Tag: bernanke

Trapt Japan af met helikoptergeld?

De ontwikkelingen in Japan suggereren dat het land voorbereidingen aan het treffen is voor helikoptergeld. Eerder deze maand bracht voormalig Fed-voorzitter Bernanke een bezoek aan Tokyo om met de Japanse regering te praten over de invoering van eeuwigdurende staatsobligaties (perpetual bonds), die de Japanse centrale bank zou moeten kopen om een nieuw stimuleringsprogramma van de regering te kunnen financieren. Deze vorm van rechtstreekse monetaire verruiming werd door Bernanke omschreven als het meest krachtige instrument om het probleem van deflatie aan te pakken.

Voorbereiding op helikoptergeld?

Twee weken later blijkt dat Japan serieus naar het voorstel van Bernanke gekeken heeft, want op woensdag kondigde de premier een grootschalig stimuleringsprogramma van omgerekend €240 miljard aan. Vrijwel tegelijkertijd werd bekend dat de Japanse regering plannen heeft om nieuwe staatsobligaties met een looptijd van 50 jaar uit te geven. Dat is weliswaar niet hetzelfde als een eeuwigdurende obligatie, maar het is overduidelijk een stap in deze richting. Zeker als je bedenkt dat de Japanse centrale bank nu al een groot deel van alle nieuwe staatsobligaties opkoopt en al eenderde van alle staatsschuld op haar balans heeft staan.

Door indirect staatsobligaties op te kopen kan de centrale bank blijven volhouden dat ze niet bezig is met monetaire financiering, maar het effect is hetzelfde. Het stimuleringsprogramma injecteert direct honderden miljarden yen in de Japanse economie, zonder dat de regering de belasting hoeft te verhogen of geld bij spaarders moet ophalen. Dat is helikoptergeld door middel van fiscale stimulering van de overheid, een proefballonnetje dat Bernanke eerder dit jaar liet opstijgen.

Fiscale stimulering
Vrijdag maakte de regering van Japan meer details bekend over het stimuleringsprogramma. Zo liggen er plannen klaar om huishoudens met een laag inkomen eenmalig een bedrag van 150.000 yen (ongeveer $145) te geven, terwijl er omgerekend bijna $100 miljard beschikbaar wordt gesteld aan het midden- en kleinbedrijf. De regering legt uit dat dit geld nodig is om de gevolgen van de 'Brexit' op te vangen, maar dat kan natuurlijk niet de werkelijke reden zijn om miljarden in het bedrijfsleven te investeren. Opvallend is dat Japan conform de aanbeveling van het IMF voor ongeveer $100 miljard gaat investeren in infrastructuur. Dat geld zal gebruikt worden voor de aanleg van hogesnelheidslijnen, havens voor grote cruiseschepen en voor herstelwerkzaamheden van de schade die in 2011 veroorzaakt werd door een aardbeving en de tsunami die daarop volgde.
Deflatie
Sinds het uitbreken van de kredietcrisis dreigt er in de hele westerse wereld schulddeflatie. Dat is deflatie die ontstaat doordat huishoudens en bedrijven stoppen met lenen en beginnen met het aflossen van bestaande schulden. Daardoor krimpt de geldhoeveelheid en komen de prijzen onder druk te staan. Om deze negatieve spiraal te doorbreken hebben centrale banken wereldwijd de rente verlaagd, zodat het aantrekkelijker werd om meer geld te lenen. In de VS en in Europa kwam de kredietverlening de afgelopen jaren weer enigszins op gang, maar in Japan blijkt het schuldenprobleem veel hardnekkiger te zijn. In een ultieme poging de deflatie te bestrijden wordt de roep om helikoptergeld steeds luider. Anders dan het geld dat door commerciële banken in omloop wordt gebracht hoeft het geld dat een centrale bank in omloop brengt nooit afgelost te worden. Zo kan de geldhoeveelheid naar wens verruimd worden en is er in theorie genoeg geld in de economie om alle schulden te betalen. Helikoptergeld is omstreden, juist omdat het in eerste instantie zo goed lijkt te werken. Maar het gevaar is dat centrale banken (al dan niet via overheden) teveel geld in de economie pompen, waardoor het vertrouwen in het geld wordt aangetast. In het slechtste geval kan de situatie dan omslaan richting hyperinflatie...
Is centrale bank Japan klaar voor helikoptergeld?

