Marketupdate

Tag: 2015

  • Jaaroverzicht goudmarkt 2015

    Het afgelopen jaar was zeker geen slecht jaar voor de goudmarkt. Ondanks het feit dat de goudprijs in dollars voor de derde jaar op rij daalde zien we nog steeds een zeer grote vraag naar fysiek goud. Niet alleen centrale banken kochten het afgelopen jaar weer veel goud, ook steeds meer spaarders en beleggers kozen voor de zekerheid van fysiek goud. Kwam de groei in 2014 nog voornamelijk van de goudmarkt in Azië, het afgelopen jaar maakten ook de Verenigde Staten en Europa een serieuze inhaalslag. Daar werd in 2015 beduidend meer goud en zilver verkocht dan een jaar geleden!

    Ontwikkeling goudprijs

    We kunnen er niet omheen dat de goudprijs ook het afgelopen jaar weer onder druk stond door een sterkere dollar en de verwachting van een renteverhoging door de Amerikaanse centrale bank. In de zomer zakte de prijs van goud in dollars zelfs naar $1.020 per troy ounce, het laagste niveau in vijf jaar tijd. Maar in euro’s liet goud een heel ander koersverloop zien. In de aanloop naar het stimuleringsprogramma van de ECB steeg de goudkoers in euro’s in een paar weken tijd van minder dan €1.000 naar bijna €1.150 per troy ounce! In deze korte periode bleek goud een goede hedge te zijn tegen een waardedaling van de munt.

    Iedere keer als centrale banken een nieuw stimuleringsprogramma aankondigen heeft dat een zeer positief effect op de prijzen van goud en zilver, omdat beide edelmetalen gezien worden als een veilige haven. Uit historisch oogpunt is dat goed te begrijpen, want goud heeft door de eeuwen heen een veel beter trackrecord opgebouwd als ‘store of value’ dan papiergeld. En dat is ook precies de reden waarom steeds meer mensen goud kopen.

    goudprijs-2015-euro

    Ontwikkeling goudprijs in 2015 (Bron: Goudstandaard)

    Van papier naar fysiek

    Beleggers die speculeren met goud doen dat bij voorkeur met papieren afgeleiden van goud, omdat die makkelijker te verhandelen zijn en lagere bewaarkosten met zich meebrengen. En juist deze papieren afgeleiden verliezen de laatste jaren in een razendsnel tempo aan populariteit ten opzichte van fysiek goudbezit. Het grootste goudfonds ter wereld zag haar voorraad goud onder beheer dit jaar verder dalen van bijna 710 naar 643 metrische ton. Veel beleggers keerden goud de rug toe en verkochten hun aandelen in het GLD.

    goudvoorraad-gld-31dec2015

    Goudvoorraad in GLD daalde in 2015 met 9%

    De verschuiving van papiergoud naar fysiek goud is een trend die ook in 2015 werd voortgezet. De meest recente cijfers van de World Gold Council laten zien dat er in de eerste drie kwartalen van dit jaar netto meer dan 60 ton goud is weggehaald uit ETF's en soortgelijke producten. Dat terwijl de vraag naar gouden munten en goudbaren in dezelfde periode ongeveer 750 ton bedroeg, vergelijkbaar met vorig jaar.

    Sinds het uitbreken van de financiële crisis is de markt voor beleggingsgoud wereldwijd in volume verdubbeld. In Europa wordt vandaag de dag ook veel beleggingsgoud verhandeld, terwijl deze markt tot voor het uitbreken van de crisis volgens de World Gold Council zo goed als 'non-existent' was. Ook in de VS, waar de goudprijs door de sterke dollar veel verder gedaald is, blijft het fysiek bezit van zowel goud als zilver aan populariteit winnen. Van augustus tot en met oktober waren zilveren munten zelfs niet aan te slepen, toen de zilverkoers naar het laagste niveau in ruim vijf jaar tijd wegzakte.

