Marketupdate

Tag: stimuleringsprogramma

  • Draghi: “Stimuleringsprogramma ECB bracht stabiliteit”

    Draghi: “Stimuleringsprogramma ECB bracht stabiliteit”

    Het stimuleringsprogramma van de ECB heeft niet gezorgd voor hogere schulden, maar juist voor meer financiële stabiliteit. Dat zei ECB-president Draghi tijdens een hoorzitting in het Europees Parlement. Hij merkte op dat bedrijven en consumenten de lage rente vooral gebruiken om bestaande schulden te herfinancieren, waardoor hun rentelasten dalen. Het stimuleringsprogramma was volgens de centraal bankier nodig om uit een negatieve spiraal van deflatie te ontsnappen.

    Volgens Draghi was de financiële crisis van 2008 niet het gevolg van een expansief monetair beleid in de jaren voor de crisis, maar eerder van een systematische vernietiging van bestaande regelgeving. Daarmee verwijst hij naar verregaande deregulering in de financiële sector. Daardoor konden banken meer risicovolle financiële producten op de markt brengen.

    De centraal bankier plaatst een kritische kanttekening bij de terugkeer van de handel in herverpakte leningen, de zogeheten ‘collateralized debt obligations’ (CLO’s). Het bundelen en doorverkopen van hypotheken van dubieuze kwaliteit was een van de belangrijkste oorzaken van de financiële crisis van 2008. Deze praktijken zijn volgens Draghi weer helemaal terug, een zorgwekkende ontwikkeling.

    Dit artikel verscheen eerder op Geotrendlines




  • De obligatiebubbel van de ECB in één grafiek

    De ECB heeft sinds het begin van haar opkoopprogramma in 2015 al meer dan €2 biljoen aan staatsobligaties van landen uit de Eurozone opgekocht. De centrale bank haalde iedere maand voor tientallen miljarden euro’s aan obligaties uit de markt en kocht daarmee veel meer schuldpapier op dan wat er in dezelfde periode door overheden werd uitgeschreven. Hoeveel meer wordt duidelijk aan de hand van de volgende grafiek, die door analisten van Deutsche Bank werd samengesteld.

    De grafiek laat zien dat het bedrag waarvoor de centrale bank staatsobligaties heeft opgekocht zeven keer zo groot is als de netto uitgifte van staatsobligaties door de Eurolanden in dezelfde periode. Dat verklaart voor een belangrijk deel de extreem lage rente op staatsobligaties van de Eurolanden. Tegelijkertijd roept het vragen op over de toekomstige ontwikkeling van de rente, na de beëindiging van het opkoopprogramma van de centrale bank. Vanaf dat moment worden de obligatiekoersen weer primair bepaald door de vraag- en aanboddynamiek van de markt.

    Volg Marketupdate nu ook via Telegram

  • Wat is de impact van QE op aandelen?

    Het stimulerende beleid van centrale banken heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan het herstel van de economie, maar in hoeverre heeft het ook de aandelenmarkt geholpen? Via twitter kwamen we de volgende grafiek tegen, die laat zien wat de belangrijkste aandelenindex van de Verenigde Staten heeft gedaan tijdens de verschillende opkoopprogramma’s van de centrale bank.

    Opvallend is dat de aandelenmarkt het veel beter deed tijdens de stimuleringsprogramma’s dan in de periodes dat de centrale bank geen schuldpapier uit de markt haalde. In de periodes zonder ‘quantitative easing’ ging de S&P 500 index per saldo zelfs naar beneden.

    De grote vraag is nu in hoeverre het één invloed heeft gehad op het ander. De Federal Reserve haalde in de verschillende rondes van stimulering namelijk alleen staatsobligaties en hypotheekleningen uit de markt.

    De Federal Reserve heeft misschien geen directe bijdrage geleverd aan de stijging van de aandelenmarkt, maar wel indirect door de rente kunstmatig laag te houden. Door de lage rente stegen de bedrijfswinsten en werd het voor beleggers aantrekkelijker om vermogen van de spaarrekening te halen en in aandelen te stoppen.