29 juli 2016
Bernanke: “Helikoptergeld misschien wel het beste alternatief”

Volgens voormalig Fed-voorzitter Bernanke is ‘helikoptergeld‘ in bepaalde scenario’s misschien wel de beste optie. Hij schetst een scenario waarin consumentenbestedingen achterblijven, het conventionele monetaire beleid uitgeput is en overheden niet meer bereid of in staat zijn de economie fiscaal te stimuleren. In dat geval zou een permanente uitbreiding van de geldhoeveelheid een impuls kunnen geven aan de economie, zo beargumenteert Bernanke in zijn nieuwste column.

In zijn column schrijft Bernanke dat de kans op helikoptergeld in de Verenigde Staten uitzonderlijk klein is, omdat de Amerikaanse economie groeit en er nog steeds sprake is van een beperkte inflatie. Dat is volgens hem anders voor Europa en Japan, waar centrale banken de grootste moeite hebben om hun inflatiedoelstelling te halen.

Helikoptergeld

Bernanke geeft toe dat helikoptergeld het laatste instrument is dat beleidsmakers nog hebben. Wanneer centrale banken geld gaan uitdelen is er geen weg meer terug. Sterker nog, deze vorm van stimulering zal in eerste instantie zo effectief blijken dat men er niet meer mee wil stoppen. En daarin schuilt precies het gevaar…

Het is de weg naar hyperinflatie die eerder bewandeld is door de Weimarrepubliek, Zimbabwe, Venezuela en tal van andere landen. Men zal het vertrouwen in de waarde van het geld verliezen en vluchten richting tastbare bezittingen als vastgoed, kunst en edelmetalen. Dat gebeurde in het verleden steeds opnieuw en dat zal ook gebeuren als we ons opnieuw laten verleiden deze doodlopende straat in te slaan.

‘Helikopter Ben’

Ben Bernanke kreeg in 2002 de bijnaam ‘Helicopter Ben’, omdat hij in een toespraak over deflatie openlijk sprak over de mogelijkheid om direct geld aan de mensen te geven. Dat zou immers een impuls geven aan de consumentenbestedingen en de schuldenlast verlichten. Bernanke vergeleek deze extreme vorm van monetaire stimulering met het gooien van geld uit helikopters. Daar wordt Bernanke tot op de dag van vandaag aan herinnerd, omdat de discussie over helikoptergeld onder economen opnieuw is losgebarsten. Toch is het concept niet nieuw, want in 1969 schreef econoom Milton Friedman er al over in zijn boek ‘The Optimum Quantity of Money’.

Deze bijdrage is afkomstig van Goudstandaard

13 april 2016
Helikopter Ben komt eraan…

In november 2002 verhaalde Ben Bernanke dat de beste oplossing voor een deflatoir scenario al la Japan misschien het best op te lossen was om biljetten van $100 uit een helikopter te strooien. Dat klonk en klinkt amusant, maar de kans neemt toe dat zoiets daadwerkelijk staat te gebeuren.

De reden daarvoor is duidelijk. De wereldeconomie lijkt structureel te vertragen en beleidsmakers zitten met de handen in het haar. Welke oplossing kunnen ze nog kiezen. Het wapen van de negatieve rente is al ingezet en de uitkomsten lijken nu al uiterst dubieus. De OESO heeft gesuggereerd dat het misschien tijd wordt voor een fiscale expansie na jaren van bezuinigingen. Het is nog maar de vraag of dat dat de ultieme oplossing is of dat er nog meer nodig is. De laatste wapen zou wel eens kunnen zijn om de fiscale expansie te combineren met rechtstreekse monetaire steun. Dat zou inderdaad de vorm kunnen aannemen die Ben Bernanke in navolging van Milton Friedman suggereerde: Gratis geld uitdelen al dan niet met behulp van een helikopter.

