Marketupdate

Tag: finland

  • ‘Eurozone moet uittredingsmechanisme hebben’

    ‘Eurozone moet uittredingsmechanisme hebben’

    De eurozone moet een mechanisme ontwerpen waarmee lidstaten de monetaire unie kunnen verlaten, zonder uit de Europese Unie te stappen. Daarvoor pleit een nationalistische politieke partij in Finland. “De regels bevatten geen mechanisme voor een gecontroleerd vertrek uit de gemeenschappelijke munt, zonder de EU te verlaten. We willen dat er een dergelijk mechanisme wordt gecreëerd om ervoor te zorgen dat een toekomstige crisis, zoals de ramp met Griekenland, minder schade veroorzaakt”, zo verklaarde partijleider Jussi Halla-aho van de Finns Party.

    Op dit moment is het zo dat alle landen die bij de Europese Unie komen op termijn ook de euro moeten introduceren. Er is echter geen mogelijkheid om de muntunie weer te verlaten. Volgens Halla-aho hebben landen als Griekenland, Finland en anderen een hele hoge prijs betaald om in de eurozone te blijven. Voor hem is het eeuwig voortbestaan van de muntunie niet heilig. Daarom zouden landen de optie moeten hebben om stapsgewijs uit de euro te stappen en een eigen munt in te voeren.

    Landen moeten euro kunnen verlaten

    De Finns Party kwam bij de verkiezingen van vorige week als tweede grootste partij uit de bus. De partij verloor met één zetel verschil van de sociaaldemocraten, de grootste partij van het land. Ze wist de afgelopen jaren veel kiezers te winnen met een nationalistische agenda. De partij was fel tegenstander van de bezuinigingen van een paar jaar geleden, toen Griekenland een bail-out kreeg.

    Halla-aho zei dat een vertrek van Finland uit de euro een geleidelijk proces moet zijn. “Hoewel onze partij niet gelooft dat lidmaatschap van de euro in het landsbelang is, is het niet realistisch om een vertrek van Finland uit de euro binnen vier jaar te realiseren. Daarvoor bestaat nog geen mechanisme en iedere beweging richting dat doel moet geleidelijk zijn. De meeste Finnen zien het lidmaatschap van de EU en de euro als een strategische veiligheidskeuze. Dit feit moeten we wel erkennen.”

    ‘Vertrek uit muntunie geen taboe’

    Eind vorig jaar zei econoom en voormalig centraal bankier Otmar Issing ook al dat landen de mogelijkheid moeten hebben om de euro te verlaten. Niet zo zeer omdat landen dat zelf willen, maar eerder als ze zich niet aan de afspraken houden die horen bij het lidmaatschap van de muntunie. Wordt het conflict tussen landen te groot, dan moet een vertrek uit de muntunie bespreekbaar zijn. Vorig jaar kwam het tot een conflict tussen de Europese Commissie en de Italiaanse regering, maar de plannen om uit de euro te stappen werden toen snel weer ingetrokken.

    Dit artikel verscheen eerder op Goudstandaard




  • “Finland had euro nooit moeten invoeren”

    Finland had zich nooit bij de euro moeten aansluiten, zo maakte de minister van Buitenlandse Zaken Timo Soini, deze week bekend. De economische crisis is hard aangekomen in het meest noordelijk gelegen Euroland, onder andere door de neergang van elektronicagigant Nokia en door de krimpende papierindustrie. Het land wil graag devalueren, maar dat is door de gemeenschappelijke munt niet mogelijk.

    finlandZonder de mogelijkheid de munt te devalueren zit er voor Finland weinig anders op dan intern te devalueren, dat wil zeggen de loonkosten omlaag te brengen. De regering heeft becijferd dat deze gemiddeld met 15% omlaag moeten om de economie weer concurrerend te maken ten opzichte van belangrijke handelspartners als Zweden en Duitsland.

    De Finse economie krimpt nu al drie jaar op rij en de verwachting is dat er ook dit jaar met een min afgesloten zal worden. Als dat zo doorgaat is Finland in 2017 de zwakste economie van de Europese Unie met een groei die slechts de helft is van die van Griekenland.