    goldbars-ubs

    Wereldwijde markt voor beleggingsgoud is verdubbeld sinds uitbreken crisis

    China en Rusland kopen goud

    Het verhaal dat in de reguliere media maar zelden verteld wordt is dat China en Rusland al jaren massaal goud aan het hamsteren zijn. De centrale banken van deze landen voegen vrijwel iedere maand ongeveer 10 tot 20 ton goud aan hun reserves toe. En dat terwijl ze tegelijkertijd hun dollarreserves afbouwen. De Central Bank of Russia voegde dit jaar al 197 ton goud aan haar reserves toe, dat meer dan de 172 ton van vorig jaar. Hoeveel goud de Chinese centrale bank dit jaar gekocht heeft weten we niet precies, maar in de zomer werd duidelijk dat het land de afgelopen zes jaar ruim 600 ton gekocht heeft. Per jaar is dat dus 100 ton goud. austria-gold-teaserEuropese centrale banken kopen al jaren geen goud meer, omdat ze in verhouding tot de rest van de wereld al over grote goudvoorraden beschikken. Maar dat goud bewaren ze vaak in het buitenland, in de kluizen van de Bank of England in Londen en bij de Federal Reserve in New York. Onder publieke druk en in het kader van transparantie besluiten meer centrale banken een deel van hun goud terug te halen. Duitsland en Nederland hebben daarin al stappen gezet, maar dit jaar liet ook Oostenrijk een deel van haar goudvoorraad terughalen. Ook interessant was de publicatie van een complete lijst van goudbaren door de Duitse Bundesbank, omdat centrale banken doorgaans zeer terughoudend zijn met het verstrekken van dit soort informatie.

    Goudmijnen in moeilijkheden

    De daling van de goudprijs eiste het afgelopen jaar ook slachtoffers. Vooral de goudmijnen zitten in de hoek waar de klappen vallen, want door de daling van de goudprijs zien zij een groot deel van hun inkomsten verdampen. In een jaar tijd verloor de GDX, een index van verschillende grote goudmijnbedrijven, een kwart van haar waarde. De GDXJ index, waarin de kleinere bedrijven in de goudmijnsector zijn opgenomen, verloor in 2015 ook ongeveer 20% van haar waarde. Ter vergelijking: De goudprijs in dollars daalde het afgelopen jaar met iets meer dan 10%. De index van grote goudmijnen presteerde het afgelopen jaar dus slechter dan de index met kleine en meer volatiele goudproducenten. Dat komt omdat een aantal grote mijnbouwbedrijven met heel veel schulden gefinancierd zijn. Zij kunnen de klappen minder goed opvangen en moeten als eerste activiteiten afstoten bij een aanhoudend lage goudprijs. De waarderingen in de goudmijnsector zijn op dit moment erg laag, omdat de helft van de goudmijnen naar verluid al verlies draait. Het vraagstuk of mijnen nu ondergewaardeerd zijn of niet is grotendeels afhankelijk wat de goudprijs gaat doen. Bij een herstel van de goudprijs kunnen de gezonde mijnen een flinke inhaalslag maken!

    gold-miners-5-year-chart

    Goudmijnen deden het in 2015 weer veel slechter dan goud (Grafiek van YCharts)

    Vooruitblik 2016

    Wat mogen we verwachten van de goudmarkt in 2016? Verschillende banken zien onder druk van een sterke dollar de prijs van goud volgend jaar verder dalen. Nederlandse banken zijn misschien nog wel het meest negatief in hun koersdoel. De ABN Amro voorziet een daling tot $900 per troy ounce, terwijl Han Dieperink van de Rabobank denkt dat de prijs zelfs naar $500 per troy ounce gaat. Dat lijkt ons zeer onwaarschijnlijk, aangezien iedere prijsdaling wereldwijd een stormloop op fysiek goud teweeg brengt. En dat levert nu bij vlagen al lange wachttijden op... Mocht de prijs inderdaad zo ver dalen, dan zal het ons niet verbazen als er bijna geen goud meer te krijgen is. Iedereen die het nog wel kan aanbieden zal een veel hogere premie vragen. We moeten niet vergeten dat de goudprijs door talloze factoren wordt beïnvloedt. Naast economische spelen ook politieke en geopolitieke factoren een rol. Het is daarom te simpel om enkel en alleen op basis van de renteverhoging door de Federal Reserve te stellen dat de goudprijs verder zal dalen. Uiteindelijk zijn het diegene die fysiek goud bezitten die iets te zeggen hebben over de prijs en de functie van het metaal. Tip: Wilt u ook goud kopen? Overweeg dan eens wat spreiding aan te brengen met fysiek goud. Door de geschiedenis heen heeft dit edelmetaal haar waarde weten te behouden, in tegenstelling tot veel valuta. Het is niet voor niets dat zelfs centrale banken nog steeds aanzienlijke goudreserves aanhouden. Wilt u goud kopen, dan kunnen wij Hollandgold en Goudstandaard aanbevelen als betrouwbare aanbieders van fysiek edelmetaal.

  • De tien best gelezen artikelen van 2015

    Waar begin je als een overzicht wilt maken van de meest spraakmakende gebeurtenissen van het afgelopen jaar? Op financieel en geopolitiek gebied zijn er weer zoveel dingen gebeurd dat het moeilijk is een goede selectie te maken. We doken in het archief en verzamelden de tien best gelezen artikelen van het afgelopen jaar. Vooral de documentaire over Martin Armstrong en de onze berichtgeving over ISIS trok de aandacht van een groter publiek.

