Het werd er niet vriendelijker op afgelopen weekeinde in Sint Petersburg in Rusland. President Poetin, gastheer voor de bijeenkomst van de G20, en president Obama van de VS stonden lijnrecht tegenover elkaar inzake Syrië. Obama verklaarde, dat hij steun wilde mobiliseren in binnen- en buitenland voor een strafexpeditie tegen president Assad. Poetin op zijn beurt herhaalde zijn steun voor zijn oude bondgenoot in het Midden-Oosten. Hij zou het land economisch en militair blijven steunen. Als om te onderstrepen, dat de Russische president meende wat hij zei, kwam het Russische persbureau Interfax met het bericht dat Russische oorlogsbodems op weg waren naar de Middellandse Zee om de vloot aldaar te versterken.
Politieke impasse
In een reactie op de politieke impasse en op het dreigende wapengekletter stegen de prijzen voor een vat olie op vrijdag 6 september met 2%. Een vat Brentolie noteerde aan het einde van de dag $ 116,12.
De prijsstijging is een duidelijke aanwijzing, dat financiële markten een Amerikaanse aanval voor zeer wel mogelijk houden. Dat zou echter de Doos van Pandora in het Midden Oosten kunnen openen met alle onvoorzienbare consequenties van dien. Iran, bondgenoot van Syrië en aartsvijand van Israël, heeft nadrukkelijk gedreigd dat een aanval reacties van haar zijde tegen Israël zou ontlokken.
Als Iran inderdaad de daad bij het woord voegt, wint het nu nog beperkte conflict aan schaal. Het kan zomaar, dat de VS zich gedwongen zien om Israël te ondersteunen en aanvallen gaat uitvoeren op Iraanse doelen.
Instabiliteit
Dat zou de onrust en instabiliteit in de regio naar een absoluut hoogtepunt jagen. Er is al grote politieke onrust in Egypte en chaos is troef in Libië. Daarmee zou de ongestoorde aanvoer van olie vanuit het Midden Oosten naar het Westen in gevaar komen. Om maar eens wat te noemen. Syrië, dat zelf over weinig olie beschikt, grenst aan Irak dat wel een belangrijke producent is. Bovendien lopen door Syrië belangrijke oliepijpleidingen. Het mag genoegzaam bekend zijn, dat het voor Iran niet zo heel moeilijk is om de Straat van Hormuz af te sluiten. Egypte op haar beurt, kan gemakkelijk het Suezkanaal afsluiten. In beide gevallen gaat het om vitale aanvoerroutes van olie naar het westen.
Het is derhalve aannemelijk, dat de prijs van olie hoog blijft en misschien nog verder gaat stijgen, als de geruchten over een mogelijke aanval de ronde blijven doen. De uiteindelijke uitkomst van een aanval zou kunnen zijn, dat het prille economische herstel in Europa en de VS onder druk komt door de stijgende rekening voor olie.
Andere factoren
Hoewel de oorlogsdreiging beslist de belangrijkste factor is voor de snelle prijsstijging, spelen er nog andere factoren een rol. Zo blijkt de Amerikaanse arbeidsmarkt minder snel te herstellen dan tot voor kort aangenomen. Weliswaar is de werkloosheid naar een niveau van 7,3% gedaald in augustus, maar dat is vooral te danken aan het afhaken van steeds meer Amerikanen. Die laten de arbeidsmarkt voorlopig links liggen. Dat maakt het er voor de Fed niet gemakkelijker op om snel te beginnen met taperen, het afbouwen van de monetaire verruimingsprogramma’s. De centrale bank stimuleert de economie nu nog met $ 85 miljard per maand. De tegenvallende ontwikkelingen waren voor de markt aanleiding om opgelucht adem te halen. Ook de prijs voor olie steeg daardoor licht.
Een tweede, niet onbelangrijke, oorzaak vormt de alsmaar groeiende bedrijvigheid van de Amerikaanse raffinaderijen. Daardoor stijgt de vraag naar olie. Dat is goed te merken aan de gestage daling van de voorraden in Cushing, Oklahoma. Die zijn gedaald naar het laagste niveau in 17 maanden. Volgens kenners is het niet uitgesloten, dat voorraden nog verder dalen. De Seaway pijpleiding vanuit Cushing naar de Golf van Mexico draait weer op volle toeren, waardoor er meer olie stroomt naar de havens aan de kust. Ook dat jaagt de prijzen omhoog.
Cor Wijtvliet
>> Wilt u de dagelijkse column van Cor Wijtvliet zonder een dag vertraging ontvangen? Klik hier om u aan te melden voor de gratis Wijtvliets Investment Insider nieuwsbrief! <<
