Tag: zekerheid

  • Een verzekerd mens telt voor twee!

    Het jaar 2016 ligt achter ons, wat gebeurde er toch veel! Veel te veel om hier te kunnen (na)bespreken. Vooralsnog hebben de edelmetalen goed gepresteerd met een stijging van 13% voor goud en zelfs 21% voor zilver (in euro’s). Laten we hopen dat deze trend zich doorzet in 2017 en daarna.

    Toch is het behalen van een eventueel koersrendement naar mijn mening niet de belangrijkste reden voor een eventuele aankoop van edelmetaal. Indien er een valutacrisis (zoals de afgelopen tijd in Argentinië, India, Venezuela, Zimbabwe of IJsland) ontstaat of zelfs het monetair systeem omvalt, zal edelmetaal haar waarde behouden en zo’n crisis glansrijk overleven. Het bezitten van fysiek edelmetaal zorgt er dan voor dat u iets van waarde bezit, in eigen beheer. Het is een soort verzekering die u hopelijk nooit nodig heeft. Maar als u deze verzekering wel nodig heeft, wat zult u dan blij zijn deze te bezitten!

    Vrijwel iedereen bewaart zijn zuurverdiende spaargeld bij een financiële instelling, waar we in normale tijden altijd over kunnen beschikken. We zijn allemaal geprogrammeerd om het bij een bank te bewaren, omdat onze overheid aangeeft dat dit veilig is. Toch gaat er tegenwoordig geen maand voorbij zonder dat er ergens in de wereld een bankschandaal opduikt. Als rekeninghouders hebben wij geen enkel idee wat banken ondertussen eigenlijk met ons geld doen.

    Ze laten ons keer op keer zien dat ze niet vertrouwd kunnen worden met ons geld. Wereldwijd zijn tal van banken inmiddels veroordeeld voor het manipuleren van de rente, wisselkoersen en verschillende grondstoffen. In de boekhouding van deze banken staan heel summier verschillende categorieën waaronder de schulden en bezittingen worden geclassificeerd, zoals leningen en investeringen. Maar vrijwel niemand kan op basis van deze informatie zien of dit wel veilige of conservatieve investeringen zijn. Het is een complete ‘black box’.

    Banktegoed

    Met onze banktegoeden kunnen we digitaal aankopen (giraal geld) doen of er cash (chartaal geld) mee uit de muur halen. Wij zien deze twee soorten geld als hetzelfde, maar dit is absoluut niet het geval. Ook al hebben ze op dit moment dezelfde waarde.

    Giraal geld is namelijk alleen maar een claim op het bewaarde geld bij de bank (is zelfs officieel niet meer uw bezit, zie de kleine lettertjes), u bent dan samen met miljoenen anderen één van de (slecht beschermde) schuldeisers zodra uw bank in de problemen raakt en u niet meer bij uw spaargeld kunt komen.

    Eenieder die enig chartaal geld (munten en bankbiljetten) tot zijn beschikking heeft kan in zo’n situatie wel gewoon eten, drinken, brandstof etc. aanschaffen. Ook chartaal geld is dus een soort verzekering tegen ons huidige financiële systeem.

    Schijnzekerheid

    Verder kennen wij (en veel andere landen ook) het depositogarantiestelsel. Voor alle landen van de Eurozone betekent het dat elke €100.000 door onze overheid gegarandeerd wordt. Maar kan de overheid dit ons wel garanderen? Als één van de grotere banken in ons land failliet gaat, dan is dit fonds (er is veel te weinig gereserveerd) meteen leeg en zeker niet groot genoeg om alle gedupeerde klanten tot maximaal €100.000 te vergoeden. Sterker nog; het faillissement van een grote Nederlandse bank zal er meteen voor zorgen dat de andere banken ook failliet zullen gaan, ze zijn allemaal extreem met elkaar verweven.

    In het dagelijks leven verzekeren we ons tegen allerlei zaken, bijvoorbeeld een brandverzekering tegen brand of een levensverzekering tegen voortijdig overlijden. Deze risico’s zijn erg laag, maar toch belangrijk genoeg om je tegen te verzekeren.

