Marketupdate

Tag: snb

  • Centrale banken maken valutaswap permanent

    Eind vorig jaar schreven we op Marketupdate over de verlenging van de valutaswap tussen een aantal grote centrale banken. Met deze valutaswap kunnen de ECB, de Federal Reserve, de Bank of England, de Bank of Japan en de Zwitserse Nationalbank (SNB) tijdelijk liquiditeit aan elkaar verstrekken, zodat er bij banken geen acute tekorten kunnen ontstaan aan vreemde valuta. Destijds schreven we dat deze samenwerking in februari 2014 herzien zou worden, maar vandaag kwam Bloomberg met het nieuws naar buiten dat deze valutaswap een permanent karakter krijgt.

    De tijdelijke valutaswaps tussen de ECB, de Federal Reserve, de BoE, de BoJ en de Zwitserse SNB worden vanaf nu omgezet in permanente faciliteiten, waar banken zonder belemmeringen valuta kunnen lenen om hun verplichtingen in vreemde valuta af te kunnen dekken. “De bestaande valutaswap heeft geholpen om de spanningen in de financiële markten te verlichten”, zo schrijft de ECB donderdag in haar persbericht. “De bestaande afspraken worden voortgezet en zullen dienst doen als prudente liquiditeitsbuffer”.

    Meer samenwerking tussen centrale banken

    Centrale banken werken sinds het uitbreken van de kredietcrisis nauw samen om het banksysteem te behouden voor een liquiditeitscrisis. Ten tijde van de Europese schuldencrisis konden Europese banken moeilijk aan dollars komen, een situatie waarin een valutaswap uitkomst biedt. Door dollars, euro’s, ponden, francs en yen dag en nacht volop aan iedereen beschikbaar te stellen voorkomt men dat tijdelijke liquiditeitsproblemen uitgroeien tot een solvabiliteitsprobleem.

    Valutaswap als permanent vangnet

    De valutaswap tussen centrale banken moet gezien worden als een soort vangnet voor de financiële markten. Volgens Daisuke Karakama van de in Tokyo gevestigde Mizuho Bank Ltd. kunnen er niet genoeg maatregelen genomen worden om de veiligheid van het financiële systeem te garanderen. “Op dit moment is het nog niet nodig, maar veranderingen gebeuren altijd plotseling”, zo verklaard Karakama tegenover Bloomberg.

    De gouverneur van de Bank of Japan, Haruhiko Kuroda, liet weten dat er op dit moment geen zorgen bestaan over de beschikbaarheid van liquiditeit in de wereldwijde financiële markten. “We hebben het permanent gemaakt omdat deze swapconstructie onder zes centrale banken heeft bijgedragen aan de stabilisering van de markt. We hebben op dit moment overigens geen plannen om de valutaswap uit te breiden naar meer centrale banken dan deze zes”.

    De bilaterale valutaswaps tussen centrale banken werd in november 2011 opgetuigd als aanvulling om een bestaand systeem om dollars te lenen. Volgens Mark Carney, de gouverneur van de Britse centrale bank, kan het wereldwijde netwerk van permanente valutaswaps worden uitgebreid met Chinese yuan. In juni bereikte de Bank of England al een overeenkomst met de People’s Bank of China en nog niet zo lang geleden deed de ECB hetzelfde.

    Ben Bernanke van de Federal Reserve was minder enthousiast over de langlopende valutaswaps tussen centrale banken: “We willen niet per se een permanente dienst verlenen aan de financiële markten. Er is een goede reden om banken onder druk te zetten, of in ieder geval te beïnvloeden, om beter om te gaan met het beheer van vreemde valuta.”

    Centrale banken maken onderlinge valutaswap permanent

    Centrale banken maken onderlinge valutaswap permanent

  • Grafiek: Balans centrale banken sinds 2008

    De balans van veel centrale banken is sinds 2008 explosief gegroeid als gevolg van interventies in valuta- en obligatiemarkten. De volgende grafiek van Axel Merk (@AxelMerk) laat zien met hoeveel procent de balans van verschillende toonaangevende centrale banken gegroeid is sinds het begin van de financiële crisis.

    Staatsobligaties, hypotheekleningen en valuta

    In vijf jaar tijd bleek de Bank of England de zwakste schakel met een balansgroei van meer dan 320%, die voor een groot gedeelte veroorzaakt is door het stimuleringsprogramma van in totaal £375 miljard. De Federal Reserve volgt op een tweede plaats met een groei van meer dan 280%, die ze te danken heeft aan het opkopen van honderden miljarden aan staatsobligaties en hypotheekleningen.

    Op de derde plaats staat de Zwitserse centrale bank met een balansuitbreiding van eveneens ~280%. Anders dan bij de Britse en Amerikaanse centrale bank groeide het totaal niet door aankopen van langlopend schuldpapier, maar door uitgifte van valuta. Om het plafond van de Franc ten opzichte van de euro in stand te houden moest de Swiss National Bank in vijf jaar tijd drie keer hard ingrijpen. Door vele miljarden Francs ‘bij te drukken’ en in te wisselen voor buitenlandse valuta werd voorkomen dat de Zwitserse munt zou aansterken ten opzichte van de euro.

    De andere centrale banken hebben een minder spectaculaire balansgroei meegemaakt. Opvallend genoeg wist de Zweedse centrale bank een groot deel van de monetaire expansie in 2010 weer ongedaan te maken, een zeldzaam fenomeen. De balansomvang van de ECB is dit jaar ook behoorlijk ingezakt, wat voornamelijk toe te schrijven valt aan de herwaardering van de goudvoorraad van het Eurosysteem. Door de lagere goudprijs is er goudwaarde ‘verdampt’ op de balans. Dat verlies werd afgeschreven van de herwaarderingsreserve aan de passivazijde van de balans van de ECB.

    Balanstotaal centrale banken sinds 2008

    Balanstotaal centrale banken sinds 2008 (Bron: Merk Investments)

  • Valutaoorlog: Zwitserse Franc op laagste punt in jaar tijd

    De Zwitserse Franc kan door de ingreep van de Swiss National Bank niet meer ongelimiteerd in waarde stijgen ten opzichte van de euro. Zodra de wisselkoers onder de 1,20 CHF per euro zakt (en men dus minder Francs krijgt voor een euro), intervenieert de Zwitserse centrale bank door Francs in te wisselen voor buitenlandse valuta. Dat heeft ze veelvuldig gedaan, vooral op de momenten dat de koers van de euro op de wereldwijde valutamarkt erg onder druk stond. De groeiende balans van de Swiss National Bank weerspiegelt het interventiebeleid, want de valutareserve nam zowel in absolute als relatieve termen toe.

    De balans van de Swiss National Bank groeit exposief

    Balanstotaal Swiss National Bank groeit als gevolg van interventies op valutamarkt

    We kunnen misschien stellen dat de aanhouder wint, want steeds vaker zien we de Zwitserse Franc verzwakken ten opzichte van de euro (wisselkoers hoger dan 1,20 CHF). Op het moment van schrijven is de wisselkoers 1,2434 CHF per euro, een stijging van ruim 3,6% boven de 1,20 die de Zwitserse centrale bank als ondergreens hanteert. De afgelopen maanden hebben we wel vaak afwijkingen gezien van die wisselkoers van 1,20 CFH per euro, maar sinds december 2011 is de munt niet zo zwak geweest ten opzichte van de euro.

    De zwakte in de Zwitserse Franc geeft aan dat beleggers weer meer vertrouwen hebben in een goede afloop van de Europese schuldencrisis. ECB-president Draghi maakte afgelopen week bekend dat er weer een sterke instroom van kapitaal is in de eurozone, vooral in Spaanse en Italiaanse staatsobligaties. Tegelijkertijd verliest de Zwitserse Franc aan glans, mede omdat banken de rente op spaarrekeningen verder verlaagd hebben. De renteverlaging werd eerder doorgevoerd om de instroom van ‘vluchtkapitaal’ af te remmen en werkt zodoende drukkend op de waarde van de Franc.

    Franc onder druk

    “De crisis wordt weer minder sterk ingeprijsd en dat betekent dat de Zwitserse Franc als vluchthaven minder in trek is”, zo verklaarde valutastrateeg Antje Praefcke van Commerzbank in Frankfurt tegenover Bloomberg. De Zwitserse Franc is dit jaar al met 1,9% gezakt, de tweede grootste daling na de Japanse yen in de ranglijst van tien grote valuta (de Bloomberg Correlation- Weighted Index). Ook de volatiliteit van de Franc nam toe ten opzichte van de euro, tot het hoogste punt sinds december 2011.

    De afnemende instroom van vluchtkapitaal richting de Zwitserse munt heeft ook effect gehad op de koers van Zwitserse staatsobligaties. Bloomberg schrijft dat de rentevergoeding op 10-jaars staatsobligaties van Zwitserland met vier basispunten was gestegen tot 0,683%. Dat lijkt een minimale stijging, maar het bracht de rentevergoeding wel naar het hoogste punt sinds 3 mei vorig jaar. De rente op Zwitserse staatsobligaties met een looptijd van drie jaar kwam voor het eerst sinds 11 mei weer boven de 0%. Daarvoor legden beleggers nog geld toe op een lening aan de Zwitserse overheid. Deze extreem lage rentestanden weerspiegelen al lang niet meer de risicopremie, laat staan de inflatiecorrectie. Blijkbaar klotst er in de obligatiemarkt nog steeds heel veel geld rond, dat zoekt naar een plek waar het enigzins veilig geparkeerd kan worden.

    SNB: 6 miljard Franc waardestijging

    De Swiss National Bank heeft vandaag bekendgemaakt dat het een waardestijging van 6 miljard Franc verwacht. Die komt deels voort uit koersontwikkeling van buitenlandse valutaposities en de herwaarding van de goudreserve. Net als in het Eurosysteem hanteert ook Zwitserland het mark-to-market model, waarin de goudreserve periodiek wordt gewaardeerd tegen de actuele marktprijs. De waardestijging van goud versterkt de balans van centrale banken die dit model volgen.

    Zwitserse Franc op laagste punt in half jaar tijd