Vorige week schreven we op Marketupdate over het onderzoek naar de goud fixing. De vijf banken die betrokken zijn bij de Londen fixing zouden in staat zijn de koers te manipuleren. Volgens de Duitse toezichthouder Bafin is manipulatie op de goud- en valutamarkten mogelijk nog schadelijker dan de Libor-affaire. Deze uitspraak was voor ons reden om contact op te nemen met politicoloog en goudkenner Sander Boon. Marketupdate legde hem vijf vragen voor over de goudprijs fixing…
1. Volgens sommigen is het goudprijs fixing schandaal mogelijk nog groter dan Libor. Hoe schat jij de omvang van de goudprijs fixing in?
De manipulatie van de valutamarkt en de goudmarkt is potentieel veel ernstiger dan Libor, omdat het op een zeer fundamenteel niveau plaatsvindt. Terwijl de Libor-affaire zich beperkt tot een kleine groep banken die hebben gemanipuleerd met de interbancaire rentetarieven, waardoor ze veel geld konden verdienen, heeft manipulatie in de goud- en valutahandel betrekking op het onderliggende vertrouwen in het systeem. De prijzen van goud en geld zijn namelijk de fundamenten waar alle handels- en financiële transacties op gebaseerd zijn. Als die prijzen niet meer te vertrouwen zijn heb je een fundamenteel probleem in de kern van het systeem.
2. Wat verwacht je van het onderzoek naar de fixing van de goudprijs?
De Bafin heeft zich al fel uitgelaten over de goudprijs fixing, door te stellen dat de manipulatie van goud en valuta markt nog ernstiger is dan de manipulatie met het Libor rentetarief. Als uit dit onderzoek blijkt dat banken inderdaad winst hebben gemaakt door te handelen op basis van de fixing, dan zullen daar scherpe conclusies uit getrokken worden.
Belangrijk is om op te merken dat er in Angelsaksische landen een heel andere cultuur heerst in de financiële sector. De toezichthouder, bankensector en overheid zitten in die landen veel dichter op elkaar. Het gevaar van regulatory capture is er daarom ook veel groter. Dat kan tot gevolg hebben dat er in Duitsland veel harder wordt opgetreden tegen de banken dan bijvoorbeeld in het Verenigd Koninkrijk. Het is waarschijnlijk om die reden dat de Bafin zich veel sterker heeft uitgelaten over de goudprijs fixing en dat eerder de Duitse rekenkamer het advies uitbracht om een deel van de goudvoorraad terug te brengen naar eigen land. De Angelsaksische houding is om misstanden - voor zover mogelijk - onder het tapijt te schuiven.
3. Waarom trekt Deutsche Bank zich nu terug uit het fixing proces?
De Duitse toezichthouder (Bafin) heeft een onderzoek ingesteld naar het mogelijk manipuleren van de goudprijs. Blijkbaar voelt Deutsche Bank nattigheid en wil ze om die reden afstand doen van haar zetel. Het is goed mogelijk dat de bank inderdaad geprofiteerd heeft van haar positie in het prijsfixing proces, omdat er tijdens dit proces sprake is was van voorkennis.
De andere banken die participeren in de goud-fix hebben nog niet aangegeven hun zetel op te willen geven. Mogelijk vertrouwen zij erop dat de ‘Chinese muur’ (een fictieve afscheiding tussen verschillende afdelingen binnen organisaties) die ze hebben opgezet tussen de fix en hun handelsplatform voor klanten effectief genoeg is om manipulatie te voorkomen.
4. Wie zijn de winnaars en de verliezers van de goudprijs fixing?
De winnaars zijn de handelaren van de betrokken banken die voorkennis hebben over de goudprijs en die daar (eventueel met leverage) op gehandeld hebben en winst hebben gemaakt. De verliezen zijn voor de mensen of organisaties die teveel geld betaald hebben voor het edelmetaal of die minder geld gekregen hebben voor hun goud.
Van een iets grotere afstand bekeken is de verliezer van de goudprijs fixing de hele samenleving, omdat er geknoeid is met het prijsontdekkingsmechanisme. Zodra we er niet meer op kunnen vertrouwen dat de prijzen van valuta en van goud juist zijn, is het ook niet mogelijk om de waarde van andere transacties te bepalen.
5. Kunnen we ook zonder deze fixing? Wat zijn de alternatieven?
De huidige goud-fix wordt gebruikt om standaard contracten en derivaten op af te sluiten. Er is echter ook sprake een 24-uurs Globex goudprijs, die zou men ook kunnen gebruiken als referentie voor de goudprijs. Daar hebben we in principe geen goudfix voor nodig. Ten tijde van goudstandaard was er overigens geen fixing nodig, omdat een vaste hoeveelheid goud de valuta beprijsde.
Sander Boon: Manipulatie van goud- en valutamarkt ondermijnt vertrouwen in het systeem
Lees meer over de goudprijs fixing:
Lees ons tweedelige interview met Sander Boon:
