms draconische, maatregelen door te voeren als China.

    Hoe groot de invloed van het virus op de gemiddelde olievraag in 2020 zal zijn, is nog volstrekt onduidelijk. Bij een snelle indamming kan dit nog beperkt blijven tot 0,5 miljoen vaten per dag. Veel analisten gaan nu uit van ongeveer 1 miljoen vaten per dag. Dat zou betekenen dat de olievraag, voor het eerst sinds lange tijd, niet stijgt. Een veel grotere daling kan niet worden uitgesloten.

    Probeer geen vallend mes te vangen

    Op dit moment is er grote onzekerheid en zijn er verschillende scenario’s mogelijk. Saoedi-Arabië mag weliswaar aankondigen dat het de productie wil opvoeren, maar Rusland zal een prijsoorlog veel langer kunnen volhouden dan Saoedi-Arabië. Het is Poetin die in dit spel de beste kaarten in handen heeft.

    Schalieolieproducenten zijn een diverse groep. De zwakke broeders, zoals Chesapeake, kunnen relatief snel failliet gaan. De financieel sterkere bedrijven, zoals EOG, kunnen het lang volhouden. Voor de majors, zoals Shell en ExxonMobil, zal – als dit lang gaat duren – de vraag opkomen of zij het dividend hoog kunnen houden. In tegenstelling tot 2016 liggen de gasprijzen nu ook uitermate laag.

    Uiteindelijk zal deze crisis tijdelijk zijn. Dat betekent dat er ergens een koopmoment komt voor aandelen in financieel solide olieproducenten. Buy the dip klinkt mooi maar wanneer is de dip? Zolang er geen zicht is op productieverminderingen en het aantal dagelijkse nieuwe besmettingen in Europa nog zo snel stijgt, lijken we eerder te zitten in de fase die vooraf gaat aan de dip: die van het vallend mes. Een bekende beurswijsheid leert dat u dit niet moet proberen op te vangen.

  • Beurs Vandaag: P.u.i.n.h.o.o.p.

    Beurs Vandaag: P.u.i.n.h.o.o.p.

    Bron: Arend-Jan Kamp

    Het is een puinhoop. Alles lager, maar dan ook alles lager en niet zo’n beetje ook. Er is een fikse vlucht in veilig.

    Dit zijn de slechtste koersen sinds eind 2008 of begin 2009 ofzo, ik moet het opzoeken. Het oogt zelfs paniekerig? Er dreigt nu zeker een bear market op coronavirus recessievrees, om het zo te noemen. Het is ook de grootste olieprijsdaling sinds 1991. Zeg maar hoe de oliewaarden openen straks…

    Goud tikte $1700 aan, maar staat er nu weer ruim onder. Vreemd die daling. Enfin, maak u op voor een slechte, hele slechte opening van vooral de cyclische fondsen. Let wel, met die enorme volatiliteit zijn ook weer grote tegenbewegingen mogelijk, ofwel handige handelaren kunnen hun lol dan wel weer op.

    Geef ik u de rentes nog, die gelooft u niet: VS min 23 en Duitsland min zeven basispunten op 0,48% en 0,80%. Echt waar.

    Reuters vat het nog zakelijk amen. De virusverspreiding, hoe langer hoe meer van heet oosten naar het westen, gaat grote economische en winstgevolgen krijgen.

    Hier Bloomberg met de laatste cijfers. Het herziene Japanse BBP Q4-cijfer is door op -7,1% (!), waar -1,7% werd verwacht. Kijk, dan gaat het hard. De Duitse industriële productie over januari valt dan wel weer mee met 3,0% (1,7% verwacht). maar dat maakt weinig indruk, zoals u her en der ziet.

    Zeg maar of de AEX die elf kaarsjes uit blaast. Even na 10:30 uur op 9 maart 2009 stond er 194,99 op het bord. Sindsdien is de trend opgaand en is niet meer gebroken. Tot vandaag misschien. Bîj -20% is het formeel gedaan, maar dan wel op basis van slotstanden. Dit is intradag.

  • Oliekartel OPEC wil olieprijs stutten met productiebeperking

    Oliekartel OPEC wil olieprijs stutten met productiebeperking

    Bron: nu.nl

    De landen binnen oliekartel OPEC hebben een voorlopig akkoord bereikt over beperken van de olieproductie met 1,5 miljoen vaten olie per dag in het tweede kwartaal van 2020.

    Voorlopig gaat het nog wel om een voorstel omdat Rusland en enkele andere landen nog hun fiat moeten geven aan het plan.

    De olieprijs is gekelderd door de verspreiding van het coronavirus wereldwijd. Handelaren verwachten dat de wereldeconomie op een laag pitje zal komen te liggen en dat dit de vraag naar olie zal dempen.

    Door de olieproductie te beperken hopen de landen van OPEC dat de prijs van olie niet te veel daalt of zelfs weer stijgt. Vooral Saoedi-Arabië is groot voorstander van het beperken van de olieproductie.

  • Palladium is meer waard dan goud, met dank aan de hybride auto

    Palladium is meer waard dan goud, met dank aan de hybride auto

    Bron: nu.nl

    De prijs van palladium, een edelmetaal dat onder meer wordt gebruikt in katalysatoren, schiet als een raket omhoog en het goedje is nu duurder dan goud. De vraag wordt vooral opgedreven door de toename van hybride auto’s, strengere milieueisen en China. Maar het kan in één keer gedaan zijn met de opmars, als de elektrische auto de hybride voorbij gaat.

    Elke auto heeft een katalysator waardoor de uitlaatgassen schoner of op zijn minst minder schadelijk zijn dan zonder. Dat gebeurt dankzij een chemische reactie waarbij de uitlaatgassen in aanraking komen met het edelmetaal. Dat edelmetaal kan platina zijn, of palladium. “Omdat de milieueisen steeds strenger worden, neemt de vraag naar het edelmetaal dus ook toe”, zegt een woordvoerder van de BOVAG.

    Edelmetaalspecialist Georgette Boele van ABN AMRO bevestigt dat. “In China worden steeds meer auto’s verkocht en het land heeft de milieueisen opgevoerd.”

    Bovendien is voor hybride auto’s, die al jaren aan een opmars bezig zijn, palladium bij uitstek de geschikte geleider. Het wordt ook gebruikt in benzineauto’s, die gewild zijn in China. Tot zover de vraagkant. Het aanbod houdt juist niet over. “De grootste producenten van palladium zijn Rusland en Zuid-Afrika”, weet Boele. Die landen zijn samen goed voor bijna 80 procent van de totale productie.

    ‘Van goud zijn altijd reserves, daar zit heel veel voorraad’
    De Verenigde Staten (7 procent), Canada (eveneens 7 procent) en Zimbabwe (6 procent) spelen een bescheidenere rol. “De Russische markt is vrij ondoorzichtig, maar in Zuid-Afrika speelt het een rol dat de stroomvoorziening bij de mijnen hapert, waardoor de productie belemmerd wordt”, zegt Boele.

    Bovendien zijn er weinig reserves, waardoor nu tekorten ontstaan. “Van goud zijn altijd reserves, in de vorm van juwelen, daar zit heel veel voorraad.”

    Als de goudprijs oploopt, laten mensen eerder sieraden omsmelten om te verkopen. Palladium heeft echter alleen industriële toepassingen. Wel wordt het al langer gebruikt in katalysatoren. “Dus als de prijs toeneemt, zal de recycling iets toenemen”, aldus Boele. Maar dat zal niet voldoende zijn om aan de vraag tegemoet te komen.

    “Het probleem is wel eindig”, merkt de woordvoerder van de BOVAG op. “Want over veertig jaar rijden we allemaal elektrisch en zijn geen katalysatoren meer nodig.”

    Hard omhoog kan ook hard omlaag
    Voorlopig loopt de prijs van palladium wel alleen maar op. “Vorig jaar is de prijs omhooggegaan van 1.400 dollar per ounce naar 1.940 dollar. Nu staat het op 2.500 dollar”, zegt Boele. Ter vergelijking: voor goud wordt nu 1.550 dollar per ounce betaald.

    Toch adviseert de edelmetaalspecialist niet om in het edelmetaal te investeren. “Het feit dat het bij elektrische auto’s helemaal niet meer nodig is, hangt toch boven de markt. En als een prijsstijging zo hard gaat, kan het ook weer flink omlaaggaan.”

  • CITIGROUP: ‘GOUDPRIJS STIJGT NAAR $2.000 PER TROY OUNCE’

    CITIGROUP: ‘GOUDPRIJS STIJGT NAAR $2.000 PER TROY OUNCE’

    Bron: Citigroup

    Wereldwijde groeivertraging en de verspreiding van het coronavirus kunnen de goudprijs laten stijgen tot $2.000 per troy ounce, zo verwachten analisten van de Amerikaanse bank Citi. Door onrust op de financiële markten en een vlucht naar veilige havens kan de goudprijs binnen 12 tot 24 maanden de $2.000 aantikken. Dat is meer dan het oude record van $1.920 per troy ounce dat in september 2011 werd bereikt. De prijs van het edelmetaal is de laatste maanden sterk gestegen. Deze week bereikte de goudkoers in dollars zelfs het hoogste niveau sinds begin 2013.

    Volgens Citi houdt het edelmetaal zich goed staande op momenten dat de aandelenmarkt stijgt, terwijl het in tijden van crisis beter presteert dan aandelen. Ook profiteert het edelmetaal van de extreem lage rente, waardoor de drempel om goud te kopen lager wordt. Cash levert bijna niets op, terwijl aandelen al relatief hoog gewaardeerd zijn. Met het vooruitzicht van minder economische groei lijkt goud daarmee een interessant alternatief voor aandelen.

    MEER MONETAIRE STIMULERING

    Volgens Citi houden de financiële markten al rekening met een nieuwe renteverlaging door de Fed. Dat zou betekenen dat de reële rente laag blijft en zelfs negatief kan worden, wat in theorie gunstig is voor goud. Ook verwachten analisten van de bank dat goud beter zal presteren dan aandelen op het moment dat de economische impact van het coronavirus zichtbaar wordt. Door het virus ligt een deel van de Chinese economie al enkele weken stil. Als deze situatie langer aanhoudt kunnen bedrijven met hoge schulden in de problemen komen.

    De kans is aanwezig dat centrale banken zullen ingrijpen om de economie te ondersteunen, bijvoorbeeld door bedrijven met slechte leningen te ondersteunen of door de rente te verlagen. Ook hebben overheden al aangekondigd dat ze maatregelen kunnen nemen om de economie te ondersteunen. Beleggers lijken al te anticiperen op een verruiming van monetair en fiscaal beleid. Aandelen, obligaties en edelmetalen zijn de laatste weken allemaal sterk in prijs gestegen.

  • GOUDPRIJS NAAR RECORDHOOGTE: € 48.500 PER KILO

    De goudprijs blijft maar stijgen en bereikte donderdag zelfs een nieuw record van € 48.500 per kilogram. Beleggers zoeken hun toevlucht in het edelmetaal vanwege de lagere rente en onzekerheid over de economische impact van het coronavirus. Ook duiken steeds meer beleggers op het edelmetaal, nu de prijs in een sterke opwaartse trend zit.

    De goudprijs in euro’s ligt inmiddels ruim boven het oude record van september 2012, toen de financiële markten in de ban waren van de Europese schuldencrisis. Nu zijn het vooral de extreem lage rente en de lage wisselkoers die de goudprijs in euro’s aanjagen. Op het moment van schrijven staat de euro op minder dan $1,08, terwijl de wisselkoers in 2012 ongeveer $1,20 was.

    GOUD PROFITEERT VAN LAGE RENTE

    Beleggers en spaarders zoeken hun toevlucht in goud vanwege de extreem lage rente. Sparen levert niets meer op en de rente op de meest veilige staatsleningen is in veel gevallen al negatief. Zo is de rente op een Duitse 10-jaars leningen momenteel -0,43%. Daardoor wordt het makkelijker om de stap naar goud te maken. Het edelmetaal levert weliswaar geen inkomsten op, maar kent ook geen tegenpartij risico.

    Dat de goudprijs in euro’s momenteel op recordhoogte staat kan voor een belangrijk deel worden toegeschreven aan de wisselkoers. Toch is dat niet de enige verklaring, want ook in andere valuta schiet de goudprijs omhoog. In dollars kost een troy ounce goud op het moment van schrijven $1.635, het hoogste niveau sinds begin 2013. In veel andere valuta staat de goudprijs op dit moment ook op recordhoogte.

    BELEGGERS STAPPEN IN GOUD

    Door de stijging van de goudprijs zien we de laatste twaalf maanden een verschuiving in de markt. In landen als China en India is de vraag naar munten en baren gedaald, terwijl de vraag naar beleggingsgoud in Westerse landen juist sterk is toegenomen. Dat zien we ook terug in de laatste cijfers van de World Gold Council. In januari stegen de goudvoorraden in ETF’s met 61,5 ton, een stijging die volledig voor rekening komt van Amerikaanse en Europese beleggers.

    Deze trend hebben we de afgelopen jaren vaker gezien. Bij een stijging van de goudprijs zijn het vooral beleggers in Westerse landen die goud kopen, terwijl een prijsdaling de vraag in opkomende markten als China en India laat toenemen. Conform deze trend werd er in 2019 weer een aanzienlijke hoeveelheid goud naar het Verenigd Koninkrijk geëxporteerd, waar veel goud-ETF’s hun voorraad fysiek edelmetaal bewaren.

    OOK ZILVER, PLATINA EN PALLADIUM STIJGEN

    De lage rente heeft niet alleen een positief effect op de goudprijs. Ook de prijzen van zilver, platina en palladium zitten in de lift. De zilverprijs is de afgelopen vijf handelsdagen met 5,6% gestegen tot €545 per kilo. Dat is het hoogste niveau sinds september vorig jaar. De platinaprijs steeg in een week tijd met 4,6% en staat op het moment van schrijven op ongeveer €29.500 per kilo.

    De prijs van palladium steeg de afgelopen twaalf maanden het hardst en zet deze trend onverminderd voort. De laatste vijf handelsdagen steeg de prijs van dit edelmetaal met bijna 14% naar bijna €81.000 per kilo. Door een structureel tekort is de palladiumprijs in minder dan een jaar tijd verdubbeld.

    Het is opvallend dat ook de prijzen van deze edelmetalen omhoog schieten, aangezien ze overwegend worden gebruikt in de industrie. Zilver heeft een relatief grote beleggingscomponent, maar voor platina en palladium is deze markt vrij klein. Die laatste twee edelmetalen worden voornamelijk gebruikt in de auto-industrie, die zeer conjunctuurgevoelig is. In de zilvermarkt is ongeveer de helft bestemd voor industriële toepassingen, de rest bestaat uit investeringsvraag.