Tag: propaganda

  • Video: James O’Keefe over propaganda en nepnieuws

    James O’Keefe van Project Veritas lanceerde deze maand zijn boek American Pravda over de rol van de media in het sturen van de publieke opinie. Tijdens zijn boeklancering hield hij een korte presentatie, waarin hij praat over propaganda en nepnieuws en waarin hij terugblikt op de undercover video’s van Project Veritas.

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • Europese Commissie wil ‘hate speech’ aanpakken

    De Europese Commissie organiseerde deze week een bijeenkomst met verschillende sociale media bedrijven, met als doel gedachten uit te wisselen over het effectiever bestrijden van ‘hate speech’, racisme, terroristische propaganda en andere berichten met ‘extremistische inhoud’ op het internet. Hieronder de vertaling van het persbericht dat de Europese Commissie begin deze week naar buiten bracht.

    “Terroristische propaganda en andere berichten die online aanzetten tot geweld en haat vormen een serieuze bedreiging voor de veiligheid en de fundamentele rechten. Dit vereist een collectieve reactie van alle betrokken partijen, inclusief de internetbedrijven.

    De afgelopen jaren hebben online platforms aanzienlijk meer middelen ingezet om gewelddadige en extremistische berichten zo snel mogelijk te kunnen verwijderen, onder andere door automatische verwijdering.

    Dit begint resultaten op te leveren. Echter, ook al zijn er tienduizenden berichten met illegale inhoud weggehaald, er zijn er nog honderdduizenden meer die nog online staan. En de verwijdering daarvan dient snel te gebeuren, want hoe langer het materiaal online staat, hoe groter het bereik is en hoe meer de boodschap zich kan verspreiden en kan groeien. Voortbordurend op de huidige vrijwillige aanpak moet er meer inspanning worden geleverd en moet er meer vooruitgang worden geboekt.

    De Europese Commissie rekent op online platforms om meer inspanning te leveren om deze dreigingen snel en alomvattend aan te kunnen pakken. Daaronder valt ook nauwere samenwerking met nationale autoriteiten en instanties die zich bezig houden met handhaving en het intensiever uitwisselen van kennis tussen de online platformen, om te voorkomen dat illegale berichten weer opnieuw opduiken.

    We zullen de samenwerking met sociale media bedrijven blijven promoten om terroristische en andere illegale inhoud op het internet op te sporen en te verwijderen en waar nodig wetgeving voorstelling als aanvulling op het bestaande wetgeving.”

    Meer controle op het internet

    In mei 2016 kondigden de Europese Commissie en vier grote sociale media bedrijven (Facebook, Twitter, Youtube en Microsoft) al een richtlijn aan om zogeheten ‘hate speech’ effectiever te kunnen bestrijden. Een jaar later, in juni 2017, riep de Europese Raad de internetbedrijven op nieuwe technologieën te ontwikkelen die ‘ongewenste berichten’ op het internet automatisch te kunnen verwijderen.

    Sociale media en andere online platforms liggen de laatste jaren steeds meer onder vuur, omdat ze te weinig zouden doen om ‘ongewenste’ berichten te verwijderen. Dat beperkt zich niet alleen tot berichten die oproepen tot geweld, maar ook tot informatie die de overheid liever buiten het bereik van het grote publiek wil houden.

    Zo werd in Duitsland enige tijd geleden een nieuwe wet aangenomen, waarmee zeer hoge boetes opgelegd kunnen worden aan grote sociale media bedrijven als Facebook, Twitter en Google, indien ze de ‘ongewenste’ berichten niet tijdig verwijderen. En dat leidt tot bizarre situaties, waarbij sociale media met een zekere willekeur berichten en video’s weghalen, onzichtbaar maken of uit de zoekresultaten verwijderen. Ook als deze die niet in strijd zijn met de algemene voorwaarden.

    Lees ook:

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • Russia Today onder verscherpt toezicht in de VS

    Russia Today wordt in de Verenigde Staten onder verscherpt toezicht geplaatst, want de Russische nieuwszender moest zich deze week als buitenlandse organisatie inschrijven onder de ‘Foreign Agent Registration Act’ (FARA). De zender wordt ervan verdacht ‘valse informatie’ naar buiten te brengen, met als doel de publieke opinie te beïnvloeden.

