Marketupdate

Tag: opkoopprogramma

  • ECB staat open voor nieuwe ronde van QE

    De ECB staat open voor een nieuwe ronde van monetaire verruiming als de inflatiedoelstelling niet wordt bereikt. Dat zei Luis de Guindos, vice-president van de centrale bank, tijdens een toespraak in New York. “We hebben ons QE-programma eind vorig jaar afgesloten, maar dat is iets dat we opnieuw kunnen gebruiken als het nodig is.”

    De Europese centrale bank heeft de afgelopen jaren voor meer dan €2,5 biljoen aan obligaties opgekocht. Met het opkopen van schuldpapier bleef de rente laag, wat een stimulans gaf aan de economie. Vorig jaar besloot de ECB het stimuleringsprogramma af te bouwen tot nul. Wel blijft de centrale bank leningen op de balans doorrollen. Dat wil zeggen dat de opbrengst van afgeloste leningen weer geïnvesteerd wordt in nieuw schuldpapier.

    ECB heeft al meer dan €2,5 biljoen aan obligaties opgekocht (Bron: ECB)

    Volg Marketupdate nu ook via Telegram

    Waardeert u de artikelen en analyses op onze site, steun ons dan met een eenmalige of periodieke donatie. Met uw donatie kunnen we mooie artikelen blijven schrijven en worden we minder afhankelijk van inkomsten uit advertenties. Klik hier om te doneren!




  • De obligatiebubbel van de ECB in één grafiek

    De ECB heeft sinds het begin van haar opkoopprogramma in 2015 al meer dan €2 biljoen aan staatsobligaties van landen uit de Eurozone opgekocht. De centrale bank haalde iedere maand voor tientallen miljarden euro’s aan obligaties uit de markt en kocht daarmee veel meer schuldpapier op dan wat er in dezelfde periode door overheden werd uitgeschreven. Hoeveel meer wordt duidelijk aan de hand van de volgende grafiek, die door analisten van Deutsche Bank werd samengesteld.

    De grafiek laat zien dat het bedrag waarvoor de centrale bank staatsobligaties heeft opgekocht zeven keer zo groot is als de netto uitgifte van staatsobligaties door de Eurolanden in dezelfde periode. Dat verklaart voor een belangrijk deel de extreem lage rente op staatsobligaties van de Eurolanden. Tegelijkertijd roept het vragen op over de toekomstige ontwikkeling van de rente, na de beëindiging van het opkoopprogramma van de centrale bank. Vanaf dat moment worden de obligatiekoersen weer primair bepaald door de vraag- en aanboddynamiek van de markt.

    Volg Marketupdate nu ook via Telegram

  • Wanneer stopt de ECB met stimuleren?

    Door de ontwikkelingen in Italië lijkt de ECB opeens meer haast te hebben met het afbouwen van opkoopprogramma. Het kan blijkbaar niet de bedoeling zijn dat landen de begrotingsregels overboord gooien, in de veronderstelling dat de centrale bank de tekorten zal blijven financieren. ECB-bestuurslid Sabine Lautenschläger liet onlangs namelijk nog doorschemeren dat de centrale bank mogelijk deze maand het definitieve besluit zal nemen over de beëindiging van het opkoopprogramma, een statement dat deze week nog eens door de hoofdeconoom van de centrale bank, Peter Praet, werd herhaald.

    Een recente peiling van Reuters onder meer dan tachtig economen wijst ook op een einde van het stimuleringsprogramma voor het einde van dit jaar. Nu de economie in de eurozone weer groeit en de inflatie mede door de stijging van de olieprijs weer oploopt heeft de centrale bank een extra excuus om te stoppen met het opkopen van staatsobligaties. De centrale bank koopt momenteel voor €30 miljard per maand aan staatsobligaties op. Daarnaast wordt de opbrengst van afgeloste leningen weer opnieuw geïnvesteerd, waardoor er nog steeds sprake is van een stijging van het balanstotaal.

    Centrale bank onder vuur

    De ECB heeft de laatste jaren veel kritiek gekregen op haar opkoopprogramma, vooral in de noordelijke eurolanden. Daar zorgt het monetaire beleid voor een extreem lage rente, waardoor er bubbels zijn ontstaan in vastgoed, aandelen en obligaties. Een ander kritiekpunt is dat het opkoopprogramma de druk bij overheden heeft weggenomen om hervormingen door te voeren en de begroting op orde te maken. De plannen van de nieuwe Italiaanse regering laten zien dat dit beleid niet zonder gevolgen blijft, want op den duur zullen politici hun kans grijpen om meer geld uit te geven dan er binnenkomt.

