Marketupdate

Tag: boj

  • Bank of Japan bezit driekwart Japanse ETF’s

    De Bank of Japan heeft inmiddels driekwart van de Japanse markt voor exchange traded funds (ETF’s) in handen. Dat is opvallend, want tot eind 2010 had de centrale bank nog helemaal geen ETF’s op haar balans staan. Om voor eens en voor altijd af te rekenen met de kwakkelende economie en de dreiging van deflatie besloot de centrale bank op dat moment structureel aandelen en ander schuldpapier uit de markt te halen, met als resultaat dat de centrale bank nu de grootste speler is in de markt voor ETF’s.

    Doordat de Bank of Japan zoveel aandelen van ETF’s opkoopt is ook het aanbod van deze beleggingsinstrumenten sterk toegenomen. Zo is het beheerd vermogen van alle Japanse ETF’s sinds het begin van het opkoopprogramma in 2010 met een factor tien gestegen tot ¥25 biljoen yen ($230 miljard). Dat heeft ook weer een gunstig effect op de aandelenmarkt, omdat er ook ETF’s zijn die een mandje van aandelen als onderpand bewaren.

    De verwachting is dat de centrale bank eind dit jaar ongeveer 80% van alle Japanse ETF’s in handen zal hebben. Het balanstotaal van de Bank of Japan is door het voortdurend opkopen van staatsobligaties en ETF’s inmiddels aangezwollen tot ¥511 biljoen. Dat is omgerekend $4,6 biljoen, meer dan het balanstotaal van $4,45 biljoen van de Federal Reserve en de €4,3 biljoen van de ECB.

    Balanstotaal Bank of Japan vanaf 1998

  • Centrale banken financieren 20% van de staatsschulden

    De vier meest prominente centrale banken in de wereld hebben op dit moment al een vijfde deel van de totale staatsschuld van hun eigen overheid in handen, zo meldt de Financial Times. De Federal Reserve, ECB, Bank of Japan en Bank of England hebben sinds het uitbreken van de financiële crisis op grote schaal staatsobligaties opgekocht, met als doel de financiële markten te kalmeren en de rente verder omlaag te brengen.

    Deze vier centrale banken – plus de centrale banken van Zweden en Zwitserland – hebben gezamenlijk ongeveer $15 biljoen aan bezittingen op hun balans staan, waarvan $9 biljoen in de vorm van staatsobligaties van hun eigen land. Dat is omgerekend bijna 20% van de totale staatsschuld van $46 biljoen die deze landen hebben.

    central-banks-chart-2-en

    Balanstotaal centrale banken is afgelopen tien jaar explosief gestegen (Bron: Credit Suisse)

    central-banks-chart-1-en

    Balansen centrale banken bestaan voor groot deel uit staatsobligaties (Bron: Credit Suisse)

    Centrale banken als laatste redmiddel

    De ECB heeft met $4,9 biljoen het grootste balanstotaal van alle centrale banken, waarvan bijna $2 biljoen uit staatsobligaties bestaat. De balans van de Federal Reserve is door verschillende rondes van monetaire verruiming opgezwollen tot een totaal van $4,47 biljoen, waarvan ongeveer 50% uit Amerikaanse staatsobligaties en nog eens 40% uit hypotheekleningen bestaat. Ook Japan heeft de spreekwoordelijke geldpers de laatste jaren in een hogere versnelling gezet, want hun balanstotaal is met $4,53 biljoen nu al groter dan dat van de Federal Reserve. En daarvan bestaat zelfs 85% uit staatsobligaties.

    Het opkopen van staatsobligaties was ooit bedoeld als een tijdelijke maatregel om de financiële markten tot kalmeren te brengen, maar het instrument werkte zo goed dat alle grote centrale banken er verslaafd aan zijn geraakt. De grote vraag is hoe we nu verder moeten, want vroeg of laat zullen centrale banken hun monetaire beleid moeten normaliseren om te voorkomen dat de inflatie uit de hand loopt. Toen de Federal Reserve in 2013 haar stimuleringsprogramma afbouwde ging dat gepaard met meer volatiliteit op de financiële markten. Vooral opkomende economieën kwamen toen onder druk te staan, omdat deze erg kwetsbaar bleken voor een waardestijging van de dollar.

    Volgende week staat de jaarlijkse bijeenkomst van Jackson Hole op de agenda, waar centrale bankiers en vooraanstaande economen overleg zullen voeren over de stand van de wereldeconomie en het gewenste monetaire beleid. Volgens de laatste berichtgeving zal de ECB hier geen grote beleidsverandering aankondigen.

  • Stimuleringsprogramma’s centrale banken op volle toeren

    Centrale banken kopen sinds het uitbreken van de financiële crisis iedere maand miljarden aan schuldpapier op om de economie te ondersteunen. En als u dacht dat deze waanzin al achter de rug was, dan heeft u het mis. Op dit moment kopen centrale banken wereldwijd iedere maand ongeveer $180 miljard aan schuldpapier op, meer dan ooit tevoren! De hoofdrolspelers in het spel van monetaire verruiming zijn door de jaren heen weliswaar veranderd, maar het spel is hetzelfde gebleven.

    Totale monetaire stimulering centrale banken sinds 2009 (Bron: Deutsche Bank, via Jamie McGeever)

    Meer monetaire verruiming

    De Federal Reserve gaf in 2009 de aftrap met de aankondiging van het grootste stimuleringsprogramma uit haar geschiedenis. Kort daarna volgde de Bank of England en nog een paar jaar later begon ook de Japanse centrale bank onder druk van de nieuwe regering obligaties en zelfs aandelen op te kopen. In 2015 ging het stimuleringsprogramma van de Bank of Japan in een hogere versnelling en kondigde ook de ECB een omstreden opkoopprogramma aan. Waar eindigt dit??