Federal Reserve kocht $2 biljoen aan staatsobligaties

De Federal Reserve heeft al $2 biljoen aan Amerikaanse staatsobligaties op haar balans staan, zo blijkt uit de laatste cijfers van de Federal Reserve. De teller stond op 14 augustus op $2.001.093.000.000, een stijging van $7.718.000 ten opzichte van een week geleden. In 2008 stond er op de balans van de centrale bank ‘slechts’ $475,9 miljard aan Amerikaanse staatsobligaties, maar door de jaren heen hebben verschillende stimuleringsprogramma’s onder leiding van Bernanke het totale bedrag meer dan verviervoudigd!

Monetaire stimulering

In 2009 begon de Federal Reserve staatsobligaties en hypotheekleningen te kopen, met als doel de langlopende rente omlaag te brengen. Een lagere rente moest een impuls geven aan de consumentenbestedingen en de bedrijfsinvesteringen en daarmee de economie weer op de been helpen. Of dat gelukt is, daarover verschillen de meningen. Wel staat vast dat de balansomvang van de Amerikaanse centrale bank sterk is toegenomen door de verschillende aankoopprogramma’s.

Onbeperkt lenen

De Federal Reserve koopt de Amerikaanse staatsobligaties (op dit moment $45 miljard per maand) via de secundaire markt. Er is formeel dus geen sprake van directe monetaire financiering, maar in de praktijk lijkt het daar wel op. Alle rente die de Fed ontvangt op staatsobligaties wordt opnieuw in schuldpapier van de Amerikaanse overheid gestopt. Daardoor ligt de effectieve aankoop van schuldpapier dichter bij de $50 miljard dan $45 miljard per maand. Met een verwacht begrotingstekort van $745 miljard per jaar financiert de Amerikaanse overheid dus bijna 80% van haar tekorten via de centrale bank.

Schulden monetiseren

Het monetiseren van schulden is het financieren van tekorten met nieuwe geldcreatie. Normaal gesproken moet de overheid het geld ophalen bij beleggers en kan het geld maar één keer uitgegeven worden. Verstrekt de centrale bank (al dan niet direct) het geld aan de overheid, dan verandert de situatie. De overheid kan blijven spenderen, terwijl de beleggers met hun geld andere dingen kunnen doen. Zo kunnen bubbels ontstaan in andere markten, zoals aandelen, vastgoed, grondstoffen enzovoort. Voor elke dollar die de Federal Reserve in staatsobligaties stopt neemt de geldhoeveelheid in circulatie toe, wat een inflatoir effect heeft.

CNS News schrijft dat hyperinflatie in andere landen consistent voortkwam uit een een-tweetje tussen de centrale bank en de overheid. Op het moment dat eerstgenoemde overging op onbeperkte financiering van de tekorten van de overheid ging het mis…

Hypotheekschuld

Naast staatsobligaties haalt de Federal Reserve ook hypotheekleningen uit de markt. Op de peildatum van 14 augustus stond er afgerond $1,3 biljoen aan zogeheten ‘mortgage-backed securities’ op de balans van de centrale bank. In januari 2009 had deze post een omvang van slechts $5,6 miljard. Dat zijn leningen die de markt niet meer wil hebben en die de balans van banken en hypotheekverstrekkers ‘vervuilen’. De Federal Reserve neemt deze bezittingen over in ruil voor dollars. Banken parkeren deze dollars weer bij de centrale bank, de zogeheten “excess reserves”. Zo lang het daar blijft liggen is er geen stijging van de hoeveelheid geld in omloop.