Tag: bail-out

Italië houdt probleembanken overeind met €17 miljard
De Europese Commissie heeft goedkeuring gegeven voor de redding van Veneto Banca en Banca Popolare di Vicenza, twee Italiaanse banken die al enige tijd in moeilijkheden zitten. Het reddingsplan is opmerkelijk, omdat er tegen de Europese afspraken in toch belastinggeld aan te pas komt.

De goede bezittingen van beide banken worden voor een symbolisch bedrag van €1 overgenomen door Intesa Sanpaolo, terwijl de belastingbetaler direct €5 miljard mag aftikken voor herstructurering van beide banken, voor alle administratieve lasten en voor mogelijke rechtszaken die volgen uit deze opsplitsing.

Bad bank

De slechte bezittingen worden vervolgens ondergebracht in een zogeheten ‘bad bank’, waarvoor de belastingbetaler in het slechtste geval nog €12 miljard extra voor kwijt is. De totale rekening komt daarmee uit op maximaal €17 miljard. Volgens schattingen stond er voor ongeveer €20 miljard aan slechte leningen op de balans van de twee probleembanken.

Aandeelhouders en achtergestelde obligatiehouders moeten bij deze reddingsoperatie hun verlies nemen, maar de vermogende spaarders en de houders van de relatief veilige obligaties worden volledig gecompenseerd. Op die manier heeft de Italiaanse regering kunnen voorkomen dat spaarders en gepensioneerden geld verliezen en dat klanten van beide banken hun spaargeld weghalen.

Reddingsoperatie

Deze reddingsoperatie lijkt in strijd met de Europese bail-in regels, maar in overleg met de ECB heeft de Italiaanse regering toch een manier gevonden om onder deze regels uit te komen. De twee banken in kwestie zouden te klein zijn om systeemrisico op te leveren en zouden daarom onder de Italiaanse regelgeving behandeld worden. Een merkwaardige vorm van zaken, want als een kleine bank al niet via een bail-in afgewikkeld mag worden, hoe moet dat dan met een grote systeembank?

Dankzij de redding van Veneto Banca en Banca Popolare di Vicenza van afgelopen weekend konden beide banken hun deuren vandaag gewoon openen. Ondertussen wordt er achter de schermen gewerkt aan een reorganisatie van beide probleembanken, een proces waarbij naar schatting 4.000 banen verloren zullen gaan.

Monte dei Paschi di Siena

Met de afwikkeling van deze regionale banken heeft Italië nu al drie banken van de ondergang gered. Begin deze maand gaf de Europese Commissie de Italiaanse regering goedkeuring om het eeuwenoude Monte dei Paschi di Siena te redden. Onder voorwaarde dat de bank haar slechte bezittingen van de balans haalt mag de overheid een bedrag van maximaal €8,8 miljard in de bank investeren.

De redding van deze twee Italiaanse probleembanken leverde gemengde reacties op. Obligatiehouders van de twee probleembanken reageerden enthousiast, omdat de waarde van hun schuldpapier nu door de staat gegarandeerd wordt. Ook op de aandelenmarkt was de stemming positief, want de Italiaanse MIB-index stond bijna 1,5% hoger. Dat is een bijna twee keer zo grote stijging als de belangrijkste indices in Duitsland en Nederland.

Vanuit Europa komt er ook kritiek op het reddingsprogramma. Die vragen zich af waarom Intesa Sanpaolo voor een symbolisch bedrag van €1 bezittingen mag overnemen die waarschijnlijk veel meer waard zijn, terwijl de verliezen op het bordje van de belastingbetaler komen te liggen.

Meer over dit dossier:
Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.
26 juni 2017
“Europese banken hebben €150 miljard nodig”

De Europese bankensector staat er bijzonder slecht voor en heeft op korte termijn €150 miljard aan nieuw kapitaal nodig, zo waarschuwt David Folkerts-Landau, hoofdeconoom van Deutsche Bank, in Die Welt am Sontag. Met dat bedrag kunnen banken geherkapitaliseerd worden, zodat voorkomen wordt dat verontruste spaarders hun geld bij de bank weghalen. Folkerts-Landau pleit voor een reddingsprogramma vergelijkbaar met het TARP-programma in de Verenigde Staten, waarbij de Amerikaanse overheid een kleine $500 miljard aan slechte leningen van de banken overnam om de zorgen van spaarders en beleggers weg te nemen.

Bail-in of bail-out?