    1. Amerikaanse voorspeller Martin Armstrong verwacht financiële crisis (37.757 keer gelezen)

    Het artikel dat dit jaar met afstand het beste gelezen werd gaat over Martin Armstrong, de ontwikkelaar van een economisch model dat door de jaren heen bijzonder vaak aan het juiste eind is geweest. Het uiteenvallen van Rusland in 1998, een dieptepunt voor de olieprijs en de goudprijs in 1999, de technologiebubbel in 2000, het uiteenspatten van de vastgoedzeepbel in 2007 en de Europese schuldencrisis in 2011 zijn zomaar een paar voorbeelden die Martin Armstrong ruim van tevoren heeft zien aankomen.

    Toen een documentaire over Armstrong op de Nederlandse televisie werd uitgezonden wisten veel mensen dit artikel op onze site te vinden. De volledige documentaire hebben we vervolgens ook op de site geplaatst en ook deze haalde de top tien!

    1998-Forecast

    Enkele juiste voorspellingen uit het model van Armstrong

    2. Poetin: “ISIS krijgt financiering uit 40 landen” (28.851 keer gelezen)

    De afgelopen jaren heeft Rusland zichzelf prominent op de kaart gezet als wereldspeler. Niet alleen vanwege de omstreden annexatie van de Krim in Oekraïne, maar ook voor de bemiddelende rol die Poetin speelde in Syrië. Assad werd ervan beschuldigd chemische wapens te gebruiken tegen zijn eigen bevolking, een beschuldiging waar tot op heden maar weinig bewijs voor gevonden is. Toen de Amerikanen dreigden met maatregelen wierp Rusland zich op als de bemiddelende partij. Poetin stelde voor alle chemische wapens van Syrië onder internationaal toezicht te stellen. Assad en daarmee werd de angel uit de discussie gehaald.

    Toch kon daarmee niet voorkomen worden dat Syrië in een chaos verzeild raakte. De strijders die de regering van Assad probeerden omver te werpen, en die daarin gesteund werden door de Amerikanen, bleken een veel grotere bedreiging voor de stabiliteit in de regio dan de regering van Assad zelf! Opeens had iedereen het over Islamitische Staat, ook wel IS, ISIS of Daesh genoemd.

    Wie zijn deze terroristen? En waarom is deze organisatie zo lastig te bestrijden? Volgens de president van Rusland komt dat omdat de terreurorganisatie direct of indirect financiering krijgt uit veertig verschillende landen, waaronder leden van de G20…

    putin-g20-oil

    Poetin: “ISIS krijgt financiering uit veertig landen”

    3. Starikov: “ISIS is door Westen gecreëerd om Rusland en China te dwarsbomen” (17.868 keer gelezen)

    starikovEr zijn meer Russen die beweren dat Westerse landen met hun Midden-Oosten beleid voor een belangrijk deel hebben bijgedragen aan de opmars van ISIS. Ook de Russische auteur, historicus en politicus Nikolai Starikov neemt geen blad voor de mond. Volgens hem hebben de Verenigde Staten door de regio te destabiliseren en regeringen omver te werpen een voedingsbodem gecreëerd waarin deze terreurbeweging kon groeien. Om de absolute wereldmacht te blijven wil de VS chaos creëren op het Euraziatische continent, zo redeneert Starikov. Lees hier zijn hele verhaal.

    4. Uitgelicht: De oliehandel van ISIS in kaart gebracht (13.845 keer gelezen)

    Israël en Turkije spelen een sleutelrol in de oliehandel van ISIS, zo concludeert de site Al Araby uit diverse bronnen die rechtstreeks bij deze handel betrokken zijn. De olie die de terreurgroep produceert in Syrië en Irak wordt op de grens met Turkije verkocht aan handelaren, waarna de olie met een groot aantal vrachtwagens naar Turkse havensteden aan de Middellandse Zee wordt gebracht. Daar wordt de olie weer doorverkocht en per schip naar Israël gebracht voor verdere raffinage.

    Nadat we op Marketupdate de oliehandel van ISIS op de kaart hadden gezet bereikte het nieuws ook de reguliere media. Turkije blijkt inderdaad een belangrijke rol te vervullen in de olietransporten en daarmee in de financiering van de terroristen.

    isis-oil-israel

    De route die de olie van ISIS aflegt (Bron: Al Araby)

    5. Video: Poetin over de opmars van ISIS (9.158 keer gelezen)

    Poetin ergert zich aan de imperialistische ambities van de Verenigde Staten en beschuldigt het land van het destabiliseren van de regio. Volgens Poetin heeft de VS daarmee de voedingsbodem gecreëerd voor de opkomst van een terreurbeweging als ISIS. In het volgende videofragment legt hij in heldere bewoording uit wat er volgens hem mis is met het buitenlandse beleid van de Verenigde Staten. We hebben het videofragment vertaald, de vertaling is hier te vinden.