    Verzekering

    Het risico dat ons monetaire systeem vastloopt is gelukkig ook laag (alhoewel vele malen hoger dan de gemiddelde burger momenteel denkt), maar de impact hiervan zal juist zéér groot zijn. De prijzen van edelmetalen schommelen weliswaar van dag tot dag, maar op de lange termijn is de verwachting dat deze hun waarde zullen behouden. Het zijn ook nog eens een tastbare bezittingen die in zeer korte tijd en overal ter wereld te gelde gemaakt kunnen worden.

    Er wordt mij weleens verweten dat ik te negatief over zaken schrijf. Ik ben het daarmee eens, maar ik zie momenteel ook zoveel gevaren dat ik het eerder zie als realistisch denken i.p.v. negatief denken.

    Ondanks deze problemen zijn er gelukkig nog veel zaken om positief over te zijn. Ik hoop dat dit ook voor u geldt! Ik wil u bedanken voor al uw leuke reacties het afgelopen jaar, ik merk dat er aandachtig wordt meegelezen en wil u alle goeds wensen voor de toekomst. U heeft ons het afgelopen jaar ook in grote getalen weten te vinden voor aanschaf van edelmetaal.

    Sander Noordhof

    gs-logo-breed

    Deze column van Sander Noordhof verscheen afgelopen weekend in de nieuwsbrief van GoudstandaardGoudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel dan +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].

  • Guest post: Het einde van de zekerheid

    Door: Dirk Bouwens

    Mens en samenleving worden altijd geconfronteerd met onzekerheid. Onzekerheid is een rode draad die doorheen het leven is geweven. Wie van ons heeft er nog nooit zorgen gehad omtrent gezondheid, werk, inkomen, relatie(s) ? Wie van ons wordt niet vroeger of later geconfronteerd met lijden, ziekte en dood?

    De welvaart van de maatschappij is nauw verweven met lokale en internationale conjunctuurbewegingen, met schommelingen van de financiële markten en met veranderingen op politiek en fiscaal vlak. Natuurrampen en ongevallen kunnen bezit en vermogen in fracties van seconden vernietigen.

    Zekerheden

    Er bestaan heel wat manieren om de onzekerheden van het leven het hoofd te bieden. Via allerlei verzekeringen kunnen we ons bijvoorbeeld indekken tegen gebeurlijke calamiteiten. Het regelmatig sparen is een andere aanpak om bescherming te zoeken tegen onvoorspelbaarheid. In tijden van onzekerheid, zoals nu, stijgen de spaarvolumes snel. Maar om effectief te kunnen sparen, om het inkomen van vandaag naar morgen te kunnen overdragen of om te kunnen verzekeren moet er "iets" zijn dat een stabiele waarde behoudt. Vaak, maar niet altijd, waren dat overheidsobligaties. De overheidsschuld bood zekerheid. Daarom kochten- en kopen - banken ook veel overheidspapier. Het was een goede manier om een solide onderpand voor de spaardeposito's te verwerven. De overheid speelde nog een andere rol bij het aanpakken van financieel-economische instabiliteit. Mogelijk een van de belangrijkste maatschappelijke verwezenlijkingen van na 1945 is dat de westerse overheden telkens ingegrepen hebben om zekerheid te bieden bij grote onzekerheden. Denk hierbij aan de oliecrisis van de jaren '70, de technologiebubbel van het jaar 2000, 9/11, de bankencrisis van 2008 en de crisis in de eurozone. En vergeten we vooral ook niet de uitgebreide sociale zekerheidssystemen die reeds vanaf de jaren '30 van de vorige eeuw tot nu door regeringen zijn uitgebouwd. Niet dat iedere beslissing of tussenkomst altijd zo doordacht of efficiënt was, zeker niet. Waarom kon de overheid telkens ingrijpen ? Ze was daartoe in staat omdat ze als enige economische deelhebber nog schulden kon aangaan en op grote schaal middelen in beweging kon brengen. En in goede tijden kon ze de belastingen verhogen en zo extra inkomen verwerven. De overheid creëerde een behoorlijke mate van zekerheid. De vrees is terecht dat dat vanaf nu zal veranderen. De volgende tabel laat in dit verband aan duidelijkheid niets te wensen over:

    De echte Europese staatsschulden in 2012

    Bronnen: Stiftung Marktwirtschaft Berlijn, Eurostat, eigen berekeningen

    Expliciete schulden: de cijfers in de tabel geven de percentages weer van de officiële staatsschulden van ieder Europees land ten opzichte van het bruto binnenlands product (BBP). Impliciete schulden: de cijfers betreffen de percentages van de toekomstige engagementen van overheden inzake pensioenen en gezondheidszorg en dit in verhouding tot het BBP. In het vakjargon noemt men deze toekomstige schuld de impliciete schuld. Totale schulden: expliciete en impliciete schulden samengeteld (in % van het BBP). Overheidsbeslag: het percentage aan reële overheidsinkomsten (de zogenaamde 'begrotingen') ten opzichte van het BBP. Reële schuldgraad: dit zijn de percentages die de overheidsinkomsten vergelijken met het totaal aan schulden.

    Schulden worden onderschat

    De officiële schuldstatistieken (de expliciete schuld) onderschatten in ernstige mate de ware omvang van de schuldproblemen van de meeste Europese economieën. Vele regeringen hebben namelijk aanzienlijke verplichtingen aangegaan inzake pensioenen en gezondheidszorg en dit voor de komende decennia. Niet alleen zijn deze beloftes niet opgenomen in de officiële cijfers, ook in de media komt deze heikele problematiek zelden of nooit aan bod. Kwestie van de goegemeente niet te doen opschrikken ... Wat u ook leest of waarheen u ook surft : overheidsschulden worden steeds vergeleken met het bruto binnenlands product (BBP). Maar deze voorstelling van zaken is feitelijk incorrect. Uit bovenstaande tabel blijkt duidelijk dat de Europese overheidsinkomsten slechts gemiddeld 45 à 55% uitmaken van hetgeen een economie voortbrengt. Uiteraard dienen reële inkomsten vergeleken te worden met reële uitgaven en schulden. Zo blijkt uit de cijfergegevens dat de echte Belgische staatsschuld niet 98% bedraagt maar oploopt tot 655% (toekomstige pensioen- en gezondheidszorgen inbegrepen). Als we bovendien de reële inkomsten van de Belgische overheid (55% van het BBP) vergelijken met die 655% komen we zegge en schrijven uit op ...1191% van het BBP. Het boek 'De perfecte storm' van de Gentse economen Gert Peersman en Koen Schoors handelt in essentie over dit nationale pensioendrama. Italië en Letland komen uit de cijferanalyses verrassend goed te voorschijn. De dikwijls verguisde Silvio Berlusconi heeft op het stuk van pensioenbeleid degelijk werk geleverd. Staatsschulden verschijnen onder de vorm van staatsobligaties op de balansen van pensioenfondsen, banken en verzekeringsmaatschappijen. Als men de tabel nogmaals onder ogen neemt, kan men zich de vraag stellen wat dit papier wérkelijk waard is en in welke (benarde) situatie deze instellingen eigenlijk verkeren... Natuurlijk zijn er ook belangrijke activa (spaaroverschotten) aanwezig, maar niemand kan er omheen dat de meeste regeringen diepgaande structurele ingrepen dienen door te voeren in hun socio-economische beleid. Overigens vormen niet enkel de overheidsschulden annex begrotingstekorten een serieus probleem. Wie zal er opdraaien voor het herkapitaliseren van de Europese banken, het redden van de Zuid-Europese economieën (de zogenaamde PIIGS) en - bij uitbreiding - de euro ? Uit de energiehoek wordt geopperd dat men best ook rekening houdt met noodzakelijke investeringen voor de overgang naar een post-koolstofeconomie. De mogelijkheden van de overheden om op te treden als laatste redder in nood zijn beduidend kleiner geworden, zoveel is duidelijk. En daarom komt er een einde aan een tijdperk van zekerheid.

    Deze bijdrage is afkomstig van Dirk Bouwens. Hij publiceerde dit artikel begin deze week ook op zijn eigen weblog systeemcrisis.blogspot.be.