    Devaluatie versus loonverlaging

    Het omlaag brengen van de lonen is op zichzelf niet veel anders dan een devaluatie. In het ene geval krijg je minder salaris binnen, in het andere geval krijg je salaris met minder koopkracht. Maar het grote verschil tussen een devaluatie van de munt en het omlaag brengen van de lonen is dat in het laatste geval de reële schulden toenemen. De schulden in euro worden dan nog duurder, omdat het afbetalen ervan een groter deel van je inkomsten opeist. Uit recente peilingen blijkt dat de meeste Finnen geen zin hebben in het proces om de muntunie te verlaten en een eigen munt in te voeren. Maar tegelijkertijd blijkt er een aanzienlijke groep Finnen te zijn die denkt beter af te zijn als ze de muntunie verlaten. Lees ook:

  • Waarom Finland nog steeds in een recessie zit…

    Finland is nog altijd niet hersteld van de financiële crisis, want ruim zes jaar later ligt het bbp nog altijd 6% onder het niveau van voor de crisis. En dat terwijl het land eigenlijk best goede papieren heeft. Het land scoort goed op de ranglijst van meest concurrerende economieën in de EU, de bevolking is relatief hoog opgeleid en het onderwijssysteem scoort beter dan dat van veel andere Europese landen. Er is relatief weinig corruptie en eigendomsrechten staan in het Scandinavische land hoog in het vaandel. En ook de kosten van de verzorgingsstaat vallen mee, want de staatsschuld is met 62% lager dan die van landen als Duitsland en Nederland.

    FinlandHoe kan het dan toch dat Finland maar niet uit die aanhoudende depressie raakt? Het land heeft weliswaar een aantal schokken heeft moeten verwerken, zoals de recessie in buurland Rusland, de daling van de grondstofprijzen en de neergang van technologiebedrijf Nokia, maar dat deze ontwikkelingen uit zichzelf niet genoeg zijn om de aanhoudende crisis in Finland te verklaren.

    In zijn nieuwste marktcommentaar voor de Telegraph maakt Ambrose Evans Pritchard de vergelijking met Zweden. Dat land is in veel opzichten vergelijkbaar met Finland, met als verschil dat zij wel uit de crisis wisten te komen. Zweden behoort niet tot de eurozone en kon haar munt dus in waarde laten dalen, waardoor de schulden minder waard werden en de concurrentiepositie van het land verbeterde. Finland had deze mogelijkheden niet als lid van de muntunie, met als gevolg dat het land niet veel meer opties heeft dan bezuinigen en intern devalueren. Dat laatste komt neer op het verlagen van de lonen, wat de deflatoire depressie in Finland alleen maar erger zal maken.

    finland_imf_3504433b

    Finland zit nog steeds in een recessie (Bron: IMF)

    Finland kent hoge private schulden

    Een interne devaluatie wordt in Finland bemoeilijkt door de hoge schulden van huishoudens. Was de private schuld in 2000 nog 60% van het bbp, inmiddels is dat verdubbeld tot een niveau van 120%. Dat maakt het verlagen van de lonen nog moeilijker, omdat daarmee ook het aflossen van de schulden moeilijker wordt. Het is niet moeilijk om je voor te stellen welke impact dat zal hebben op de bankbalansen en de huizenprijzen in Finland…

    Evans Pritchard haalt een recent rapport van het IMF aan, waarin beargumenteerd wordt dat bezuinigen en intern devalueren in Finland de depressie alleen maar erger maakt. Door vast te houden aan een procyclische fiscaal beleid (lees: bezuinigen in crisistijd) wordt het alleen maar lastiger om uit de crisis te raken. De schuldenlast van huishoudens zal door de krimp van de economie als een steeds zwaardere last worden ervaren.