Monetaire stimulering uitgewerkt?

Het ziet er steeds meer naar uit, dat het monetaire beleid van de afgelopen crisisjaren uitgewerkt en mislukt is. En dus zijn radicalere stappen nodig om bestedingen weer op gang te brengen en zodoende de wereldeconomie een injectie te geven. De huidige trage groei is het gevolg van immer groeiend spaaroverschot als gevolg van een chronisch vraagtekort. Dat chronisch vraagtekort werd tot de crisis van 2008 kunstmatig bezworen door een ongelooflijke kredietexpansie in het Westen en door de kwantitatieve verruiming door centrale banken na 2008. In China probeerden de autoriteiten de vraag te stimuleren door massieve investeringen met behulp van goedkope kredietverlening.

Zowel in China als in het Westen loopt dit beleid op zijn laatste benen en dus komt het probleem van het vraagtekort in volle hevigheid terug. Daar blijft het echter niet bij. De vraag is ook zwak ten opzichte van een verzwakt aanbod. Op wereldniveau lopen zowel arbeidsaanbod als arbeidsproductiviteit terug. Lagere productiviteit leidt indirect tot een lagere vraag, omdat dan ook de investeringen teruglopen. Investeringen zijn cruciaal voor de bestedingen in een kapitalistische economie.

Vraaguitval

Deze en andere problemen verklaren ook het huidige dilemma voor veel overheden. Een gebrekkige vraag op de thuismarkten kan deels verholpen worden door succesvol de internationale exportmarkten te betreden. Een goedkope valuta is daartoe een geëigend wapen. Japan en de EU hebben dit wapen al ingezet, evenals veel opkomende economieën. Het lijkt nog slechts een kwestie van tijd voordat ook China inzet op een zwakkere renminbi. Dit beleid moet vroeg of laat wel misgaan!

Valutaoorlog: Economische groei stelen van je buurman

Het enige alternatief is dat overheden hun publieke investering gaan opvoeren, al dan niet in combinatie met structurele hervormingen. Het tijdstip lijkt gunstig nu de kosten om geld te lenen zo laag zijn. Maar overheden zijn echter nog steeds in de ban van het bezuinigen. De kans dat er op grote schaal gestimuleerd gaat worden, is derhalve klein. Misschien moeten centrale bankiers dan maar het ondenkbare gaan doen en iedere volwassen persoon digitaal een nader te bepalen bedrag gaan overmaken.

Waarom zouden we niet voor deze oplossing kunnen kiezen. De economische krachten die de wereld in de richting van de negatieve rente hebben gedreven, lijken nog steeds aan kracht te winnen. De wereldeconomie vertraagt structureel, prijzen voor commodities zijn nog nooit zo lag geweest, het monetair beleid is bot geworden en prijzen van steeds meer assets komen onder druk. Deze situatie lijkt ‘the new normal’ te worden. Wil de wereld uiteindelijk ontsnappen aan het chronisch vraagtekort, dan moeten beleidsmakers kiezen voor ondenkbare maatregelen die bij een tot voor kort ondenkbare situatie horen. Het ondenkbare wordt het normale!

Cor Wijtvliet

Deze bijdrage is mogelijk gemaakt door Beurshalte

Over Beurshalte:

Dagelijks publiceert Beurshalte nieuwsbrieven en columns van leden van de redactie en van gastauteurs over de wereld van beleggen en alles wat ermee samenhangt. Daarnaast publiceert beurshalte wekelijks een nieuwsbrief met unieke inhoud over relevante beleggingsthema’s. Belangstellende lezers kunnen een gratis abonnement nemen. Als u geïnteresseerd bent, kunt u zich hier aanmelden!

14 maart 2016
Federal Reserve begint met tapering!

