Marketupdate

Tag: failliet

  • Trump: “VS gaat niet failliet, we kunnen geld drukken”

    De Amerikaanse presidentskandidaat Donald Trump bevestigt wat velen van ons al langer weten, namelijk dat de Verenigde Staten niet failliet kan gaan. Dit om de simpele reden dat het land altijd meer geld kan bijdrukken om haar tekorten te financieren. In een gesprek met CNN zegt hij dat de Amerikaanse overheid haar eigen staatsobligaties kan opkopen, indien de rente weer gaat stijgen.

    Over hoe de Verenigde Staten hun enorme staatsschuld moeten aanpakken zei Trump het volgende:

    “Als we de kans krijgen staatsschuld terug te kopen met korting – met andere woorden: dat de rente stijgt – en we als land voldoende liquiditeit hebben, dan zouden we dat moeten doen. Ik begrijp schulden waarschijnlijk beter dan wie dan ook. Ik weet hoe je goed met schulden om moet gaan. Ik ben dol op schuld, maar weet je… lenen is risicovol en gevaarlijk. Je moet voorzichtig zijn en weten wat je aan het doen bent.”

    Amerikaanse staatsschuld

    Donald Trump zorgde eerder nog voor wat onrust, toen hij de suggestie wekte dat hij als president van de Verenigde Staten zou heronderhandelen met de schuldeisers over de Amerikaanse staatsschuld. Dat zou meer onrust op de financiële markten met zich mee kunnen brengen, omdat de Amerikaanse Treasuries nog steeds bekend staan als een zeer liquide en veilig instrument om vermogen in te parkeren.

    Dat de Verenigde Staten niet kan bezwijken onder haar schuldenlast is al verschillende keren duidelijk gemaakt door voormalig centraal bankier Greenspan, investeerder Warren Buffett en econoom Joseph Stiglitz. Amerikaanse staten en steden kunnen wel failliet gaan, omdat zij geen beschikking hebben over de ‘geldpers’. In 2013 ging de Amerikaanse staat Detroit nog failliet.

    cnn-trump

    Donald Trump: “De VS kan niet failliet gaan, we kunnen altijd geld drukken”

  • Video: De VS gaat niet failliet

    Ondanks de extreem hoge schuldenlast van de Verenigde Staten is er geen enkele kans dat het land failliet gaat. Dat zegt niet alleen voormalig Fed-voorzitter Alan Greenspan, maar ook econoom Joseph Stiglitz en waardebelegger Warren Buffett. Het is eigenlijk heel simpel. De verplichtingen die de Amerikaanse overheid heeft zijn allemaal uitgedrukt in dollars, geld dat het land zelf kan beheren en uitgeven. De centrale bank kan altijd meer dollars aan de overheid verstrekken, bijvoorbeeld door staatsobligaties op te kopen (QE). Zo kunnen alle schuldeisers van de Amerikaanse overheid betaald worden.

    Monetaire soevereiniteit

    De Amerikaanse overheid kan dus altijd aan haar verplichtingen blijven voldoen, omdat het land zelf de beheerder van de munt is. Anders is het voor Amerikaanse staten, die slechts ‘gebruiker’ van de munt zijn. Een staat als Detroit of Californië kan dus wél bezwijken onder een zware schuldenlast. Als er niet genoeg belastinginkomsten binnenkomen en de tekorten niet meer gefinancierd kunnen worden met de uitgifte van nieuwe obligaties, dan kan een deel van de schuld simpelweg niet meer betaald worden. Een Amerikaanse staat kan dus failliet gaan, zonder dat het voortbestaan van de munt (dollar) wordt bedreigd.

    Eurozone

    De euro lijkt in een bepaald opzicht op de Amerikaanse dollar. Net als Amerikaanse staten als Californië en Detroit hebben ook lidstaten van de Europese muntunie geen monetaire soevereiniteit met een eigen centrale bank. Deze landen zijn gebruikers van de munt en zijn daarom gedwongen hun begroting enigszins op orde te houden. Heeft een land teveel schulden en te hoge begrotingstekorten (Griekenland), dan is het inderdaad mogelijk dat zo'n land failliet gaat. Maar net zo min als het bankroet van een staat als Californië of Detroit het voortbestaan van de dollar bedreigt, zo heeft een bankroet van Griekenland of Spanje geen gevolgen voor het voortbestaan van de euro. Waarom zouden consumenten en bedrijven in de Europese muntunie opeens geen euro's meer willen gebruiken als blijkt dat de Griekse overheid haar schuldeisers (banken, pensioenfondsen, beleggers) niet kan betalen? Met de introductie van de Eurozone hebben landen hun monetaire soevereiniteit overgedragen naar een supranationaal niveau, conform het Amerikaanse model.