Het grote dilemma waar bankiers en politici mee worstelen is wie de rekening gepresenteerd moet krijgen voor het redden van een bank. De traditionele methode is de bail-out, waarbij de bank door de staat gered worden en de rekening bij de belastingbetaler wordt neergelegd. Dat is de aanpak die tot voor kort zowel in de Verenigde Staten als in Europa gehanteerd werd. Maar de ’template’ van Dijsselbloem bleek de aankondiging te zijn van nieuwe regels, die voorschrijven dat spaarders en obligatiehouders de banken moeten redden: de zogeheten bail-in methode.

Sinds het begin van dit jaar geldt in heel Europa de bail-in methode als de manier om banken te redden, waardoor vermogende spaarders en obligatiehouders gaan meebetalen aan het redden van hun bank. Deze aanpak werd al eens getest bij de redding van banken op Cyprus en dichter bij huis met de redding van de SNS bank.

Hoofdeconoom Deutsche Bank: “Europese banken hebben €150 miljard nodig”

Schadelijk

De nieuwe bail-in regels verhinderen dat overheden op eigen initiatief banken kunnen redden. Dat zorgt nu al voor spanningen, bijvoorbeeld in Italië. De regering van premier Matteo Renzi wil de banken redden met een kapitaalinjectie van €40 miljard, maar dat reddingsprogramma is in strijd met de bail-in regels. Die schrijven voor dat obligatiehouders en spaarders hun verlies moeten nemen, een boodschap die politiek onverkoopbaar is voor premier Renzi.

Volgens Folkerts-Landau is de bail-in methode zonder gevaar, want dat zou kunnen betekenen dat spaarders van andere banken en misschien zelfs spaarders in andere landen nerveus worden en hun geld van de bank gaan halen. Als dat gebeurt komen veel meer banken in de problemen en is de schade misschien wel veel groter dan die €150 miljard die nu nodig is om de Europese bankensector te redden, aldus de hoofdeconoom van Deutsche Bank.

In het gesprek met Die Welt am Sontag zegt hij dat er snel ingegrepen moet worden om te voorkomen dat de situatie oncontroleerbaar wordt. “Europa is ernstig ziek en moet heel snel de bestaande problemen aanpakken, anders zullen er ongelukken gebeuren.”

Bankaandelen onder druk

De aandelenkoersen van banken zijn dit jaar hard onderuit gegaan, omdat beleggers zich meer zorgen maken over de winstgevendheid en stabiliteit van de bankensector. Dat zien we nu al terug in Italië, waar banken gemiddeld meer dan 15% aan slechte leningen op de balans hebben staan. Beleggers vrezen dat banken in de toekomst afschrijving op slechte leningen moeten doen, wat een bail-in zou kunnen veroorzaken. Het aandeel Deutsche Bank verloor de afgelopen twaalf maanden 60% van haar waarde, terwijl de Italiaanse banken sinds het begin van dit jaar gemiddeld al meer dan de helft van hun beurswaarde verloren.

Aandelen Italiaanse banken gingen eerder dit jaar al hard onderuit (Grafiek via Bloomberg)

11 juli 2016
Banco Espirito Santo krijgt bailout van bijna €5 miljard

De centrale bank van Portugal heeft gisteravond een nieuw reddingspakket onthuld om de noodlijdende Banco Espirito Santo bank overeind te houden. Een paar weken geleden nog verklaarde de centrale bank dat de bank in kwestie nog genoeg buffers had om een schok op te vangen, nadat er twijfels in de markt kwamen over de degelijkheid van de bankbalans.

De Banco Espirito Santo kwam in de problemen nadat accountants ‘onregelmatigheden’ in de boeken hadden gevonden. “Het werd duidelijk dat er snel een oplossing gevonden moest worden om de spaartegoeden te garanderen en de veiligheid van het financiële systeem te waarborgen”, zo verklaarde Carlos Costa, gouverneur van de Portugese centrale bank.