De Federal Reserve gaat vanaf volgend jaar minder monetaire stimulering toepassen. In plaats van $85 miljard per maand aan ‘quantitative easing’ moet de markt leren leven met slechts $75 miljard per maand. Zowel de aankopen van Treasuries als van hypotheekleningen wordt met $5 miljard teruggeschroefd, een kleine stap in de goede richting.

Op de valreep geeft Bernanke toch nog gevolg aan zijn voorstel om de tapering te starten, want vanaf volgend jaar zal Janet Yellen zijn taken overnemen als voorzitter van de Amerikaanse centrale bank. Met het terugschroeven van het stimuleringsprogramma is het traject voor de komende jaren gewijzigd. Onderstaande grafiek laat zien hoe groot de impact van het besluit van gisteravond is voor de obligatiemarkt.

Voor de liefhebber hebben we ook de integrale video van de FOMC meeting voor u opgezocht. Daarin geeft Bernanke een korte toelichting op het besluit van de centrale bank om tot tapering over te gaan. Ook komen de vragen van journalisten voorbij. De notulen van de meeting kunt u vinden op de website van de Federal Reserve.

Nu de tapering begonnen is stellen we u de vraag: Hoe staat het stimuleringsprogramma er over een jaar bij?

[polldaddy poll=7658805]

Ziet u de tapering?

19 december 2013
Video: Taleb over schuld, Bernanke en Greenspan

Hoe overleven we in een onzekere wereld? Dit is het centrale thema in het werk van Nicholas Nassim Taleb. Taleb kent vele titels. Optiehandelaar, hedgefund manager, academicus en schrijver. Bovenal staat hij bekend als een van de grote dissidente denkers van dit moment.

Nassim Taleb werd voornamelijk bekend met zijn boek de Black Swan waarin hij waarschuwde voor tail-risk en de financiële crash van 2008 ‘voorspelde’. Hij ontpopte zich hiermee als angstgegner van de traditionele financiële sector. Een rol die hij met verve vervuld. Hij koestert een bovengemiddelde afkeer van alles dat zich bankier, journalist of econoom noemt en dit wordt in het volgende interview wederom duidelijk.

Taleb waarschuwt voor het destabiliserende effect van enorme schulden. Om zijn woorden te gebruiken maken hoge schulden het economische systeem fragiel. In het volgende filmpje trekt Taleb van leer tegen Quantitative Easing, Alan Greenspan en Ben Bernanke.

20 november 2013
Cartoon van de dag (31 oktober 2013)

Baas boven baas. Wie zal er meer gaan stimuleren? Bernanke of Yellen?

31 oktober 2013
Column: “To QE or not to QE” is níet de vraag

Op 16 december 2008 begon een uitzonderlijk hoofdstuk in de moderne monetaire historie van de Verenigde Staten: de Federal Reserve verlaagde de officiële rente naar 0 procent. De val van zakenbank Lehman Brothers sleurde het Amerikaanse financiële stelsel richting de afgrond. En omdat die sector zeer groot was, betekende dat ook dat de hele economie onderuit ging. Gevolg: In het jaar 2009 kromp de Amerikaanse economie met 3,1 procent.

Onconventionele stimulering: QE

Nul procent rente was niet voldoende de economie vlot te trekken. Vandaar dat de Federal Reserve in 2009 begon met het op grote schaal opkopen van de Amerikaanse staatsobligaties en hypotheekleningen, de zogeheten kwantitatieve verruiming. Controversieel en onconventioneel, maar alles leek geoorloofd om de economische groei aan te jagen.

Fast forward naar 2013 en we zien onder meer dat de Amerikaanse economie met ruim 2 procent op jaarbasis groeit. Niet bijzonder hoog, maar vergeleken met de krimp van 2009 is het een wereld van verschil. De huizenprijzen stijgen weer behoorlijk en kredietverlening groeit. Kortom, het is tijd om de krukken – zijnde kwantitatieve verruiming – weg te halen. Zo dacht Bernanke er ook over. Vandaar dat de Amerikaanse centrale bank enkele maanden geleden aankondigde om vanaf eind dit jaar het opkopen van staatsobligaties en hypotheekleningen te verminderen. Tegen de zomer van 2014 zou de Federal Reserve in een positie verkeren om er helemaal mee te stoppen.