    Het Amerikaanse Ministerie van Justitie had een ultimatum gesteld aan de Amerikaanse afdeling van Russia Today. De zender moest zich registreren als ‘foreign agent’ en inzage geven in haar financiële bronnen, anders zou er een rechtszaak aangespannen worden. Met tegenzin koos de zender vlak voor de deadline voor een registratie.

    “Als we moeten kiezen tussen een criminele zaak en een registratie, dan kiezen wij voor het laatste. We feliciteren de Amerikaanse vrijheid van meningsuiting en iedereen die daar nog steeds in gelooft”, zo schreef de eindredactrice van Russia Today, Margarita Simonyan, in een verklaring op twitter.

    “Amerikanen hebben het recht te weten wie er actief is in de Verenigde Staten om de Amerikaanse regering of de bevolking te beïnvloeden”, zo verklaarde assistent procureur-generaal Dana Boente tegenover de pers.

    De Foreign Agent Registration Act werd in 1938 aangenomen om de verspreiding van Duitse propaganda in de Verenigde Staten tegen te gaan. Dat de Amerikaanse regering deze oude wetgeving opnieuw gebruikt om buitenlandse invloeden te beperken is een zorgelijke ontwikkeling. Het is tekenend voor het wantrouwen ten aanzien van de Russische media, die het nieuws vanuit een andere invalshoek brengen.

    Rusland neemt vergeldingsmaatregelen

    De Russische regering heeft eerder al laten weten dat ze in reactie hierop vergelijkbare stappen zou nemen ten aanzien van buitenlandse media die in Rusland opereren. Nu dat punt bereikt is heeft ook de regering in Moskou een nieuwe wet aangenomen, waardoor alle grote media in Rusland die financiering uit het buitenland ontvangen zich nu moeten inschrijven als buitenlandse organisatie.

    In het Russische wetsvoorstel worden geen specifieke bedrijven genoemd, waardoor de omvang van deze maatregel voorlopig onduidelijk blijft. Dmitry Peskov, persvoorlichter van het Kremlin, gaf woensdag een korte verklaring op het aannemen van deze nieuwe wet.

    “Iedere poging om de vrijheid van Russische massamedia in het buitenland aan te vallen kan reken op een strenge veroordeling en een gelijke tegenzet van Moskou. Het wetsvoorstel dat nu is aangenomen maakt het mogelijk om tijdig te reageren.”

    Sinds 2012 moeten buitenlandse NGO’s die actief zijn in Rusland zich al registreren als een zogeheten ‘foreign agent’, waarbij ze ook inzage moeten geven in hun financiers. In november 2014 werd deze wet verder uitgebreid met een regel die Russische politieke partijen verbiedt geld te ontvangen van of samen te werken met NGO’s die als ‘foreign agent’ geregistreerd staan. Dit met als doel buitenlandse inmenging in de Russische politiek tegen te gaan.

    Lees ook:

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • “Russia Today ondermijnt Westerse democratieën”

    Russia Today gebruikt Westerse politici, journalisten, schrijvers, academici en andere invloedrijke publieke personen om haar geloofwaardigheid in het Westen te versterken en de Westerse democratie te ondermijnen. Dat schrijft de niet-gouvernementele organisatie European Values in een nieuw rapport dat deze week naar buiten werd gebracht.

    Het bestaansrecht van Russia Today is om het Westen ten koste van alles te denigreren en het publieke vertrouwen in de Westerse democratieën te ondermijnen. Op deze gronden is de zender te kwalificeren als een propagandakanaal van het Kremlin en als een vijandig instrument om invloed uit te oefenen in het buitenland. Ze claimt een inhoudelijk en legitiem alternatief te zijn voor de ‘biased’ mainstream nieuwszenders, maar is niets meer dan een rookgordijn voor een kwaadaardige agenda.

    Volgens European Values heeft Russia Today de gewoonte om feitelijke en verifieerbare informatie te ontkennen en verwarring te zaaien bij het publiek. Daarmee zou de zender het vertrouwen in Westerse media, instanties en overheden willen ondermijnen.