Geen bail-in
Van een bail-in is geen sprake, want vermogende spaarders en obligatiehouders met senior bonds blijven buiten schot. Achtergestelde obligatiehouders en aandeelhouders moeten voor de verliezen opdraaien. Had een aandeel van de bank drie maanden geleden nog een waarde van meer dan een euro, afgelopen vrijdag was daar nog maar €0,12 van over bij het sluiten van de handel. Afgelopen woensdag rapporteerde de bank een verlies van €3,6 miljard in de eerste helft van dit jaar, veel hoger dan de €2 miljard waar rekening mee werd gehouden door de Portugese centrale bank. Men hoopt dat de bank met de kapitaalinjecties van €4,9 miljard geherstructureerd kan worden, zodat de gezonde onderdelen verkocht kunnen worden.
Banco Espirito Santo
De Banco Espirito Santo bestaat al sinds 1869 en heeft door de jaren heen verschillende activiteiten ontplooid. Zo werd de bank volgens de Wall Street Journal aandeelhouder in veel verschillende bedrijven, van verzekeraars tot industriële ondernemingen. Ook beschikte de bank over een hotelketen en over vastgoed in Portugal en Brazilië. Ook onderhield de bank een eigen verzekeringstak. Het balanstotaal van de bank was aan het einde van het eerste kwartaal van dit jaar ruim €82 miljard.

Koersverloop van Banco Espirito Santo (Bron: Wall Street Journal)

4 augustus 2014
Bereid u voor op de preventieve ‘bail-in’

Vorige week bereikte het Europees Parlement een akkoord over de introductie van de bail-in, waardoor de belastingbetaler niet langer voor in de rij staat om de verliezen van een falende bank te verteren. De Europese Bankenautoriteit gaat zelfs voorwaarden opstellen waaronder een preventieve bail-in mogelijk is.

De bail-out was in het begin van de crisis de weg met de minste weerstand, omdat de verliezen in dat systeem gesocialiseerd werden en iedereen (indirect) een gelijke bijdrage moest leveren. Maar naarmate de crisis vorderde kwamen overheden erachter dat de bail-out wel heel erg kostbaar zou worden, mocht de situatie echt uit de hand lopen. Een paar miljard is nog wel op te hoesten, maar wat als een bank met een balanstotaal van honderden miljarden euro’s in de problemen komt?

Bail-in

Om te voorkomen dat dat risico zich zou vertalen in een stijgende rente op staatsobligaties werd besloten om over te gaan op de bail-in. Niet langer zouden spaarders en achtergestelde obligatiehouders beschermd worden als een bank omvalt. Integendeel, iedereen met achtergestelde obligaties en alle spaarders met meer dan €100.000 op de bankrekening nemen voortaan ook grote verliezen. Dat hebben we in Cyprus en bij de nationalisatie van de SNS Bank in Nederland al gezien.

Jeroen Dijsselbloem, voorzitter van de Eurogroep, liet tijdens de bankencrisis van Cyprus het woord ’template’ (blauwdruk) vallen. Dit is de bevestiging daarvan, want met ingang van 2016 is het bail-in systeem ook op Europees niveau van kracht. In dit systeem vangen aandeelhouders én obligatiehouders de eerste klappen op als een bank omvalt, gevolg door de spaarders met meer dan €100.000 op de bankrekening.

Landelijke noodfonds
Onder de nieuwe bail-in regels krijgt een bank maximaal 8% van haar balanstotaal terug door verplichtingen aan vermogende spaarders en obligatiehouders kwijt te schelden. Is er meer geld nodig, dan kan de bank uit een ander noodfonds tappen. Ieder lid van de EU moet een noodfonds hebben waar men uit kan putten om een bank ontbonden of overeind gehouden kan worden. De banken in de EU moeten deze fondsen vullen, zodat deze in 2025 een omvang hebben van tenminste 1% van alle gedekte spaartegoeden bij de banken. Met de nieuwe bail-in regels bouwen overheden een extra buffer in om de belastingbetaler (of de staatsschuld) te ontzien, maar iedereen is zich ervan bewust dat de bail-in in een extreem scenario toch niet genoeg is om een bank van de ondergang te redden. Als al het andere niet genoeg is moet de overheid alsnog bijspringen, zo blijkt uit de verklaring van het Europees Parlement.
Preventieve bail-in
Halverwege 2015 zal de Europese Bankenautoriteit (EBA) de richtlijnen bekendmaken voor de omstandigheden waarbij een bank uit voorzorg geherkapitaliseerd kan worden. Met deze richtlijnen kan de bail-in eerder in werking worden gesteld, in de hoop dat de schade daardoor beperkt zal worden. In 2018 zal de Europese Commissie bepalen of het tegen die tijd nog nodig is om de deur open te houden voor een dergelijke preventieve bail-in.

De bail-in wordt vanaf 2016 in heel Europa toegepast

17 december 2013