    Hyperinflatie

    Een bankroet van de Verenigde Staten is uitgesloten, omdat de VS altijd meer dollars in omloop kan brengen. Maar dat betekent niet dat ze dat ongestraft kunnen doen. Een roekeloos monetair beleid kan hyperinflatie tot gevolg hebben, wat betekent dat de VS haar verplichtingen kan voldoen met waardeloos geld. In dat scenario heeft de VS wel een groot probleem, omdat ze de import van goederen dan op een andere manier moet betalen. Met euro's? Chinese yuan? Goud?

  • Failliet laten gaan wat failliet moet

    De bevolking van Detroit heeft het niet bepaald gemakkelijk. Enkele jaren geleden ging General Motors, de grootste werkgever van de stad failliet. En nu is het de beurt aan de stad zelf. In beide gevallen is de oorzaak dezelfde: wegkijken van de torenhoge problemen.

    Faillissement

    Beide trieste faillissementen symboliseren het grote voordeel dat de VS genieten boven Europa. Daar laten ze wanhopige zaken vallen om ruimte te maken voor wat gezond is en levenskracht heeft. Dat is een teken van kracht en niet van tekort schieten.

    Misschien dat Europa en zeker de eurozone wat meer een voorbeeld aan de VS kan nemen. Wie weet komt het herstel dan sneller.

    Crediteuren

    Natuurlijk is het triest wanneer grote namen definitief dreigen te struikelen. GM torste een schuldenlast van $ 175 miljard en Detroit van $ 20 miljard. En natuurlijk werden en worden talloze crediteuren zwaar geraakt door de faillissementen, maar het is de kracht van de VS daar uiteindelijk niet of amper rekening mee te houden. En dus zijn de afgelopen jaren talloze bedrijven, banken en gemeenten failliet gegaan. Maar in de ellende is er desondanks weer een lichtpuntje te bespeuren. In de VS betekent een faillissement niet het definitieve einde! Curatoren zijn steevast in de weer om een doorstart mogelijk te maken. De eigenschap om door te vechten en niet op te geven is zodoende een cultureel element van de samenleving geworden.

    Onbetrouwbaar

    In Europa daarentegen is een faillissement een definitief bewijs van mislukking en onbetrouwbaarheid. Er is geen weg terug meer. Dat verhindert veelal de wetgeving. Aan deze opstelling zitten twee kanten. Enerzijds vermindert het de animo om risico’s te nemen, anderzijds bevordert het de neiging bij overheden om grote namen, die dreigen om te vallen, alsnog te redden. De voorbeelden zijn legio in deze crisis. De resultaten van die opstelling zijn niet bepaald bemoedigend. Toen Griekenland dreigde te struikelen, stelden de crediteurenstaten zich in eerste instantie onverbiddelijk op. Een redding was uit den boze! Maar toen puntje bij paatje dreigde te komen, werden ze een stuk toeschietelijker. Sindsdien wordt de ene na de andere lening verstrekt zonder dat er van enige verbetering sprake is. En zo zijn er meer voorbeelden

    Wensdenken

    Uiteindelijk is ook voor Europa het moment gekomen dat wensdenken plaats maakt voor realiteitszin. In het geval van Griekenland is een gedeelte van de schulden geherstructureerd en Cyprus had zelfs niet meer te willen. Er zijn echter daar nog geen echte lessen uit de hele gang van zaken getrokken. In de VS heeft de overheid de macht om banken uit bedrijf te nemen en de crediteuren voor de kosten te laten opdraaien. In Europa moet op dit gebied nog een begin van wetgeving gemaakt worden. Brussel heeft blijkbaar weinig haast en dus zal het nog heel lang duren, voordat de rekening gelegd wordt waar het hoort.

    Falen

    Het is ondoenlijk te berekenen wat deze opstelling Europa financieel en economisch gekost heeft. In ieder geval laat de economie in de VS alweer jaren een bescheiden groei zien en krimpt de eurozone in 2013 opnieuw. Bovendien is het Europese bankwezen nog erg zwak, wat een herstel al jaren in de weg staat, waardoor consumenten steeds huiveriger worden om te besteden.

    Het gebrek aan durf om banken in een korset te dwingen en om via strenge wetgeving een einde te maken aan het too big to fail syndroom, is misschien nog wel het grootste Europese falen. Met GM ging een Amerikaans icoon ten onder. Dankzij de traditionele tweede kans is het bedrijf nu alive and kicking. En ook Motownstad zal zich opnieuw oprichten. Dat is de uiteindelijke les voor Europa. Laten vallen, wat moet vallen!

    Cor Wijtvliet

    Bron:
    Martin Sandbu, Europe ought to let hopeless causes go bankrupt. Financial Times, July 29 2013

     

    >> Wilt u de dagelijkse column van Cor Wijtvliet zonder een dag vertraging ontvangen? Klik hier om u aan te melden voor de gratis Wijtvliets Investment Insider nieuwsbrief! <<