    Lijst van meer dan 2.300 ‘useful idiots’

    In het rapport van European Values vinden we een uitermate gedetailleerde lijst van meer dan 2.300 personen die de afgelopen vier jaar een of meerdere keren bij Russia Today verschenen. De namen zijn zorgvuldig gerangschikt in zeven categorieën, waarbij bijvoorbeeld alle politici uit de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Europa apart worden opgesomd, soms op alfabetische volgorde en andere keren op volgorde van hoe vaak ze bij Russia Today verschenen.

    Volgens de organisatie achter dit rapport hebben deze personen bijgedragen aan het verspreiden van Russische propaganda en waren ze daarmee ‘useful idiots’ voor een ‘vijandige macht’, die zich hebben laten gebruiken door wat zij de ‘Russische propagandamachine’ noemen. De aanval op Russia Today beperkt zich dus niet alleen op de zender zelf, maar richt zich ook op alle mensen die de afgelopen jaren aanschoven bij een van de programma’s van de Russische staatszender.

    European Values publiceert lijst van personen die bij Russia Today verschenen

    European Values?

    Nu vraagt u zich af wie er achter deze organisatie zit. European Values is een NGO die in 2005 werd opgericht en die opereert vanuit Tsjechië. De organisatie claimt neutraal te zijn en geen banden te hebben met de politiek. Maar uit het jaarverslag blijkt dat een kwart van de financiering van European Values direct of indirect afkomstig is van verschillende Westerse overheden, zoals de Britse en Amerikaanse ambassades in Tsjechië, de Tsjechische overheid, het Europees Parlementen de Europese Commissie. Ook blijkt de organisatie grote sommen geld te ontvangen van private sponsors, zoals de Open Society Foundation van George Soros. Deze organisatie alleen is goed voor bijna 10% van het totale budget van European Values.

    Ook opvallend is dat de eindverantwoordelijke voor dit rapport, Monika Richter, lijkt samen te werken met de Atlantic Council. Zo verscheen er eerder deze week een artikel van haar over dit onderwerp op de website van de Atlantic Council.

    Russia Today onder vuur

    Het is niet voor het eerst dat Russia Today onder vuur komt te liggen in het Westen. Een maand kreeg de Amerikaanse afdeling van de zender nog een brief van het Amerikaanse Ministerie van Justitie, met het verzoek zich te registreren als een buitenlandse nieuwsorganisatie.

    De Amerikaanse regering beroept zich daarbij op een wet die in 1938 werd aangenomen om te voorkomen dat Nazi-propaganda het Amerikaanse publiek bereikte. Russia Today, maar ook de Russische zender Sputnik, zouden de eerste nieuwszenders op deze lijst worden.

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • Wat is nepnieuws?

    Nederland is erg kwetsbaar voor manipulatie van de publieke opinie middels de verspreiding van ‘nepnieuws’. Dat zegt brigade-generaal Wilfred Rietdijk, strategisch adviseur Nationale Veiligheid en Cyber van het ministerie van Defensie, in een interview met de Volkskrant. Volgens hem moeten overheden en de belangrijke media meer samenwerken om de verspreiding van valse informatie tegen te gaan en onjuiste berichten te weerleggen.

    Volgens Rietdijk is Nederland – net als veel andere Westerse landen – erg kwetsbaar voor beïnvloeding van de publieke opinie. Als voorbeeld noemt hij de berichtgeving over de MH17, waarbij Rusland probeert de beeldvorming in het Westen te sturen. Daardoor verliezen burgers het vertrouwen in de autoriteiten en wordt de polarisering in de Westerse samenleving aangewakkerd.

    Geraffineerde aanpak

    Volgens Rietdijk sturen Rusland, maar ook landen als China en Iran, bewust aan op berichtgeving die betrekking heeft op de zwakke kanten van de Westerse samenleving. Dat gaat op zeer geraffineerde wijze via nieuwskanalen als Russia Today en Sputnik News, die wereldwijd en in verschillende talen nieuws brengen. Deze berichten worden via sociale media als Facebook en twitter verder verspreid.

    De NAVO heeft het onderwerp cyberveiligheid en internet dit jaar hoog op de agenda gezet, omdat de Westerse samenleving op dit vlak erg kwetsbaar blijkt te zijn. Manipulatie van de publieke opinie is een zeer geraffineerde aanpak, omdat het lastig is om je daartegen te wapenen.