    Eerder deze week werd bekend dat de ECB in mei minder Italiaanse staatsobligaties had gekocht dan normaal. De centrale bank had overduidelijk de schijn tegen, want de Italiaanse regering beschuldigde de ECB meteen van politieke inmenging. Later bleek dat er op dat moment heel veel Duitse staatsleningen afliepen die doorgerold moesten worden. Deze opmerkelijke gang van zaken bewijst nogmaals dat de centrale bank met het opkopen van staatsschulden haar onafhankelijkheid op het spel heeft gezet.

  • ECB verliest miljoenen met obligaties van Steinhoff International

    De ECB heeft enkele tientallen miljoenen verlies geleden op haar obligaties van Steinhoff International, een Zuid-Afrikaanse conglomeraat dat eind vorig jaar in opspraak kwam wegens ‘onregelmatigheden’ in de boekhouding. Door dit nieuws verloor het aandeel begin december al meer dan 60% van haar waarde, terwijl ook de waarde van de obligaties hard onderuit ging.

    In juli 2017 haalde Steinhoff International voor in totaal €800 miljoen op met de uitgifte van nieuwe obligaties. De Europese Centrale Bank schreef zich in voor deze obligaties, omdat kredietbeoordelaars deze als ‘investment grade’ bestempelden. Daarmee voldeden de obligaties aan de voorwaarden van het corporate sector purchase programme, het programma waaronder de ECB iedere maand voor miljarden euro’s aan bedrijfsleningen binnen de eurozone opkoopt.

    ECB verliest miljoenen op obligaties

    Volgens de Financial Times heeft de ECB vorig jaar ongeveer €100 miljoen aan obligaties van Steinhoff International aangekocht, obligaties die afgelopen week nog maar voor 49 tot 59 procent van hun oorspronkelijke waarde verhandeld werden. In het meest recente overzicht van de ECB worden obligaties van dit bedrijf niet meer genoemd, waaruit we kunnen concluderen dat de centrale bank deze stukken inderdaad verkocht heeft. Een woordvoerder van de ECB bevestigde de verkoop van deze obligaties, wat betekent dat de ECB op deze transactie bijna €50 miljoen verlies geleden heeft.

    Het zou overigens niet voor het eerst zijn dat de ECB bedrijfsobligaties weer verkoopt. In november deed ze alle obligaties van grondstoffengigant Glencore van de hand, nadat dit bedrijf haar financiële entiteit van Luxemburg naar Jersey verplaatste. Daarmee viel het bedrijf buiten de Eurozone en voldeed het niet meer aan de voorwaarden van het opkoopprogramma van de ECB.

    ECB kocht vorig jaar obligaties van Steinhoff International (Grafiek via Zero Hedge)

    Obligatieveiling van Steinhoff International kwamen eind vorig jaar terug in het overzicht van de ECB (Via UBS)

    ECB begeeft zich op glad ijs

    De ECB heeft sinds het begin van het opkoopprogramma in maart 2016 al voor €2.286 miljard aan schuldpapier opgekocht, waarvan het grootste gedeelte (82,6%) bestaat uit staatsobligaties van Eurolanden. De portefeuille van bedrijfsobligaties bedraagt momenteel ongeveer €131 miljard, omgerekend ‘slechts’ 5,7% van alle obligaties die de ECB inmiddels heeft opgekocht.

    Met het opkopen van bedrijfsleningen begeeft de Europese Centrale Bank zich op glad ijs, zoals ook blijkt uit dit voorbeeld. Daarnaast verstoort de centrale bank de markt, omdat ze alleen obligaties van grote bedrijven opkoopt. Daardoor kunnen grote bedrijven goedkoop aan krediet komen, terwijl het midden- en kleinbedrijf er geen enkel voordeel uit haalt. Een ander marktverstorend effect is dat de ECB alleen obligaties binnen de Eurozone opkoopt, waardoor bedrijven benadeeld worden die uit de Eurozone vertrekken (zie het voorbeeld van Glencore).

    Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

  • Hoogleraar Eijffinger: “Opkoopprogramma ECB mislukt”

    Het opkoopprogramma van de ECB heeft niet gezorgd voor hogere economische groei in de Eurozone of voor een hogere inflatie, maar wel voor een stijging van de koersen van obligaties en aandelen. Daarmee heeft het stimuleringsprogramma van de centrale bank per saldo weinig opgeleverd voor de reële economie, maar heeft het wel een groot effect gehad op de financiële economie. Dat zegt Sylvester Eijffinger, hoogleraar financiële economie, in een interview bij de Tilburg University.

    Volgens hem hebben vooral de partijen die staatsobligaties kopen hier last van, omdat de prijzen van de obligaties verstoord zijn door een kapitaalmarktrente die kunstmatig verstoord is door de ECB. Nu de centrale bank heeft aangekondigd dat ze haar opkoopprogramma heel geleidelijk zal afbouwen moeten de financiële markten er ook rekening mee houden dat de prijzen van de obligaties weer terug naar de marktprijs zullen bewegen. En dat is een risico, omdat het vooruitzicht van dalende koersen beleggers ervan kan weerhouden om nu obligaties te kopen.

    Stimuleringsprogramma ECB overbodig

    Volgens Eijffinger had de ECB nooit moeten beginnen met dit stimuleringsprogramma, omdat de economie toch al aan een herstel bezig was en het opkopen van obligaties niet het gewenste effect heeft opgeleverd. Hij merkt op dat de verkiezing van Trump eind vorig jaar veel meer heeft gedaan voor de aandelenmarkt dan het hele opkoopprogramma.

    Het ergste is nog dat de ECB haar mandaat heeft overschreden, omdat ze met het opkopen van staatsleningen in het domein van monetaire financiering van overheidstekorten terecht is gekomen. Dat is volgens het Verdrag van Maastricht ten strengste verboden. Daarmee heeft de centrale bank haar eigen geloofwaardigheid en reputatie als onafhankelijke centrale bank ondergraven, aldus de hoogleraar van de Tilburg University.

    Geen haast

    De ECB lijkt weinig gemotiveerd om het opkoopprogramma snel af te bouwen, zelfs nu de economie in de Eurozone indrukwekkende groeicijfers kan zien. Volgens Eijffinger is dat niet vreemd, omdat ook de centrale bank wel weet dat de prijzen van obligaties en aandelen een flinke klap naar beneden zullen maken op het moment dat ze het stimuleringsprogramma beëindigt. Dat wil niemand meemaken, inclusief de centrale bank zelf niet. Die heeft tenslotte voor een paar duizend miljard aan obligaties op haar balans staan, die ook in waarde zullen dalen bij het stopzetten van het opkoopprogramma en bij een eventuele verhoging van de rente.


  • ECB bouwt stimuleringsprogramma af naar €30 miljard

    De ECB zal vanaf volgend jaar minder obligaties opkopen, zo maakte de centrale bank vanmiddag bekend. Met ingang van januari 2018 wordt het opkoopprogramma gehalveerd van €60 naar €30 miljard per maand. Van een snelle afbouw is echter geen sprake, want de ECB zal daarna nog tenminste tot en met september 2018 doorgaan met het opkopen van obligaties.

    Het afbouwen van het stimuleringsprogramma heeft een opwaarts effect op de rente in de eurozone, maar dat effect wordt door de verlenging tot en met september volgend jaar zo goed als tenietgedaan. De eerste reactie van beleggers was er een van teleurstelling, want de euro gaf bijna een half procent prijs ten opzichte van de dollar.

  • Live: ECB rentebesluit om 14:30

    De ECB zal vanmiddag om 14:30 weer een toelichting geven op het rentebesluit. De verwachting is dat de rente ongewijzigd blijft, maar dat is niet waar de financiële markten op dit moment naar kijken. Veel belangrijker is wat ECB-president Mario Draghi gaat zeggen over de toekomst van het opkoopprogramma.

    De laatste maanden wordt er namelijk al volop gespeculeerd op een afbouw van het stimuleringsprogramma. De belangrijkste redenen daarvoor zijn de oplopende inflatie in de Eurozone en het feit dat ook de Federal Reserve inmiddels de eerste stappen heeft gezet richting het terugdraaien van haar QE-programma.

    Meer dan €2.000 miljard aan obligaties

    Sinds het begin van het opkoopprogramma van de ECB in het voorjaar van 2015 heeft de centrale bank al voor meer dan €2.000 miljard aan obligaties opgekocht. Eerst waren dat alleen staatsobligaties, maar later kocht de centrale bank ook het schuldpapier van grote Europese bedrijven. Door dit beleid is de rente nog verder gezakt.

    Volgens Draghi heeft het monetaire beleid van de ECB een belangrijke bijdrage geleverd aan het herstel van de economie in de Eurozone, maar critici waarschuwen al langer voor de negatieve bijwerkingen van het QE-programma. Het zou leiden tot financiële bubbels in aandelen, obligaties en in bepaalde vastgoedmarkten, die de stabiliteit van de economie op de langere termijn kunnen bedreigen.

    Het rentebesluit van de ECB (en een eventueel besluit over het afbouwen van het stimuleringsprogramma) wordt rond 14:00 verwacht. Een half uur later volgt de persconferentie, die u hieronder live kunt volgen.

  • Duitse hooggerechtshof: “Opkoopprogramma ECB in strijd met mandaat”

    Het opkoopprogramma van de Europese Centrale Bank is in strijd met het verbod op monetaire financiering en valt buiten het mandaat van de centrale bank, zo oordeelt het Duitse hooggerechtshof. In het persbericht dat vandaag naar buiten werd gebracht staat dat het Europese stelsel van centrale banken met het opkopen van staatsobligaties in overtreding is van Artikel 123 van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap.

    “Met het lanceren van het opkoopprogramma voor staatsobligaties overtreed het Europese systeem van centrale banken (ESCB) het verbod op monetaire financiering. Daarom meent de aanklager dat de Duitse Bundesbank niet zou mogen deelnemen aan het opkoopprogramma en dat de Duitse regering verplicht is stappen te ondernemen tegen dit programma.”

    De ECB voert het argument aan dat haar opkoopprogramma niet in strijd is met het verbod op monetaire financiering van overheidstekorten, omdat ze uitsluitend staatsobligaties opkoopt via de secundaire markt. Dat betekent dat centrale banken niet rechtstreeks geld uitlenen aan overheden, maar alleen schuldpapier opkopen van andere beleggers. Dat argument hield bij het Duitse hooggerechtshof geen stand, omdat die oordeelt dat de markt van tevoren al weet hoeveel obligaties er maandelijks opgekocht worden en daarop kunnen anticiperen.

    Disproportioneel en onwettig

    Het Duitse hooggerechtshof oordeelt dat het opkoopprogramma van de ECB disproportioneel is ten opzichte van het beoogde doel en dat een goede onderbouwing voor de voortzetting van dit programma ontbreekt. Daar komt bij dat het nog steeds weinig duidelijkheid is over hoe de ECB en de nationale centrale banken de verliezen moeten verdelen in het geval de waarde van het opgekochte schuldpapier daalt of in het geval een land haar schuldverplichting niet nakomt. In een ongunstig scenario zou dat kunnen betekenen dat de centrale bank geld nodig heeft van de overheid en dat daardoor de begroting van de Eurolanden onder druk komt te staan.

    De uitspraak van het Duitse hooggerechtshof laat niets aan duidelijkheid over, maar het is de vraag of er maatregelen zullen volgen. De kritiek op het stimuleringsprogramma van de ECB is bekend, maar er wordt tot op de dag van vandaag geen gehoor aan gegeven. De centrale bank heeft weliswaar besloten het opkoopprogramma terug te schroeven naar €60 miljard per maand, maar van een snelle afbouw is nog zeker geen sprake. Het is de vraag hoe de politiek en de centrale bank hierop zullen reageren.

    Opkoopprogramma ECB

    In maart 2015 begon de ECB met het opkopen van staatsobligaties van Eurolanden, met als doel de inflatie aan te jagen en de rente verder omlaag te brengen. Later werd het opkoopprogramma opgeschaald van €60 naar €80 miljard en begon de centrale bank naast staatsobligaties ook bedrijfsobligaties op te kopen.

    Volgens Draghi heeft dit stimuleringsprogramma miljoenen nieuwe banen opgeleverd, maar critici waarschuwen dat het bij overheden de prikkel wegneemt om hervormingen door te voeren. Ook is er veel kritiek geweest op het besluit om ook bedrijfsobligaties op te kopen, omdat deze maatregel de grote bedrijven financieel bevoordeelt ten opzichte van het midden- en kleinbedrijf.

    gs-logo-breed

    Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

  • ECB kan niet genoeg Duitse staatsobligaties kopen

    De ECB loopt de laatste maanden tegen de grenzen van haar eigen stimuleringsprogramma aan, want uit de meest recente data van de centrale bank blijkt dat er de laatste maanden al minder Duitse, Nederlandse en Finse staatsobligaties worden opgekocht.

    De centrale bank hanteert normaal gesproken een verdeelsleutel om te bepalen hoeveel staatsobligaties ze van alle eurolanden opkoopt, maar door een schaarste aan schuldpapier koopt de centrale bank al enige tijd te weinig staatsobligaties van Finland (sinds 6 maanden), Duitsland (sinds 3 maanden) en Nederland (sinds 2 maanden).

    ecb-tapering-stimuleringsprogramma

    ECB koopt nu al minder staatsobligaties van Duitsland, Nederland en Finland (Bron: Bloomberg, via Holger Schaepitz)

    ECB loopt tegen grens aan

    ABN Amro schrijft in een toelichting dat de ECB niet meer dan 33% van de nieuwe obligaties van landen mag opkopen en dat die limiet in de hierboven genoemde landen al bereikt is. Om toch het quotum van €60 miljard per maand te halen koopt de centrale bank nu extra schuldpapier op van andere landen als Oostenrijk, België, Frankrijk en Italië.

    Het is de vraag hoe de ECB dit probleem gaat oplossen. Ze kan natuurlijk meer obligaties van andere landen blijven kopen, maar op een gegeven moment zal daar ook het maximum van 33% bereikt worden. Is dat de reden waarom de centrale bank later dit jaar haar opkoopprogramma wil afbouwen?

    Meer dan €1.600 miljard

    Sinds het begin van het stimuleringsprogramma in maart 2015 heeft de ECB samen met alle nationale centrale banken in de Eurozone al meer dan €1.600 miljard aan staatsobligaties opgekocht. Door staatsobligaties op te kopen bleef de rente laag, zodat het voor bedrijven en consumenten aantrekkelijker werd om meer te lenen.

    Toch lijkt het tijdperk van extreem lage rente voorbij, want sinds de verkiezing van Trump zijn de rentes op 10-jaars leningen van de Verenigde Staten, Duitsland en Japan weer sterk toegenomen. Beleggers anticiperen op de verwachting van een hogere inflatie en een minder ruim monetair beleid door centrale banken.

    bond-yield-rising

    Rente op staatsobligaties loopt alweer op (Via Holger Schaepitz)

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • Column: Draghi gaat meer en minder stimuleren

    Donderdag besloot Mario Draghi, president van de ECB, het maandelijkse opkoopprogramma te verlengen tot eind 2017. Het maandbedrag wordt wel verlaagd, vanaf april gaat de centrale bank per maand €60 miljard in plaats van €80 miljard aan obligaties opkopen. De waanzin gaat dus door. De euro dook meteen meer dan een procent omlaag t.o.v. de dollar (en vele andere valuta).

    Sinds het aantreden van Draghi is de euro met maar liefst 25% in waarde gedaald tegenover de dollar. Voor valutabegrippen is dit een bizar percentage. Al vaker heb ik hier geschreven dat de vele geldsystemen die de afgelopen eeuwen ter ziele zijn gegaan één ding gemeen hadden: het verval van het desbetreffende geldsysteem begon altijd met het bijdrukken van geld. Het kon daarna nog enige tijd duren voordat het systeem over de kop ging, maar het was altijd het begin van het einde.

    Verder is er afgelopen week een Russisch noodhospitaal gebombardeerd waarbij twee artsen het leven verloren en vele kinderen gewond raakten. Opvallend, want het waren toch steeds Russische of Syrische bombardementen op de ziekenhuizen in Aleppo? Of is dit ‘nepnieuws’? Weer een voorbeeld hoe eenzijdig de Westerse media berichten.

    NAVO

    Verder viel mij afgelopen week op wat Jaap de Hoop Scheffer, oud secretaris-generaal van de NAVO, te vertellen had. Inmiddels geeft hij leiding aan de Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV), die er bij premier Mark Rutte en de Tweede Kamer op aandringt de ‘nee-stem’ van het GeenPeil-referendum terzijde te schuiven en het Oekraïneverdrag onder voorwaarden te ratificeren.

    Zijn preciezen woorden waren als volgt: “Als Nederland het verdrag verwerpt, dan wordt dit door de Russische president Poetin gezien als zwakte van Europa en dat kan hem aanmoedigen om de destabilisatie van Oekraïne te intensiveren”. Ik vind dit soort uitlatingen op z’n zachtst gezegd roekeloos.

    En dan de volgende passage uit het artikel: De Hoop-Scheffer vindt het beter als multilaterale verdragen zoals het Oekraïneverdrag in de toekomst niet meer worden voorgelegd in een referendum. “Dit soort beslissingen zijn gecompliceerd; het is buitengewoon ingewikkeld om alle belangen af te wegen”. Met andere woorden: de gewone burger is te dom om hierover mee te beslissen.

    Dit soort uitspraken zijn naar mijn mening precies de reden dat de burger op straat bij elke verkiezing van de afgelopen tijd tegen de gevestigde orde heeft gestemd en volgend jaar datzelfde gaat doen bij de verkiezingen in Duitsland, Frankrijk en Nederland. De Westerse media noemen dit steevast populistische partijen, een nogal denigrerende benaming van partijen die inspelen op ontevreden burgers. De politiek vertegenwoordigt de burgers toch…

    Italiaans referendum

    U heeft natuurlijk meegekregen dat Italië afgelopen zondag ‘nee’ heeft gezegd tegen een aantal grondwettelijke veranderingen. De huidige premier heeft z’n lot hieraan verbonden en zal aftreden. Dit zorgt ervoor dat de problemen in Italië alleen maar groter worden en dat lijkt me geen goede ontwikkeling.

    De Italiaanse economie is de financiële crisis uit 2008 eigenlijk nooit te boven gekomen. Het Italiaanse bankensysteem heeft bij elkaar opgeteld €360 miljard aan leningen uitstaan met een betalingsachterstand van meer dan 90 dagen. Dit noemt men NPL’s (Non-Performing-Loans). Een groot gedeelte daarvan zal zeer waarschijnlijk nooit afgelost worden.

    Het publiek in Italië wordt voorgehouden dat de situatie nog onder controle is. Tot er op een doodgewone zaterdag besloten wordt de banken voor onbepaalde tijd te sluiten en de klanten van de desbetreffende banken worden dan aangesproken op de verliezen. De bail-in is dan een feit. Eerder gebeurde precies hetzelfde in Cyprus. De heer Dijsselbloem wist toen te melden dat dit geen blauwdruk zou worden voor toekomstige wetgeving. We weten sinds begin dit jaar wel beter…

    En de gevestigde politieke macht vraagt zich nog altijd af waarom ‘populistische’ partijen momenteel zo populair zijn… Als laatste; heeft u afgelopen week nog iets gelezen over de totale ineenstorting van India door de afschaffing van bijna al het cash geld?

    Sander Noordhof

    gs-logo-breed

    Deze column van Sander Noordhof verscheen afgelopen weekend in de nieuwsbrief van Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel dan +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].

  • Stimuleringsprogramma ECB naar €60 miljard

    De ECB verlengt het stimuleringsprogramma met negen maanden, maar verlaagt het maandelijkse bedrag met ingang van april van €80 naar €60 miljard per maand. In maart werd het opkoopprogramma nog uitgebreid naar €80 miljard en in juni begon de ECB ook het het opkopen van bedrijfsobligaties.

    De centrale bank bouwt haar stimuleringsprogramma in een geleidelijk tempo af om de financiële markten niet teveel te verstoren. Zoals we eerder vandaag al schreven kan het terugschroeven van het opkoopprogramma een positief effect hebben op de euro, maar dat effect wordt gedempt door het opkoopprogramma met negen maanden te verlengen.

    Euro stabiel op $1,08

    Welk van deze twee effecten sterker is zal de tijd uit moeten wijzen, want vooralsnog weten valutahandelaren geen kant te kiezen. De wisselkoers tussen de euro en de dollar schoot na het persbericht van de ECB even omhoog, maar staat nu weer rond de $1,08. Mogelijk geeft de toelichting van Draghi om 14:30 meer duidelijkheid. De livestream kunt u hieronder volgen.