    In de goede jaren kon Finland als lid van de Eurozone goedkoop lenen. Daardoor werd er teveel geïnvesteerd in de grondstoffensector en raakte de economie oververhit. De lonen stegen veel te snel, dat in combinatie met een lage rente zorgde voor een sterke toename in private schulden.

    finland_imf_ulc_3504438a

    Loonkosten in Finland zijn veel te snel gestegen (Bron: IMF)

    Goudstandaard

    Evans Pritchard trekt in zijn analyse een parallel met het begin van de jaren dertig. Ook toen was er sprake van een economie depressie, die versterkt werd door de deflatoire druk die de goudstandaard oplegde. Verschillende landen besloten toen de koppeling met goud los te laten, waaronder ook Finland in 1931. Toen pas kwam er een einde aan de aanhoudende deflatoire crisis. Toen was de goudstandaard het probleem, nu is dat volgens Evans Pritchard de gemeenschappelijke munt. Daardoor kunnen landen geen zelfstandig monetair beleid uitvoeren om de deflatoire spiraal te doorbreken.

  • Finse centrale bank leent goud uit

    De Finse centrale bank heeft tot maximaal de helft van haar goud uitgeleend, zo blijkt uit een recente publicatie op hun website. Alasdair MacLeod van Goldmoney liet het bericht vertalen door een Finse journalist die bekend is met het fenomeen van goud leasing door centrale banken. Hij maakte de volgende vertaling van de betreffende passage uit het document:

    “Maximum half of the gold has been within investment activity over the years. Gold has been invested among other things in deposits similar to money market deposits and using gold interest rate swaps. Gold investment activity is common for central banks. The risks associated with gold investments are controlled using limits, investment diversification and limitations concerning duration.”

    Diversificatie

    De Bank of Finland beschikt over een goudreserve van ongeveer 49 ton met een marktwaarde van ongeveer €1,56 miljard. Dat goud ligt vanwege geografische diversificatie en om veiligheidsredenen grotendeels opgeslagen in het buitenland. Goldmoney heeft de cijfers paraat:

    • Bank of England: 25 ton
    • Zweedse centrale bank: 9,8 ton
    • Federal Reserve: 8,8 ton
    • Zwitserse centrale bank: 3,4 ton
    • Bank of Finland: 2 ton

    Goud uitlenen

    De Bank of Finland kiest er uit veiligheidsoverweging voor om 95% van het goud in het buitenland op te slaan, maar tegelijkertijd leent ze maximaal de helft van haar goudstaven weer uit! De hierboven genoemde cijfers wekken de suggestie dat het uitlenen van goud plaatsvindt in Londen, waar meer centrale banken en zogeheten ‘bullion banks’ goud opslaan.

    Het goud staat voor de volledige waarde op de balans van de Finse centrale bank, maar omdat een deel van het edelmetaal is uitgeleend circuleren er in het financiële systeem meer claims op dit edelmetaal. Die claims suggereren een groter aanbod van goud dan er feitelijk is, fictief aanbod dat alleen op papier kan circuleren. Daar blijft het goud uit het zicht en tast de investeerder in het duister of zijn ‘goudproduct’ daadwerkelijk fysiek goud bevat. Edelmetaal waar geen claims van derden op rusten.

    De Finse centrale bank geeft in haar publicatie aan dat het uitlenen van goud een gebruikelijke activiteit is voor centrale banken. Volgens de GATA heeft dat sinds de jaren negentig, samen met grootschalige verkopen van goud door met name Europese centrale banken, bijgedragen aan de onderdrukking van de goudprijs.

    CBGA

    In 1999 tekenden verschillende Europese centrale banken – waaronder de Finse centrale bank – het Central Bank Gold Agreement (CBGA), ook wel bekend als het Washington Agreement on Gold. Hierin maakten vijftien verschillende centrale banken de belofte aan elkaar om de praktijken van goud leasing niet verder uit te breiden. Als de Finse centrale bank nu nog maximaal de helft van haar goudvoorraad uitleent, dan deed ze dat in 1999 dus ook al.

    De grote vraag is welk doel centrale banken dienen door goud uit te lenen. Het is niet aannemelijk te maken dat ze hun waardevolle goudreserve alleen maar uitlenen om de opslagkosten te dekken. Wat is het doel achter het uitlenen van goud en waarom maakten verschillende Europese banken in 1999 afspraken om het uitlenen ervan te beperken?

    Wilt u hier meer over lezen en bent u bereid daar een halve middag aan te spenderen? Dan kunnen we u aanraden om deze analyse over goud leasing van Victor the Cleaner te lezen.

    Finse centrale bank leent maximaal helft van haar goud uit

    Bank of Finland