    6. Nederland heeft meer schulden dan Griekenland (8.928 keer gelezen)

    Vaak wordt gesuggereerd dat Griekenland een buitensporig hoge schuld heeft, maar in hoeverre klopt die bewering? En hoe zit het met de totale schuldenlast van Nederland? Marketupdate verzamelde de meest recente cijfers van Eurostat en maakte daar de volgende grafiek van. We kregen terecht de opmerking te horen dat er in Nederland ook veel pensioenvermogen en spaarvermogen tegenover staat, maar dat neemt niet weg dat we als Nederlanders moeilijk kunnen oordelen over hoge schulden in de Zuid-Europese landen...

    publieke-private-schulden-europa

    7. Documentaire The Forecaster gemist? (5.254 keer gelezen)

    Forecaster_Plakat-teaserNaar aanleiding van een eerder nieuwsbericht over Martin Armstrong plaatst Marketupdate hierbij een link naar de documentaire over The Forecaster. Deze interessante documentaire was gister te zien op NPO 2 en staat nu op uitzending gemist. Wanneer u de aflevering nog niet heeft gezien en interesse heeft in economische theorieën, is deze documentaire zeker een aanrader. De documentaire die op televisie werd uitgezonden is een ingekorte versie van de volledige documentaire. Het origineel duurt 100 minuten, terwijl deze versie van de NPO is teruggebracht tot een uur. We kregen van lezers al te horen dat er bepaalde stukken waren weggeknipt uit de originele documentaire. De volledige versie van 100 minuten is te bekijken op Vimeo tegen een vergoeding van €17,92.

    8. Meer dan 50 onthoofdingen in Saoedi-Arabië (4.922 keer gelezen)

    onthoofding-sa-teaserIn Saoedi-Arabië stonden op één dag vijftig onthoofdingen op het programma. Het waren mensen die veroordeeld werden voor ‘terrorisme’ en die door de regering als ‘criminelen en ‘Al-Qaida terroristen’ omschreven werden. Opvallend is dat heel veel veroordeelden afkomstig waren uit het plaatsje Awamiyya, dat al sinds 2011 bekend staat als het epicentrum van demonstraties tegen de regering van Saoedi-Arabië. De bevolking is daar overwegend Sjiitisch. De Verenigde Naties hebben Saoedi-Arabië eerder dit jaar nog voorzitter gemaakt van een forum in de Mensenrechtenraad, wat wereldwijd tot een storm van kritiek leidde.

    9. Vermogensrendementsheffing voor rijken omhoog (4.600 keer gelezen)

    In augustus bereikte de regering een overeenkomst over het hervormen van de vermogensbelasting. Het fictieve rendement wordt lager voor kleine vermogens en hoger voor zeer vermogende mensen. Een opmerkelijk besluit, omdat het vandaag de dag al moeilijk is de verwachte 4% rendement te halen. Het is meer een nivellerende maatregel, ook omdat de ondergrens wordt opgerekt en lagere vermogens effectief minder vermogensbelasting gaan betalen. Kennelijk zit er ook vermogen bij de Marketupdate lezers, want dit artikel haalde de top tien!

    belastingdienst-en velop

    10. Poetin: “Vluchtelingencrisis Europa was volledig te verwachten” (4.401 keer gelezen)

    Volgens de Russische president Poetin was de vluchtelingencrisis in Europa volledig te verwachten. De vluchtelingenstroom naar Europa is volgens hem namelijk het directe gevolg van het Westerse beleid in het Midden-Oosten en in Noord-Afrika, waardoor een voedingsbodem kon ontstaan voor terreurbewegingen en jihadisten. Naar de mening van Poetin wordt in het Westen niet altijd even goed geluisterd, maar bij de Marketupdate lezers wel! Lees hier het hele artikel. Geboeid door dit jaaroverzicht? Bekijk dan ook eens onze jaaroverzichten van 2014 en 2013.

  • Jaaroverzicht 2015: Aandelenmarkt terug bij af

    Het jaar 2015 was ook voor de aandelenmarkt een bewogen jaar. De eerste zes maanden zagen we een geleidelijke opwaartse trend, mede geholpen door dalende rentes, verdere monetaire verruiming door centrale banken en een positiever sentiment onder beleggers. Aan het begin van de zomer bereikte verschillende aandelenindices zelfs het hoogste niveau sinds het uitbreken van de crisis.