    Eerder dit jaar publiceerde The Hague Centre for Strategic Studies zelfs een rapport over hoe wij ons in het Westen moeten beschermen tegen berichtgeving uit Rusland. Het rapport spreekt van Russische trollen die anti-Westerse berichten verspreiden en die gefinancierd worden door het Kremlin.

    Monopolie op de waarheid?

    De waarschuwing van brigade-generaal Rietdijk bevestigt dat wel zeer kritisch moeten zijn naar de berichtgeving in de media. Maar wat hij niet vertelt is dat er naast Russische propaganda ook zoiets als Westerse propaganda bestaat en dat de Westerse wereld geen monopolie op de waarheid heeft. Zo zijn er in de Westerse media ook heel veel valse berichten verspreid, denk aan de berichtgeving over massavernietigingswapens van Saddam Hoessein en over chemische aanvallen van Assad tegen zijn eigen bevolking. Deze gebeurtenissen werden in de grote Westerse media voor waar aangenomen, maar bleken achteraf niet waar of op zijn minst discutabel te zijn.

    Onafhankelijke media

    Brigade-generaal Rietdijk pleit voor meer samenwerking tussen overheden en de gevestigde media, maar dat roept ook weer nieuwe vragen op. Kunnen de media in dat geval nog wel onafhankelijk verslag doen? En wat als de berichtgeving in de Russische media ook goed met feiten onderbouwd is, maar niet overeenkomt met de berichtgeving in de Westerse media? Welk verhaal moeten we dan geloven? En wie bepaalt dat? Als de gevestigde media en overheden meer gaan samenwerken, kun je dan nog wel spreken van een onafhankelijk pers? En zijn de berichten van de Westerse media die samenwerken met overheden dan wel betrouwbaarder dan de berichten van Russische media die samenwerken met de Russische overheid?

    Frank Knopers

    gs-logo-breed

    Deze column van Frank Knopers verscheen eerder op GoudstandaardGoudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].

  • ‘Overheden brengen het meeste nepnieuws’

    Overheden zijn door de geschiedenis heen altijd onbetrouwbaar gebleken en hebben er daarom alle belang bij informatie naar buiten te brengen die niet met de werkelijkheid overeenkomt. Dat zegt Cees Hamelink, emeritus hoogleraar Internationale Communicatie aan de Universiteit van Amsterdam en emeritus hoogleraar Media, Religie en Cultuur aan de Vrije Universiteit in een gesprek met Café Weltschmerz.

    Hamelink legt uit hoe overheidsinstanties met behulp van woordvoerders, spindokters en communicatiewetenschappers het vertrouwen van het publiek weten te winnen, terwijl de boodschap die ze brengen niet altijd waar is. De media nemen deze berichten vaak gewoon over, omdat veel journalisten volgens hem onvoldoende kritisch zijn. Goede journalistiek vergt weliswaar tijd, intelligentie en onderzoeksvermogen, maar dat is de enige manier waarop de media haar taak als ‘vierde macht’ kan vervullen, zo concludeert Hamelink.

    Een interessant gesprek over de rol van de media naar aanleiding van een artikel dat eerder dit jaar verscheen op de website Novini. Professor Cees Hamelink gaf eerder ook al een minicollege voor de Universiteit van Nederland met als titel “Waarom moet je niet geloven wat in de krant staat”.

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • EU wil imago verbeteren met promotiecampagne van €3 miljoen

    Brussel heeft bijna €3 miljoen opzij gezet om het negatieve sentiment ten aanzien van de Europese Unie te bestrijden. Met in totaal 84 nieuwe campagnes in het Verenigd Koninkrijk en in de rest van de Europese Unie willen men het sentiment ten aanzien van het Europese samenwerkingsproject verbeteren.

    De Europese Commissie is van mening dat het negatieve sentiment ten aanzien van de EU het gevolg is van een gebrek aan kennis over de geschiedenis en de diversiteit van Europa. Ook is men van mening dat de voordelen van het Europese samenwerkingsproject onvoldoende gecommuniceerd worden naar de Europese burger.

    ‘Gebrek aan kennis’

    In het 23 pagina’s tellende beleidsdocument lezen we dat er de komende jaren actief moet worden stilgestaan bij een aantal belangrijke historische gebeurtenissen, zoals het ondertekenen van het Verdrag van Rome (1957), het einde van de Eerste Wereldoorlog (1918), het begin van de Tweede Wereldoorlog (1939), de eenwording van Duitsland (1990) en de eerste verkiezingen van het Europees Parlement (1979).

    Het geld dat de Europese Unie ter beschikking stelt voor deze projecten wordt verspreid over enkele tientallen denktanks, die de pro-Europese boodschap in alle uithoeken van de Europese Unie zullen uitdragen. Van het totale budget van bijna €3 miljoen is bijna €540.000 toegewezen aan in totaal tien projecten in Groot-Brittannië. De volgende passage uit het document van de Europese Commissie verschaft ons meer inzicht in de plannen van de Europese Commissie.

    Deelnemers worden uitgenodigd debatten of activiteiten te organiseren over de opkomst van de scepsis ten aanzien van Europa en de gevolgen die dat kan hebben voor de toekomst van de Europese Unie. Dergelijke debatten en activiteiten moeten deelnemers in staat stellen hun kennis van de Europese instituten en haar beleid te verbeteren en de prestaties en voordelen van de EU beter te begrijpen. Ook moet men beter begrijpen wat het kost om geen onderdeel uit te maken van de Europese Unie.

    Zonder de moeilijkheden en uitdaging waar we voor staan te ontkennen moeten de deelnemers de Europa-sceptische redenering en argumentatie ontleden, de relevantie daarvan beoordelen en de mogelijke gevolgen duidelijk maken.

    Solidariteit

    Naast het ‘beter informeren’ van de Europese bevolking wil de EU ook de beeldvorming ten aanzien van vluchtelingen veranderen. De Europese Commissie schrijft in haar beleidsdocument over een opkomst van populistische politieke bewegingen die minderheden en migranten aanwijzen als belangrijke oorzaak van allerlei problemen. Hieronder een passage uit het document.

    “Vandaag de dag zijn er veel populistische bewegingen die ‘anderen’, ‘vreemden’, ‘migranten’ en ‘minderheden’ stigmatiseren. Ze maken gebruik van de ontevredenheid en angst van het electoraat ten aanzien van werkloosheid, sociale onzekerheid, globalisering en terrorisme. Vluchtelingen worden verantwoordelijk gehouden voor deze bedreigingen of worden neergezet als een bedreiging voor de nationale levensstandaard, de sociale samenhang en de interne veiligheid.

    Die stigmatisering gebeurt via propaganda, haat zaaien en misleidende retoriek, die los van elkaar staande onderwerpen (crisis en migratie; terrorisme en migratie) laat samensmelten om de nationale bevolking op te zetten tegen een zondebok.”

    Propaganda?

    De Europese Unie trekt bijna €3 miljoen uit om de publieke opinie ten aanzien van Europa en de vluchtelingencrisis te manipuleren. Europese burgers die kritisch zijn over de Europese Unie krijgen dus eerst het verwijt ‘niet goed geïnformeerd’ te zijn, om vervolgens de rekening te betalen voor projecten die hen op andere gedachten moeten brengen.

    Het is niet voor het eerst dat de Europese Unie bepaalt hoe de Europese bevolking over bepaalde onderwerpen moeten denken. Zo heeft het Europees Parlement er eind vorig jaar een resolutie aangenomen om zogeheten ‘Russische propaganda’ effectiever te kunnen bestrijden. De Russische media worden ervan beschuldigd twijfel te zaaien onder de Europese bevolking en verdeeldheid te creëren tussen de EU en haar Noord-Amerikaanse partners.

    Deze nieuwe promotiecampagne van de EU bevestigt het beeld van een niet-democratisch Europa. Kritische berichtgeving moet actief bestreden worden, terwijl het pro-Europese geluid met belastinggeld gesubsidieerd wordt. Tot slot ziet u hieronder een video die met Europees belastinggeld gemaakt kon worden.

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • Rusland waarschuwt voor propaganda over chemische wapens in Syrië

    De propagandacampagne om Assad te kunnen beschuldigen van het gebruik van chemische wapens is begonnen, zo waarschuwt de woordvoerster van het Russische Ministerie van Buitenlandse Zaken, Maria Zakharova. In een bericht op Facebook schrijft ze dat de eerste video’s daarvan al zijn opgedoken en dat er waarschijnlijk nog veel meer zullen volgen.

    “Zoals we een paar dagen geleden al waarschuwden is de propagandacampagne in de media over ‘het gebruik van chemische wapens door de regering in Damascus’ begonnen. Er zullen meer van dit soort video’s verschijnen, uiteenlopend van lage kwaliteit tot video’s van Hollywood kwaliteit. Er zullen veel van dit soort valse video’s opduiken.”

    Bij deze tekst plaatste Zakharova een fragment van een video die nu al op sociale media circuleert, dat naar verluid is opgenomen in een ziekenhuis in het oosten van Ghouta, hetzelfde gebied waar in 2013 een chemische aanval zou hebben plaatsgevonden. In de video zegt een man dat hij mensen aan het filmen is die het slachtoffer zijn geworden van een chloorgasaanval van het regime van Assad.

    Syrië ontkent gebruik chemische wapens

    Het Syrische regeringsleger is bekend met de beschuldigingen over het gebruik van chemische wapens en schrijft in een verklaring dat er valse claims gemaakt worden op verschillende websites die banden onderhouden met terroristische organisaties. Het regeringsleger zegt dat ze nooit chemische wapens hebben gebruikt en dat ze die ook nooit zouden gebruiken, ook niet als ze die hadden.

    Volgens de regering in Damascus is er altijd volledige medewerking verleend aan de Organization for the Prohibition of Chemical Weapons (OPCW) van de Verenigde Naties. De Syrische regering was dan ook erg verrast door het rapport dat deze organisatie publiceerde over een chemische aanval die in april dit jaar plaatsvond in de stad Idlib. Het onderzoeksteam had de plaats van het delict niet eens bezocht en vertrouwde uitsluitend op bewijsmateriaal dat door de Syrische oppositie en door bepaalde non-gouvernementele organisaties (NGO’s) werd aangeleverd.

    ‘Potentiële voorbereidingen’

    Vorige week kwam de Amerikaanse regering met een opmerkelijk persbericht over ‘potentiële voorbereidingen’ van Assad voor een nieuwe chemische aanval op zijn eigen bevolking. Tot ergernis van de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergei Lavrov. Hij zei vorige week dat dit soort berichten juist door terroristen gebruikt zullen worden om een aanslag te plegen en Assad daar de schuld van te geven.

    De timing van dit persbericht uit Washington is ook opmerkelijk te noemen, omdat het Syrische regeringsleger de laatste maanden juist aan de winnende hand is. En juist doordat het Syrische leger de terroristen weet terug te dringen durven Syrische vluchtelingen weer op grote schaal terug te keren naar hun eigen land. Hoe geloofwaardig is het verhaal dat Assad chemische wapens gebruikt tegen zijn eigen bevolking?

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • Rusland gaat nepnieuws aanpakken

    Rusland gaat nepnieuws aanpakken

    Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken heeft op haar eigen website een afdeling voor nepnieuws gemaakt. Op deze nieuwe pagina staan diverse voorbeelden van nieuwsberichten die volgens de Russische regering valse informatie bevatten over Rusland. Op het moment van schrijven staan er zes van dit soort ‘valse nieuwsberichten’ op hun website, afkomstig van bekende nieuwssites als de Financial Times, Bloomberg, New York Times en Telegraph.

    De valse nieuwsberichten gaan over onder meer de uitlevering van klokkenluider Edward Snowden, een vermeend Russisch plot om de regering van Montenegro omver te werpen en over ‘Russische hackers’ die de Franse verkiezingen proberen te beïnvloeden. Al deze berichten bevatten volgens het Russische Ministerie van Buitenlandse Zaken onwaarheden, maar die worden helaas niet verder toegelicht.

    De Russische regering wil met deze nieuwe pagina de belangrijkste trends laten zien in de verspreiding van valse nieuwsberichten over Rusland. Vorig jaar publiceerde de Washington Post een lijst van zogeheten valse nieuwssites, een lijst waar Russische mainstream nieuwsbronnen als Russia Today en Sputnik News genoemd werden. Ook staan er op deze lijst tal van blogs die positief schrijven over Rusland.

    Lees meer:

    fake-news-russia-mfa

    Russische Ministerie van Buitenlandse Zaken waarschuwt voor nepnieuws

  • Amerikaanse zender opent aanval op Russische media

    Amerikaanse zender opent aanval op Russische media

    Op 7 februari werd in de Atlantic Council in Washington de nieuwe Russischtalige televisiezender Current Time gelanceerd. Deze zender is een gezamenlijk project van Radio Free Europe/Radio Liberty en Voice of America en heeft als doel een alternatief te bieden voor de Russische televisiezenders die door het Kremlin gefinancierd worden.

    Current Time is onderdeel van het Broadcasting Board of Governors en wordt dus rechtstreeks gefinancierd door het Amerikaanse Congres. Deze organisatie heeft een jaarlijks budget van $777 miljoen ter beschikking om wereldwijd te “informeren en engageren en mensen wereldwijd in verbinding te brengen ter bevordering van vrijheid en democratie”.

    Current Time

    De Broadcasting Board of Governors heeft een budget van $22 miljoen ter beschikking gesteld voor Current Time. Geld dat de nieuwszender zal gebruiken om in meer dan tien verschillende landen 24 uur per dag nieuwsberichten te verspreiden over lokale, regionale en internationale gebeurtenissen.

    Ondanks het feit dat de zender geheel door de Amerikaanse overheid gefinancierd wordt presenteert ze zich een ‘onafhankelijke Russischtalige nieuwszender’, een zender die tegenwicht moet bieden aan alle Russische media die door het Kremlin gefinancierd worden.

    Journalistieke bunker

    De Russische staatstelevisie laat beelden zien van het hoofdkantoor van Radio Free Europe, de organisatie achter de nieuwe Russischtalige televisiezender. Het is een gebouw dat overduidelijk van strategisch belang is, want de beveiliging laat niets te wensen over. Grote hekken, camera’s en kogelwerend glas moeten voorkomen dat kwaadwillenden het gebouw binnen komen. Het gebouw heeft zelfs haar eigen energievoorziening en een systeem dat de werknemers moet beschermen tegen een aanval met gifgas.

    In deze journalistieke bunker met zware metalen deuren kom je alleen binnen met een elektronische badge. Een oud-medewerker vertelt tegenover de Russische staatstelevisie dat er in het gebouw verschillende portretten hangen die het gevoel van de ‘Russische dreiging’ moeten versterken. Hij werkte sinds 1989 voor Radio Free Europe, maar werd ontslagen toen hij openlijk zijn steun voor Poetin uitspraak ten aanzien van de Krim.

    Informatieoorlog

    Er is de laatste jaren een grote informatie-oorlog gaande, waarin Rusland en de Verenigde Staten beide hun eigen ‘waarheid’ proberen over te brengen en daarmee de publieke opinie te beïnvloeden. Met Russia Today worden internationale gebeurtenissen vanuit het Russische perspectief verspreid in de Westerse wereld. Met de lancering van de zender Current Time plaatst Amerikaanse overheid een tegenzet door het nieuws vanuit Amerikaanse hoek te verspreiden naar Rusland en andere Russischtalige gebieden.

    In deze grote informatie-oorlog is de gewone man het doelwit, want die wordt slachtoffer van Amerikaanse en Russische propaganda en nepnieuws van beide kanten. De grens tussen feit en fictie zal steeds verder vervagen, net zo lang totdat u niet meer weet wat onder en wat boven is.

    Lees meer:

  • Jaaroverzicht: Nepnieuws en propaganda

    Jaaroverzicht: Nepnieuws en propaganda

    De discussie over nepnieuws en valse nieuwssites kwam pas tegen het einde van dit jaar op de radar, maar het onderwerp is naar onze mening zo belangrijk dat we er graag nog wat extra aandacht aan besteden in onze terugblik op het afgelopen jaar. Het wordt steeds duidelijker dat de gevestigde media hun monopolie op de waarheid verliezen en dat ze er met social media en alternatieve nieuwssites een geduchte concurrent bij hebben.

    Het begon allemaal met een artikel op de Washington Post, waarin gesteld wordt dat de Amerikaanse verkiezingen door ‘Russische propaganda’ gemanipuleerd werden. Het artikel verwijst naar een lijst van meer dan tweehonderd zogeheten ‘valse nieuwssites’, die als gemene deler hebben dat ze kritisch durven te schrijven over het buitenlandse beleid van de Verenigde Staten en positiever zijn over Rusland.

    Nepnieuws

    De alternatieve media en Wikileaks hebben het afgelopen jaar blootgelegd hoe de reguliere media de publieke opinie proberen te beïnvloeden met manipulatieve en eenzijdige berichtgeving. Dat zagen we bijvoorbeeld tijdens de Amerikaanse presidentsverkiezingen, waar de media veel meer belangstelling toonden voor de negatieve kanten van Donald Trump dan voor de schandalen en de corruptie van Hillary Clinton.

    Maar in plaats van de hand in eigen boezem te steken openen de gevestigde media en de politiek nu de aanval op alle berichtgeving die niet in hun straatje past. Ongewenste berichten worden nu geschaard onder ‘nepnieuws’, dat uit de zoekresultaten van Google en de tijdlijn van Facebook gefilterd moet worden. Werpen we een blik op de lijst van valse nieuwssites, dan blijkt dat hun berichtgeving regelmatig dichter bij de werkelijkheid staat dan die van de gevestigde media.

    Monopolie op de waarheid?

    Volgens documentairemaker Oliver Stone zitten we al in een media-oorlog, die als doel heeft het publiek te misleiden en de waarheid te verhullen. Er komen zoveel verschillende en tegenstrijdige berichten op ons af dat het steeds moeilijker zal worden feit en fictie van elkaar te onderscheiden. Juist daarom is diversiteit van nieuws belangrijker dan ooit. Dit tijdperk vereist ook een kritische houding van u als lezer, zowel ten aanzien van de gevestigde media als de berichten van alternatieve nieuwsbronnen en sociale media. De discussie over 'valse nieuwssites' en 'nepnieuws' beperkt zich niet tot het weren van feitelijk onjuiste berichten van dubieuze nieuwssites. Het is een poging om de waarheid opnieuw te definiëren, want wie gaat in de toekomst bepalen welke berichten u wel en niet mag lezen? Het lijkt de eerste stap te zijn richting het censuur, waarin geen ruimte meer is voor volledige persvrijheid.

    Censuur

    De snelheid waarmee actie wordt ondernomen op 'nepnieuws' zou u zorgen moeten baren. In de Verenigde Staten is al een wet aangenomen om de verspreiding van zogeheten 'valse informatie' en 'propaganda' aan te pakken. Met de Countering Disinformation and Propaganda Act krijgt het 'Global Engagement Center' - een Amerikaanse overheidsinstantie - meer instrumenten in handen om alternatieve berichten in de media de kop in te drukken. Europa zit op dezelfde lijn, want eind november werd in het Europees Parlement een nieuwe resolutie aangenomen om 'Russische propaganda' aan te pakken. De resolutie noemt Russische nieuwssites als Russia Today en Sputnik News, die verdacht worden van het manipuleren van publieke opinie en van het verstoren van de relatie tussen Europa en de Verenigde Staten.

    Geschiedenis herhaalt zich?

    Misschien vraagt u zich af waarom we ons hier zo druk over maken. Dan attenderen we u graag op onderstaande krantenartikel, gepubliceerd tijdens de Tweede Wereldoorlog onder de Duitse bezetting. Iedereen moest zijn radio inleveren en er werden zware straffen ingesteld op het luisteren naar Britse en Amerikaanse zenders. Men riskeerde hoge geldboetes en gevangenisstraffen voor het luisteren naar 'onjuiste berichten'. Ook in de Sovjet-Unie werden in deze tijd maatregelen getroffen om informatie uit het buitenland te blokkeren. Buitenlandse radiozenders werden zodanig gestoord dat het vrijwel onmogelijk was om ernaar te luisteren, aldus gastcolumnist Olav ten Broek.

    krantenknipsel-verbod-media

    Ook in de Tweede Wereldoorlog werd 'vals nieuws' aangepakt (ingestuurd door Olav ten Broek)