    Volg Marketupdate nu ook via Telegram

  • ECB stopt dit jaar met stimuleringsprogramma

    De ECB heeft besloten haar stimuleringsprogramma te beëindigen. Tot en met september blijft de centrale bank voor €30 miljard aan staatsobligaties opkopen, maar in de laatste drie maanden van het jaar wordt dat gehalveerd tot een tempo van €15 miljard. Na december zal het opkoopprogramma stoppen, al blijft de centrale bank nog wel de opbrengst van afgeloste leningen herinvesteren. Ook blijft de rente nog tenminste tot september volgend jaar op nul procent.

    Vorige week schreven we al over het versnelde afbouw van het stimuleringsprogramma van de ECB. Verschillende personen binnen de centrale bank hadden via de media al kenbaar gemaakt dat het onderwerp op de agenda kwam en ook waren veel economen al in de verwachting dat het opkoopprogramma dit jaar stopgezet zou worden.

    ECB begon in 2015 met het stimuleringsprogramma (Bron: ECB)

    ECB stopt stimuleringsprogramma

    De timing voor dit besluit is opmerkelijk, want begin vorig jaar lag de inflatie ook al op het door de ECB gewenste niveau. Dat was dus niet de enige reden om het opkoopprogramma dit jaar stop te zetten. Mogelijk probeert de centrale bank met dit besluit een signaal af te geven aan overheden om een verantwoord begrotingsbeleid te voeren.

    Dankzij het stimuleringsprogramma konden landen in de Eurozone goedkoper lenen en was de obligatierente uitzonderlijk laag. Dat was niet alleen gunstig voor de rentelasten van overheden, maar ook van huishoudens die met een hypotheek een eigen huis kochten. De beëindiging van het stimuleringsprogramma betekent dat een belangrijke koper zich terugtrekt van de obligatiemarkt. Daardoor zou de rente vanaf volgend jaar weer wat kunnen gaan stijgen, met alle gevolgen van dien.

  • Wanneer stopt de ECB met stimuleren?

    Door de ontwikkelingen in Italië lijkt de ECB opeens meer haast te hebben met het afbouwen van opkoopprogramma. Het kan blijkbaar niet de bedoeling zijn dat landen de begrotingsregels overboord gooien, in de veronderstelling dat de centrale bank de tekorten zal blijven financieren. ECB-bestuurslid Sabine Lautenschläger liet onlangs namelijk nog doorschemeren dat de centrale bank mogelijk deze maand het definitieve besluit zal nemen over de beëindiging van het opkoopprogramma, een statement dat deze week nog eens door de hoofdeconoom van de centrale bank, Peter Praet, werd herhaald.

    Een recente peiling van Reuters onder meer dan tachtig economen wijst ook op een einde van het stimuleringsprogramma voor het einde van dit jaar. Nu de economie in de eurozone weer groeit en de inflatie mede door de stijging van de olieprijs weer oploopt heeft de centrale bank een extra excuus om te stoppen met het opkopen van staatsobligaties. De centrale bank koopt momenteel voor €30 miljard per maand aan staatsobligaties op. Daarnaast wordt de opbrengst van afgeloste leningen weer opnieuw geïnvesteerd, waardoor er nog steeds sprake is van een stijging van het balanstotaal.

    Centrale bank onder vuur

    De ECB heeft de laatste jaren veel kritiek gekregen op haar opkoopprogramma, vooral in de noordelijke eurolanden. Daar zorgt het monetaire beleid voor een extreem lage rente, waardoor er bubbels zijn ontstaan in vastgoed, aandelen en obligaties. Een ander kritiekpunt is dat het opkoopprogramma de druk bij overheden heeft weggenomen om hervormingen door te voeren en de begroting op orde te maken. De plannen van de nieuwe Italiaanse regering laten zien dat dit beleid niet zonder gevolgen blijft, want op den duur zullen politici hun kans grijpen om meer geld uit te geven dan er binnenkomt.