    In maart sloot de AEX index voor het eerst in zeven jaar tijd boven de 500 punten, terwijl de Duitse aandelenmarkt voor het eerst de barrière van 12.000 punten wist te doorbreken. Twee maanden later was het ook zo ver in de Verenigde Staten, toen de S&P 500 een nieuw record van 2.121 punten aantikte en de Dow Jones index een all-time high bereikte van 18.351 punten.

    Beurscrash in China

    china-stocks-down-teaserBijna niemand had toen het vermoeden dat het feestje op de beurs zou eindigen in China, waar de aandelenkoersen begin juni waren opgelopen tot het hoogste niveau sinds 2008. De stijging werd gedreven door vele miljoenen particuliere beleggers, die aangetrokken werden door waanzinnige rendementen op de Shanghai Stock Exchange.

    Een speculatieve bubbel eindigt doorgaans als de massa zich ermee gaat bemoeien en dat was ook in China het geval. De koersen gingen steeds hoger, maar het handelsvolume daalde. Eind juni klapte de Chinese aandelenbubbel uiteen, toen de index in één dag met 7,4% onderuit ging. Dat was het begin van een flinke correctie, want drie maanden later stond de beurs bijna 40% lager!

    china-stock-market-movements-daily

    Chinese aandelen gingen hard onderuit en sleurden aandelenmarkten elders in de wereld mee

    AEX naar dieptepunt

    Het duurde een paar weken voordat beleggers elders in de wereld gegrepen werden door het 'China virus', maar de klap kwam desondanks niet minder hard aan. Op 24 augustus 2015 was het 'zwarte maandag', toen de AEX index op een gegeven moment meer dan tien procent lager stond. Uiteindelijk bleef het verlies die dag beperkt tot ruim zeven procent, waarmee deze dag de top tien haalde van slechtste beursdagen. Eind september bereikte de AEX index een dieptepunt van 408 punten en was het positieve rendement omgezet in een verlies. stocks-declineDe afgelopen maanden wist de AEX het verlies goed te maken. Op het moment van schrijven staat de index op 441,44 punten, goed voor een koersrendement van 4% sinds het begin van dit jaar. Een relatief mager rendement in vergelijking met de beurzen in Frankrijk en Duitsland, die year-to-date ongeveer acht procent hoger staan. Toch deden de aandelenmarkten het in Europa beter dan in de Verenigde Staten. De Dow Jones index staat op het moment van schrijven op een year-to-date verlies van 1,5%, terwijl de meer representatieve S&P 500 index weer terug is op het niveau van begin dit jaar. Technologieaandelen wisten zich deels aan het negatieve sentiment te onttrekken, want de NASDAQ lijkt het jaar met een koerswinst van 6,6% af te sluiten.

    Vooruitblik 2016

    Zorgen over de wereldeconomie hebben het afgelopen jaar een negatieve impact gehad op de aandelenmarkt. De vraag is of die trend zich in 2016 verder zal voortzetten. De verwachting is dat de rente ook volgend jaar laag zal blijven, ondanks een kleine renteverhoging door de Amerikaanse centrale bank. Een lage rente is in de regel positief voor aandelen, omdat geld op een spaarrekening of in obligaties maar weinig oplevert. Alleen voor het dividend kan het dan al gunstig zijn om in aandelen te stappen. Ook is een lage rente gunstig voor de winstgevendheid van bedrijven, omdat daardoor de financieringskosten dalen. Sinds 2009 hebben de aandelenmarkten wereldwijd een uitstekend rendement weten te behalen, geholpen door het soepele beleid van centrale banken. Dat zou ook in 2016 een drijfveer kunnen zijn voor hogere koersen. Maar andere berichten wekken juist de indruk dat de aandelenmarkt aan de vooravond staat van een nieuwe crash. Onlangs schreven we op Marketupdate dat meer dan honderd procent van het rendement van de S&P 500 index voor rekening komt van slechts vijf bedrijven uit de index. In het verleden was dat regelmatig (maar zeker niet altijd) een aankondiging van een beurscrash.

  • Grafiek: Ontwikkeling goudprijs in 2015

    Wat heeft de goudprijs het afgelopen jaar gedaan? Het jaar loopt bijna ten einde, dus is het tijd de balans op te maken. We weten dat de prijs van goud in dollars het afgelopen jaar gedaald is, een daling die voornamelijk toegeschreven kan worden aan de waardestijging van deze munt. Ook in andere valuta die gekoppeld zijn aan de dollar, zoals de Saudische rial en de dirham uit de Verenigde Arabische Emiraten, ging de goudprijs het afgelopen jaar met bijna 12% omlaag.

    Ook in de Zwitserse franc en in Japanse yen ging de goudprijs het afgelopen jaar omlaag, met respectievelijk met 11,8% en 10,7%. Ook in euro’s ging de prijs van het edelmetaal iets omlaag, maar de daling was met 1,69% aanzienlijk kleiner. Het grootste deel van het jaar stond goud in euro nog in de plus door de waardedaling van de euro.

    Belangrijke grondstof producerende landen als Rusland, Canada en Zuid-Afrika zagen de waarde van hun munt dalen, met als gevolg dat de goudprijs in deze valuta tegen het einde van dit jaar hoger staat dan aan het begin van dit jaar.

    goudprijs-valuta-2015-fixed

    Ontwikkeling goudprijs in 19 verschillende valuta

    goudprijs-valuta-2015-grafiek-fixed

    Ontwikkeling goudprijs in 19 verschillende valuta in een grafiek

  • GFMS: Groot tekort aan platina in 2014

    Deze bijdrage is mogelijk gemaakt door Goudstandaard

    Door omvangrijke stakingen in de platinamijnen van Zuid-Afrika kwam er vorig jaar veel minder platina op de markt, zo schrijft Thomson Reuters GFMS in haar Platinum & Palladium Survey 2014. Tegelijkertijd steeg de vraag naar platina, waardoor er onderaan de streep een tekort was van ongeveer een miljoen troy ounce. Dat is het grootste tekort op de platinamarkt sinds jaren.

    In 2014 was de totale vraag naar platina 7,28 miljoen troy ounce, terwijl het aanbod bleef steken op 6,27 miljoen troy ounce. Platina is een edelmetaal dat vooral gebruikt wordt in de auto-industrie en voor de productie van sieraden, maar de laatste jaren tonen ook steeds meer beleggers belangstelling voor dit metaal.

    platinum-supplydemand

    Wereldwijde vraag en aanbod platina (Bron: Thomson Reuters GFMS)

    Stakingen

    De productie van platina werd in 2014 grotendeels stilgelegd door stakingen in de platinamijnen van Zuid-Afrika. Als gevolg van deze stakingen, die 22 weken duurden, daalde de totale productie van de grootste platinaproducent ter wereld jaar van 4,29 miljoen troy ounce in 2013 naar 3,06 miljoen troy ounce. De weggevallen productie kon niet worden opgevangen door andere platina producerende landen.

    platinum-ingotRusland

    De platinaprijs steeg in de eerste helft van 2014 niet alleen door de stakingen in Zuid-Afrika, maar ook door de toenemende spanningen tussen Rusland en het ‘Westen’. Men vreesde een escalatie van de economische sancties, waardoor het aanbod van platina uit Rusland in gevaar zou kunnen komen. Deze vrees bleek uiteindelijk onterecht.

    Sterke dollar

    De platinaprijs bereikte in de zomer nog een niveau van bijna $1.500 per troy ounce, maar in het najaar werd alle koerswinst verspeeld door de sterke dollar. Vrijwel alle grondstoffen werden daardoor in de verkoop gedaan, waaronder ook platina. Het edelmetaal werd in een paar maanden tijd 20% goedkoper, want tegen het einde van 2014 stond de koers op ongeveer $1.200 per troy ounce.

    Beleggers kopen minder platina

    In 2014 kochten beleggers minder platina dan een jaar eerder. De vraag naar platina munten en platinabaren bleef weliswaar stabiel, maar de vraag naar aandelen van platina-ETF’s zakte terug naar het niveau van 2012. Desondanks bereikte het totaal beheerde vermogen van platina-ETF’s in de eerste helft van vorig jaar een record van 2,9 miljoen troy ounce. In een tijdsbestek van vijf jaar groeide de hoeveelheid platina in de kluizen van ETF’s van 800.000 naar meer dan 2,7 miljoen troy ounce.

    platinum-investment-demand

    Beleggers kochten in 2014 beduidend minder platina dan in 2013 (Bron: Thomson Reuters GFMS)

    platinum-etf-holdings

    Platina ETF’s zijn de afgelopen jaren sterk in populariteit gestegen (Bron: Thomson Reuters GFMS)

    Verwachting 2015

    In 2014 was de gemiddelde platinaprijs $1.388 per troy ounce, het laagste jaargemiddelde in zeven jaar tijd. In de eerste helft van het jaar lag de prijs ver boven dit gemiddelde, terwijl de prijs aan het einde van 2014 richting de $1.200 per troy ounce zakte. Analisten van Thomson Reuters GFMS verwachten voor dit jaar een gemiddelde prijs van $1.170 per troy ounce voor het edelmetaal, wat ongeveer 17% lager is dan de gemiddelde platinaprijs van 2014. De prijs blijft onder druk staan door herstel van de platinaproductie in Zuid-Afrika. Ook houdt de sterke dollar de prijzen van grondstoffen in dollars op een lager niveau.