Hoewel slechts werd aangekondigd dat de krukken weggehaald zou worden, kreeg de patiënt het al zwaar te verduren. De lange rentes liepen behoorlijk op en de rente op Amerikaanse 10-jaars Treasuries bereikten een niveau van 3%. Het was zelfs zo erg dat de centrale bank het niet aandurfde om daden bij haar eigen woorden te voegen.

Geen tapering

Terwijl bijna iedereen er zeker van was dat de bank in september zou starten met het afbouwen van QE besloot Bernanke dat plan in de ijskast te zetten. De verwachting is nu dat de Fed pas in de loop van volgend jaar begint met het afbouwen van QE..

Het is echter maar zeer de vraag of dat zal gebeuren. De Fed heeft zich met zijn QE-beleid en communicatiebeleid in een zeer lastige positie gemanoeuvreerd. Met de aankondiging alleen al om met QE te stoppen riskeert de bank het economisch herstel – daar waar het allemaal om te doen was – de nek om te draaien. Maar doorgaan met QE terwijl de economie blijft groeien riskeert oplopende inflatie (-verwachtingen). En dat betekent, in een normale markt, opwaartse druk op de lange rentes. Iets wat op zijn beurt ook het economisch herstel kan verstoren.

Woorden, geen daden

Ik vrees dat al het gepraat over het afbouwen van QE precies dat zal zijn, gepraat. In de praktijk kan de Fed niet uit het QE-moeras komen zonder veel economische schade. Het enige wat mogelijk is, is doorgaan met QE net zolang totdat de inflatie (-verwachtingen) roet in het eten gaat gooien. Dat kan enige tijd duren en ik denk dat de Fed daarvoor zal kiezen.
De vraag binnen de Fed is dan ook niet ‘to QE or not to QE’, de vraag is hoe het QE-beleid voort te zetten zonder dat de lange rentes oplopen. Ik ken maar één manier: nóg meer de rentemarkt manipuleren ofwel QE opvoeren in plaats van afbouwen. Totdat de wal het Fed-schip keert.

Het kan even duren voordat het zo ver is, maar vroeg of laat zal dat gebeuren. Fijn zal het niet zijn….

“To QE or not to QE” is niet meer de vraag

Over Edin Mujagic

Edin Mujagic is monetair econoom, journalist en auteur van de boeken Tien jaar euro: biografie van een jonge wereldmunt (2009), Het Inflatiespook (2010) en Geldmoord (2012). In zijn boeken wijst hij de lezer op de gevaren en gevolgen van inflatie. Mujagic was van 2005 tot 2010 tevens redacteur macro-economie van het zakenweekblad FEM Business.

Volg Edin Mujagic:

Twitter: @edinmujagic

Linkedin: Edin Mujagic

30 oktober 2013
Cartoon: Bernanke en Yellen, partners in crime

Omdat ie zo grappig is… (via Zero Hedge)

Yellen neemt het stokje van Bernanke over

21 oktober 2013
Janet Yellen vervangt Bernanke

Janet Yellen zal Bernanke vervangen als het boegbeeld van de Federal Reserve, zo schrijft de Wall Street Journal. Vanmiddag om 3 uur Amerikaanse tijd zal Obama de nieuwe topvrouw van de Amerikaanse centrale bank formeel aankondigen. “Met deze keuze komt er een einde aan een ongebruikelijk lang debat dat eind juni al begon, toen Bernanke duidelijk maakte dat hij niet nog een termijn zou uitzitten als FED-voorzitter.”

Timing

De aankondiging van Janet Yellen komt op een bijzonder moment, want de government shutdown is nog steeds actief en er is ook nog geen overeenkomst bereikt over de verhoging van het schuldenplafond. Sinds 1 oktober hebben een aantal overheidsinstanties die als niet-essentieel worden bestempeld al hun deuren moeten sluiten en nu dreigt er een veel groter probleem te ontstaan.

Als topvrouw van de Federal Reserve kan Yellen slechts toekijken hoe de Democraten en Republikeinen elkaar in de haren vliegen. Wel kan ze met haar monetaire beleidsinstrumenten proberen de rust op de financiële markten te bewaren. Men verwacht dat Yellen voorlopig niets zal aanpassen aan de rente en het stimuleringsprogramma van $85 miljard per maand.

Janet Yellen

Janet Yellen (67) werd in 2010 al genomineerd om vicevoorzitter van het Federal Reserve systeem te worden. De afgelopen jaren heeft ze Bernanke bijgestaan in de vormgeving van het monetaire beleid. Binnen het Federal Reserve systeem staat ze bekend om haar voorkeur voor een uitermate soepel monetair beleid, waarbij ze de voorkeur geeft aan het verlagen van de werkloosheid boven het in toom houden van de inflatie. Als Yellen moest kiezen tussen deze twee mandaten zou ze de eerste kiezen, zo schrijft Reuters. In 1995 zou ze gezegd hebben dat de inflatie verder mag oplopen boven de grens van 2%, indien dat nodig is om de werkloosheid terug te brengen.

Tussen 2004 en 2010 was Yellen president van de Federal Reserve van San Francisco, waar ze verantwoordelijk was voor het monetaire beleid. Tussen 1994 en 1997 was Yellen ook al één van de gouverneurs in het Fed-bestuur. Tussen 1997 en 1999 heeft ze ook niet stil gezeten, want in die tijd ga Yellen leiding aan de groep van economisch adviseurs onder president Bill Clinton.

In haar loopbaan heeft Yellen les gegeven aan de University of California, Berkeley, Harvard University en de London School of Economics. Ze is getrouwd met Nobelprijswinnaar en econoom George Akerlof, die ze in 1977 als collega leerde kennen bij de Amerikaanse centrale bank. Samen hebben ze één zoon, die nu werkzaam is als economie professor.

Janet Yellen wordt nieuwe boegbeeld van de Federal Reserve

9 oktober 2013
Financieel Dagblad: “Federal Reserve zit in Catch 22”

Langzaam maar zeker begint ook in de reguliere media door te dringen dat de Federal Reserve echt niet kan stoppen met haar stimuleringsprogramma. Zo opende het Financieel Dagblad vandaag met een groot artikel over de ‘Catch 22’ waar de Amerikaanse centrale bank in gevangen zit. Langzaam maar zeker breekt het besef door dat Bernanke niet kan stoppen met stimuleren, omdat een stijgende rente dramatische gevolgen heeft voor de begroting van de overheid en de leencapaciteit van bedrijven en particulieren.

De stijging van de 10-jaars rente richting de 3% was een weerspiegeling van de ‘zorgen’ die de obligatiemarkt had over tapering. Nu die zorg is weggenomen zien we ook de obligatierente (en daarmee op den duur ook de rente op langlopende kredieten) weer dalen. Het FD weet de vinger ook op de gevoelige plek te leggen, want in hun artikel op de voorpagina schrijft de redactie dat de stijgende rente de Amerikaanse centrale bank weerhoudt van ingrijpen. Alleen de dreiging van minder stimulering zorgde al voor bijna een verdubbeling van de rente op de 10-jaars obligaties. De hypotheekrente steeg van 3,4 naar 4,5 procent en ook de rente voor een autolening ging omhoog. Voor een schuld gedreven economie is een stijging van de rente de doodssteek.

Meer stimulering door de Federal Reserve

Niet minder, maar meer stimulering is het credo geworden. We hebben in het verleden al eens gewezen op de notulen van de Federal Reserve, waarin staat dat het stimuleringsprogramma ook uitgebreid kan worden als deflatie dreigt of als de economie groei terugvalt. Dat is anno 2013 helemaal geen onrealistisch scenario meer… Het FD verwijst naar Narayana Kocherlakota van de Federal Reserve uit Minneapolis, die gezegd zou hebben dat er nog veel ruimte is voor extra stimulering door de centrale bank. Dat soort geluiden hebben we nog niet vaak gehoord in de reguliere media.