    Eerder deze week werd bekend dat de ECB in mei minder Italiaanse staatsobligaties had gekocht dan normaal. De centrale bank had overduidelijk de schijn tegen, want de Italiaanse regering beschuldigde de ECB meteen van politieke inmenging. Later bleek dat er op dat moment heel veel Duitse staatsleningen afliepen die doorgerold moesten worden. Deze opmerkelijke gang van zaken bewijst nogmaals dat de centrale bank met het opkopen van staatsschulden haar onafhankelijkheid op het spel heeft gezet.

  • Euro naar hoogste niveau in drie jaar

    Euro naar hoogste niveau in drie jaar

    De euro steeg vrijdag met 0,9% naar meer dan $1,21 en bereikte daarmee het hoogste niveau tegenover de dollar sinds 31 december 2014. De euro kreeg donderdag al de wind in de rug, nadat de ECB notulen van haar vergadering in december had vrijgegeven. Uit deze notulen valt op te maken dat de ECB zeer positief is over de economische groei in de eurozone en dat het monetaire beleid haar vruchten lijkt af te werpen. Ook liet de centrale bank in haar notulen doorschemeren dat ze de financiële markten op termijn zal voorbereiden op een iets minder ruim monetair beleid.

    De euro profiteerde ook van politiek nieuws uit Duitsland, waar sociaaldemocraten en christendemocraten een voorlopig akkoord bereikten over een nieuwe coalitie. Daarmee lijkt er eindelijk een einde te komen aan de politieke onzekerheid in de grootste economie van de eurozone. Deze coalitie lijkt meer stabiliteit te bieden dan eerdere plannen om een coalitie van drie partijen te vormen en dat geeft beleggers meer vertrouwen in de stabiliteit van de euro.

    Euro naar hoogste niveau tegenover dollar sinds eind 2014 (Bron: Bloomberg)

    Wanneer bouwt ECB stimulerend beleid af?

    Beleggers verwachten dat de ECB nog dit jaar haar stimuleringsprogramma zal afbouwen. Ook houdt 74% van de valutahandelaren rekening met een kleine renteverhoging van 10 basispunten tegen het einde van dit jaar. De ECB heeft meerdere malen gezegd dat de rente nog langdurig laag zal blijven, maar met een sterke economische groei en een oplopende inflatie zou de centrale bank al eerder in de verleiding kunnen komen de rente te verhogen. In december kondigde de centrale bank aan dat het opkoopprogramma met ingang van dit jaar wordt teruggebracht van €60 naar €30 miljard per maand. Vorig jaar zat de euro ook al in een opwaartse trend, toen steeg de gemeenschappelijke munt met 14% ten opzichte van de dollar.

    Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

  • Grafiek: Centrale banken bouwen stimulering af

    De vier grootste centrale banken zijn langzaam maar zeker begonnen om hun stimuleringsprogramma’s af te bouwen. De ECB brengt haar opkoopprogramma terug van €60 miljard naar €30 miljard per maand, terwijl de Federal Reserve aan de andere kant van de oceaan al de eerste stapjes heeft gezet richting het verkopen van schuldpapieren die zich in de loop der jaren op de balans hebben verzameld. Ondertussen lijkt ook de Bank of Japan het monetaire gaspedaal ook wat minder ver in te drukken.

    Houden deze centrale banken hun woord en gaan ze verder met het afbouwen van hun opkoopprogramma’s, dan betekent het dat het balanstotaal van deze vier centrale banken bij elkaar na 2019 niet meer zal toenemen. De volgende grafiek laat zien welke bijdrage de vier belangrijkste centrale banken leveren aan dit grote wereldwijde monetaire experiment.

    Centrale banken schroeven geldkraan heel langzaam dicht (Grafiek via @jsblokland)

    Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

  • Hoogleraar Eijffinger: “Opkoopprogramma ECB mislukt”

    Het opkoopprogramma van de ECB heeft niet gezorgd voor hogere economische groei in de Eurozone of voor een hogere inflatie, maar wel voor een stijging van de koersen van obligaties en aandelen. Daarmee heeft het stimuleringsprogramma van de centrale bank per saldo weinig opgeleverd voor de reële economie, maar heeft het wel een groot effect gehad op de financiële economie. Dat zegt Sylvester Eijffinger, hoogleraar financiële economie, in een interview bij de Tilburg University.

    Volgens hem hebben vooral de partijen die staatsobligaties kopen hier last van, omdat de prijzen van de obligaties verstoord zijn door een kapitaalmarktrente die kunstmatig verstoord is door de ECB. Nu de centrale bank heeft aangekondigd dat ze haar opkoopprogramma heel geleidelijk zal afbouwen moeten de financiële markten er ook rekening mee houden dat de prijzen van de obligaties weer terug naar de marktprijs zullen bewegen. En dat is een risico, omdat het vooruitzicht van dalende koersen beleggers ervan kan weerhouden om nu obligaties te kopen.

    Stimuleringsprogramma ECB overbodig

    Volgens Eijffinger had de ECB nooit moeten beginnen met dit stimuleringsprogramma, omdat de economie toch al aan een herstel bezig was en het opkopen van obligaties niet het gewenste effect heeft opgeleverd. Hij merkt op dat de verkiezing van Trump eind vorig jaar veel meer heeft gedaan voor de aandelenmarkt dan het hele opkoopprogramma.

    Het ergste is nog dat de ECB haar mandaat heeft overschreden, omdat ze met het opkopen van staatsleningen in het domein van monetaire financiering van overheidstekorten terecht is gekomen. Dat is volgens het Verdrag van Maastricht ten strengste verboden. Daarmee heeft de centrale bank haar eigen geloofwaardigheid en reputatie als onafhankelijke centrale bank ondergraven, aldus de hoogleraar van de Tilburg University.

    Geen haast

    De ECB lijkt weinig gemotiveerd om het opkoopprogramma snel af te bouwen, zelfs nu de economie in de Eurozone indrukwekkende groeicijfers kan zien. Volgens Eijffinger is dat niet vreemd, omdat ook de centrale bank wel weet dat de prijzen van obligaties en aandelen een flinke klap naar beneden zullen maken op het moment dat ze het stimuleringsprogramma beëindigt. Dat wil niemand meemaken, inclusief de centrale bank zelf niet. Die heeft tenslotte voor een paar duizend miljard aan obligaties op haar balans staan, die ook in waarde zullen dalen bij het stopzetten van het opkoopprogramma en bij een eventuele verhoging van de rente.


  • Euro onderuit na persconferentie ECB

    Euro onderuit na persconferentie ECB

    De euro liet donderdag de grootste koersdaling in zestien maanden zien, nadat de Europese Centrale Bank haar plannen bekendmaakte om tot en met september volgend jaar door te gaan met het opkopen van staatsobligaties. De ECB voldeed aan de verwachting van de financiële markten door het opkoopprogramma te halveren van €60 naar €30 miljard, maar beleggers hadden er niet op gerekend dat de centrale bank nog zeker tot september 2018 doorgaat met het opkopen van staatsobligaties.

    De wisselkoers tussen de euro en de dollar staat al sinds augustus op een relatief hoog niveau van $1,18 tot $1,20 tegenover de Amerikaanse dollar, omdat valutahandelaren ervan overtuigd waren dat de ECB op korte termijn het stimuleringsprogramma zou afbouwen. Maar nu blijkt dat de centrale bank haar monetaire stimulering nog een jaar verlengt en de rente nog veel langer laag zal houden overheerst een gevoel van teleurstelling. De euro ging met 1,4% onderuit en zakte naar een niveau van $1,16 tegenover de dollar.

    Euro onderuit na persconferentie ECB (Bron: Bloomberg)

    Afbouw stimuleringsprogramma’s

    Het besluit van de ECB om het opkoopprogramma langzaam verder af te bouwen komt vijf weken nadat de Federal Reserve haar plannen bekendmaakte om het opkoopprogramma terug te draaien en haar balans van $4,5 biljoen te verkleinen. Ook de Amerikaanse centrale bank worstelt met de erfenis van honderden miljarden aan schuldpapier, die sinds het uitbreken van de financiële crisis in 2008 zijn opgekocht om de rente omlaag te brengen. Yellen wil deze langzaam maar zeker terug op de markt brengen, maar dat is een proces dat nog jaren kan duren.

    Het is ook nog maar de vraag of centrale banken als de Fed en de ECB hun opkoopprogramma’s volledig kunnen terugdraaien. Door het schuldpapier terug op de markt te brengen stijgen de rentelasten voor overheden, bedrijven en huishoudens, terwijl die zich de afgelopen jaren juist steeds meer schuld op zich hebben genomen. Breekt er weer een nieuwe crisis uit, dan is de kans groot dat centrale banken opnieuw de geldkraan open moeten draaien.

  • ECB bouwt stimuleringsprogramma af naar €30 miljard

    De ECB zal vanaf volgend jaar minder obligaties opkopen, zo maakte de centrale bank vanmiddag bekend. Met ingang van januari 2018 wordt het opkoopprogramma gehalveerd van €60 naar €30 miljard per maand. Van een snelle afbouw is echter geen sprake, want de ECB zal daarna nog tenminste tot en met september 2018 doorgaan met het opkopen van obligaties.

    Het afbouwen van het stimuleringsprogramma heeft een opwaarts effect op de rente in de eurozone, maar dat effect wordt door de verlenging tot en met september volgend jaar zo goed als tenietgedaan. De eerste reactie van beleggers was er een van teleurstelling, want de euro gaf bijna een half procent prijs ten opzichte van de dollar.

  • Beleggers richten ogen deze week op ECB

    Verschillende centrale banken hebben laten blijken dat ze op termijn de geldkraan weer wat verder dicht willen schroeven door hun stimuleringsprogramma’s geleidelijk af te bouwen. Zo is de Federal Reserve van plan mondjesmaat hypotheekleningen en staatsobligaties terug op de markt te brengen, terwijl er hardop gespeculeerd wordt over een versnelde afbouw van het opkoopprogramma van de ECB.

    Veel beleggers hebben hun ogen gericht op aankomende donderdag, de dag waarop Mario Draghi weer een toelichting zal geven op het monetaire beleid van de ECB. De centrale bank van de Eurozone koopt nog steeds iedere mand voor €60 miljard aan staatsobligaties en bedrijfsleningen, maar er gaan steeds meer geluiden rond dat dit bedrag op termijn verder afgebouwd zal worden. En dat kan een grote impact hebben op de financiële markten, gezien de omvang van het Europese stimuleringsprogramma.

    Geen centrale bank koopt zoveel als de ECB

    Volgens berekeningen van Deutsche Bank is het bedrag waarvoor de ECB obligaties opkoopt inmiddels zeven keer zo groot als de netto uitgifte van nieuw schuldpapier. Dat betekent dat er voor private beleggers steeds minder schuldpapier overblijft om in te beleggen, met als gevolg een extreem lage rente en een vlucht richting schuldpapier van lagere kwaliteit en richting de aandelenmarkt.

    Om het stimuleringsprogramma van de ECB in perspectief te zetten, de Federal Reserve kocht in de verschillende rondes van QE nooit meer staatsobligaties op dan dat er werden uitgeschreven. Zelfs in Japan is de monetaire stimulering niet zo extreem als in de Eurozone, want de Bank of Japan heeft nooit meer dan drie keer zoveel obligaties opgekocht als wat er werd uitgegeven door de overheid.

    De grote vraag van beleggers is wat de gevolgen zijn van een mogelijke verrassing van Draghi. Gaat hij het stimuleringsprogramma inderdaad op korte termijn afbouwen, dan zullen veel beleggingsfondsen hun strategie moeten aanpassen, met grote schommelingen in de rentestanden en aandelenkoersen tot gevolg. Omgerekend naar dollars is het balanstotaal van de ECB inmiddels groter dan die van de Federal Reserve en de Bank of Japan.

    Wanneer gaat de ECB de geldkraan dichtdraaien? (Bron: Bloomberg)

    Lees ook: