Dat was 2010. Een uitbundig herstel in Azië en de BRIC-landen, een gematigd herstel in Europa en voortgang van het Amerikaanse drama. Maar zelfs in Amerika gingen de koersen met 10-20% omhoog. Daar lijkt een nieuwe IT-bubbel in de maak.
Voor ons was het een topjaar. Amsterdamgold.com steeg van van 17 naar 47 miljoen euro omzet. De “assets under management” van het Gold&Discovery Fund liepen op van 13 naar 65 miljoen. Met nog één handelsdag te gaan, ziet het er naar uit dat het rendement net onder dat van vorig jaar blijft steken. Toen noteerden we 88% bruto rendement. Na aftrek van kosten en performance fee’s hielden participanten dit jaar netto 72% over. Leuk, want het rendement van de AEX was in 2009 een goede 30%, in 2010 steeg de AEX slechts 5%.
Toch zie ik nog niet het begin van overwaardering in de grondstoffensector. Nou ja, misschien alleen in de Rare Earth Elements (REE) gerelateerde bedrijven. Maar daar is de vraag-aanbodsituatie ook zo bijzonder dat we wel begrijpen dat beleggers elk aandeel dat ze kunnen kopen in handen willen houden.
Doordat de onderliggende grondstofprijzen (goud, zilver, koper etc.) de afgelopen tijd zo zijn gestegen zijn grondstofgerelateerde aandelen, ondanks de recente stijgingen nog even ondergewaardeerd als begin 2009.
Toen net na de Lehmancrisis waren de meeste grondstofbedrijven, vooral de kleinere, met 60-80% gedaald! Maar toen beleggers eenmaal doorkregen dat massaal geld in de economie gepompt werd en dit voor overheden de enige manier was om dit systeem overeind te houden, werden “alle beleggingen die de overheid niet bij kan drukken” op slag vluchthavens.
Banken bleken per definitie niet veilig. Dat wisten lezers van Als de dollar valt natuurlijk al, maar de rest van de wereld kwam daar ook razendsnel achter. Vooral China, de partij met het meeste geld op de bank begon als een gek te zoeken naar welke “hard assets” ze met hun dollars konden kopen. Met het dumpen van dollars op de valutamarkten zouden de Chinezen zichzelf in eigen voet schieten.
Omdat de VS weigert de tering naar de nering te zetten, moet de Fed de geldpers wel aanzetten. Niet om de economie te stimuleren zoals het officieel heet, maar omdat beleggers niet meer voldoende in Amerikaanse staatsobligaties en andere Amerikaanse schuldpapieren willen investeren.
Tja, dan rest nog slechts de nucleaire optie. De eigen centrale bank creëert extra geld en geeft dit geld vervolgens aan de overheid in ruil voor schatkistpapier. “Zimbabwe light” noemen we dat. In Engeland deden ze in 2009 niet anders, maar daar zijn ze nu fors aan het bezuinigen. Maar ja, het Britse pond is natuurlijk ook al bijna 100 jaar geen “reservemunt” meer. Daardoor keert de wal het schip iets eerder.
Maar ook in Europa zijn we inmiddels licht radioactief. Het afgelopen halfjaar werd er voor meer dan 70 miljard aan Spaanse, Griekse, Ierse en Portugese staatsobligaties opgekocht. Dat is voor bijna 2 miljard per week. Reden, beleggers zijn niet meer voldoende geïnteresseerd. Zelfs niet tegen de 10% rente die we hier en daar al op het bord hebben zien staan.
We zitten in een bizarre situatie. Wat de massa niet door heeft, weten insiders maar al te goed. Het herstel van de economie door middel van grootschalige overheidsinterventie heeft ervoor gezorgd dat de problemen in het financiële systeem het afgelopen jaar eerder groter dan kleiner zijn geworden.
Mensen met veel geld snappen ook wel dat de rekening slechts naar de toekomst is doorgeschoven. Maar zodra het doorrollen van schulden een keer echt niet meer mogelijk blijkt, dan moet de pijn genomen worden. En dan volgt het grote afboeken. Vooral op obligatieposities, die heten niet voor niets schuldpapier.
Banken, verzekeraars en pensioenfondsen zijn in dat geval pas echt het haasje. Omdat deze financials dit ook wel weten beginnen ze zich nu al in te dekken. Dat doen ze door de spullen te kopen die “de overheid niet bij kan drukken”. Grondstoffen, vastgoed, u kent het wel. 2011 beloofd weer een spannend jaar te worden voor grondstofbeleggers.
We wensen u veel geluk, plezier en rendement in 2011. Maar vooral een uitstekende gezondheid. Een gezond mens wil immers alles. Wie ziek is maar één ding.
Willem Middelkoop en Jaco Schipper