Voor het volledige artikel verwijzen we naar het Financieele Dagblad.

Federal Reserve zit in een ‘Catch 22’

30 september 2013
Bernanke stuwt de goudprijs omhoog

Gisteravond maakte Bernanke dat de Federal Reserve nog niet aan tapering begint en het stimuleringsprogramma handhaaft op $85 miljard per maand. Dat kwam voor veel handelaren en analisten als een verrassing, want een peiling van Reuters gaf aan dat 71% van de ondervraagden rekenden op een tapering van ongeveer $10 miljard. Als gevolg van dit nieuws schoot de goudprijs omhoog. Om het moment van schrijven is de prijs voor een troy ounce goud $1.368, een stijging van 4,7% ten opzichte van de vorige slotkoers. De zilverprijs schoot ook omhoog, want die staat inmiddels 6,66% hoger op $23 per troy ounce.

In euro’s stegen de prijzen van goud en zilver iets minder hard, omdat de euro wat aansterkte ten opzichte van de Amerikaanse dollar. Donderdagochtend werd goud verhandeld voor een prijs van €1.010 per troy ounce, een stijging van 3,33% ten opzichte van gisteren. De zilverprijs steeg van €518 naar €545 per kilogram, een stijging van meer dan 5,2%.

Goudprijs weer boven de €1.000 per troy ounce door FED-besluit (Bron: Goudstandaard)

Zilverprijs stijgt naar €545 per kilo door uitblijven van tapering (Bron: Goudstandaard)

Mijnbouwaandelen

De mijnbouwaandelen schoten nog harder omhoog, want de GDX index steeg met bijna 10% naar 28,25. De GDXJ index, die bestaat uit meer speculatieve mijnbouwaandelen, steeg met meer dan 12% naar 47,55. De volatiliteit van mijnbouwaandelen is groter dan die van de edelmetalen zelf, omdat mijnen voor hun winstgevendheid sterk afhankelijk zijn van hun winstmarge. Als de goudprijs met 3% stijgt betekent het doorgaans dat de winstmarge van een goudmijn met een veelvoud van 3% stijgt. Bij een dalende goudprijs werkt de hefboom overigens net zo sterk.

GDX index stijgt bijna 10% (Bron: Yahoo Finance)

De juniors van GDXJ gingen zelfs met 12% omhoog (Bron: Yahoo Finance)

Aandelenmarkten naar nieuwe records

De aandelenmarkten reageerden ook positief op het besluit van de Amerikaanse centrale bank. De Dow Jones index steeg met 0,95% naar een nieuwe all-time high van 15.676,94 punten, marginaal hoger dan het oude record dat op 2 augustus gevestigd werd. Ook de S&P 500 tikte een nieuw record aan, want deze index van 500 grote Amerikaanse bedrijven sloot 1,22% hoger op 1.725,52 punten. De Japanse Nikkei index sloot 1,8% hoger op 14.766,18 punten, de hoogste koers in bijna twee maanden tijd.

Ook dichter bij huis stijgen de aandelenmarkten. De AEX-index staat op het moment van schrijven 0,98% hoger op 384,66 punten, het hoogste niveau sinds 2008. De Duitse DAX opende vanmorgen zelfs 1,27% hoger en staat donderdagochtend op een stand van 8746,13 punten. Ook dat is een all-time high!

S&P 500 stijgt naar nieuw record (Bron: Yahoo Finance)

Olieprijs

De zwakkere dollar zet de olieprijs ook een stuk hoger. De prijs van WTI olie steeg met 2,45% naar $108,07 per vat. Een vat Brent olie werd 2,18% duurder en wordt momenteel verhandeld voor $110,60.

Rente

Het uitblijven van tapering is goed nieuws voor de obligatiemarkt. De rente op Amerikaanse Treasuries met een looptijd van 10 jaar zakte naar 2,7%. Dat is nog steeds relatief hoog, als je bedenkt dat de rente begin mei dit jaar nog beneden de 1,7% lag.

19 september 2013