    De vraag naar platina vanuit de auto-industrie zal volgens Thomson Reuters GFMS verder aantrekken, tot het hoogste niveau in zeven jaar. Een groeiende vraag naar auto’s in de VS en strengere regelgeving voor auto’s in groeimarkten als China en India zal de vraag naar platina een impuls geven. Platina wordt gebruikt voor katalysatoren die de uitstoot van schadelijke gassen verminderen.

    platinum-demand-by-sector

    Vraag naar platina per sector (Bron: Thomson Reuters GFMS)

  • Tekort aan platina houdt aan in 2015

    platinum-ingotDe markt voor platina zal ook in 2015 te kampen hebben met een tekort, zo schrijft het World Platinum Investment Council (WPIC) in haar nieuwste kwartaalrapport. De productie van platinamijnen zal dit jaar beduidend hoger liggen dan in 2014, maar tegelijkertijd neemt ook de industriële vraag naar het edelmetaal toe. Dat betekent dat 2015 het derde jaar op rij is waarin de vraag naar platina groter is dan het aanbod.

    De onbalans werd in 2013 veroorzaakt door een grote vraag naar platina via exchange-traded funds en in 2014 door een staking van vijf maanden in de platinamijnen van Zuid-Afrika. Daardoor zijn de bovengrondse voorraden van platina sinds 2012 gekrompen van 4,14 naar 2,77 miljoen troy ounce. Het tekort voor dit jaar wordt geschat op 235.000 troy ounce, waardoor de bovengrondse platinavoorraden verder zullen krimpen tot 2,53 miljoen troy ounce tegen het einde van dit jaar.

    Productie platina herstelt in 2015

    Dit jaar voorziet het WPIC een hogere productie van platina dan vorig jaar, mits grote stakingen in de mijnen uitblijven. De grootste producent van dit edelmetaal is Zuid-Afrika met een aandeel van bijna 70% in de wereldwijde productie. De nummers twee en drie zijn Zimbabwe en Rusland, die gezamenlijk ongeveer 20% van de wereldwijde productie voor hun rekening nemen. Door de stakingen in 2014 in Zuid-Afrika het vorig jaar viel de productie daar veel lager uit, met een wereldwijd tekort tot gevolg.

    mining-supply-platinum

    Wereldwijde aanbod van platina komt uit een klein aantal landen (Bron: WPIC)

    platina-demand-2013-2014

    De vraag naar platina in 2013 en 2014 uitgesplitst naar categorie (Bron: WPIC)

  • Marc Faber: Goudprijs kan dit jaar 30% stijgen

    Volgens beleggingsgoeroe Marc Faber is er een goede kans dat de goudprijs dit jaar met 30% zal stijgen. Die uitspraak deed hij afgelopen dinsdag tijdens de presentatie van de nieuwe strategie van Société Générale in Londen. In 2014 ging de goudprijs in dollars 1,5% onderuit en in euro’s ruim 12% omhoog. “Ik geloof dat de grote verrassing van dit jaar het verlies van vertrouwen in centrale banken is. En wanneer dat gebeurt kun je alleen maar short gaan op centrale banken door goud, zilver en platina te kopen. Dat is wat ik ga doen”, aldus Faber.

    “We hebben te maken met geïnflateerd koersen van financiële assets. Vastgoed, aandelen, obligaties en kunst zijn allemaal relatief duur en de rente is praktisch nul. De enige sector die volgens mij zeer goedkoop is, dat is die van edelmetalen. In het bijzonder die van de mijnaandelen”, zo voegde hij eraan toe. Vooral de Amerikaanse aandelenmarkt is volgens de beleggingsgoeroe zwaar overgewaardeerd. Belegger in opkomende markten kan potentieel meer rendement opleveren, maar hij vind het nog te vroeg om daar nu al in te beleggen.

    Toch waren zijn voorspellingen niet altijd even scherp, want in september 2011 zei hij nog dat goud extreem goedkoop was. Op dat moment stond de koers op $1.850 per troy ounce, net onder het all-time high.

    marcfaber

    Goudprijs kan met 30% stijgen dit jaar, aldus Marc Faber

  • Ook in 2015 blijft de Fed de muziek bepalen

    federal-reserve-buildingOngeveer heel de wereld gaat ervan uit dat de Federal Reserve in 2015 een begin maakt met het verhogen van de rente. Dat wil echter niet zeggen, dat zulks ook inderdaad komend jaar gaat gebeuren. Het wil evenmin iets zeggen over het tempo waarmee het gebeurt. Als we echter de recente geschiedenis als leidraad mogen nemen, dan is het maar te hopen dat de geschiedenis lessen leert en dat de Fed die ter harte neemt.

    In de jaren 2004 – 2006 duwde de Fed de rente omlaag naar een niveau van 1%. Het was het antwoord van de centrale bank op het leeglopen van de internetbubbel in de jaren na 2000. Dat beleid legde de basis voor de beruchte excessen in de financiële wereld en ook in de reële economie. Vervolgens nam de bank meer dan 24 maanden de tijd om de rente in een reeks van 17 kleine stapjes te verhogen naar 5,25%. Al die tijd werd de bubbel op de huizen- en kredietmarkt verder opgeblazen en staken consumenten zich dieper in de schulden en spaarden ze niet. De resultaten van dit beleid heeft schokgolven teweeggebracht die in heel de wereld ellende heeft gebracht.

    Heeft de Federal Reserve gefaald?

    De Fed en in het bijzonder Alan Greenspan en Ben Bernanke hebben nooit schuld bekend. Het monetaire beleid deugde. Het was het toezicht dat faalde. Dat moet daarom versterkt worden en banken moeten meer eigen vermogen op de balans hebben en minder schuld. Dat zijn op zich verstandige maatregelen, maar dat neemt allemaal niet weg dat het zeer accomoderende beleid van de Fed de weg plaveide voor een totaal verkeerd schatten van risico’s met alle gevolgen van dien. In retrospect mag je stellen, dat het beleid van 2004 – 2006 rampzalig heeft uitgepakt. De bange vraag moet zijn of het dit keer anders en beter zal gaan? Gerede twijfel is hier op zijn plaats. De Federal Open Market Committee (FOMC) hield in december heel veel slagen om de arm. Het FOMC huldigt de opvatting, dat er nog geen reden is om de huidige strategie los te laten en Janet Yellen denkt dat er nog wel enkele vergaderingen van de FOMC nodig zijn alvorens de definitieve beslissing genomen valt om de rente te gaan verhogen. De economie is nog kwetsbaar en ook het gevaar van deflatie is volgens Yellen nog niet geweken. Het kan dus opnieuw een tijdje duren voordat de renteverhoging enige vorm aanneemt en het monetaire beleid ‘genormaliseerd’ wordt.

    fed-employees

    Ondertussen heeft de Federal Reserve het stokje van de monetaire verruiming doorgegeven aan de Bank van Japan en gaat de ECB waarschijnlijk ook verruimen in de loop van 2015. De vloedgolf van liquiditeiten die naar de financiële markten stroomt, zal daarom in 2015 onverminderd aanhouden. Een groeiend koor aan verontrusten spreekt de vrees uit, dat dat niet langer zonder risico is. Ze spreken ook steeds vaker de vrees uit, dat de centrale banken niet langer in staat zijn effectieve controle uit te oefenen over de financiële sector en om deze weer op het goede spoor te zetten. De bankiers lijken vast geklonken aan de extreem lage rentes en aan de opgeblazen bankbalans. Dat was nuttig in tijden van nood, maar zeker in de VS is de noodsituatie al enige tijd geweken. Het effect van het huidig beleid is dat alleen de financiële markten profiteren, terwijl de reële economie zeker buiten de VS blijft sputteren en zuchten onder een gebrek aan koopkracht en de dreiging van deflatie.

    draghi-kuroda

    De grote uitdaging in 2015 voor de Federal Reserve, maar zeker ook voor ECB en Bank van Japan is, of ze in staat zijn de sirenen van de financiële markten te weerstaan. Die vragen alleen maar om meer zonder zich ook maar iets gelegen te laten liggen aan de noden en behoeftes van de reële economie. Is dat trouwens niet de kern van het bestaan van de centrale banken? Zorgen dat de markten hun plaats weten? Cor Wijtvliet, Bron: Stephen S. Roach, the Fed sets another trap. Project-syndicate, December 29 2014 Over Cor Wijtvliet: Als econoom studeerde Wijtvliet af op economische geschiedenis en kent hij als geen ander de valkuilen en mogelijkheden van crises. Wijtvliet werkte tot de vorige crisis van 2008 als onderzoeker, analist en vermogensstrateeg voor banken en instellingen zoals het Nederlands Instituut voor het Bank- en Effectenbedrijf (NIBE), Centraal Bureau voor de Statistiek, KBW-Wesselius, Friesland Bank Securities en Van Lanschot Bankiers. Die wereld laat hij in 2009 achter zich en vestigt zich succesvol als onafhankelijk analist. Hij schrijft in 2009 onthullende commentaren en vileine columns en wordt regelmatig gevraagd zijn doortastende kijk op geld- en beleggingszaken te geven in de Nederlandse media. Zo was Dr. Wijtvliets opinie onder andere te zien, te horen en te lezen in RTLZ, Business Nieuws Radio (BNR) en Het Financieele Dagblad (FD). Meer informatie: