Door strengere sancties – die pas sinds 6 februari van kracht zijn – zou er een verscherpt toezicht mogelijk zijn op de verkoop van goud aan Iran. Ook verhindert het de Turkse Halkbank om betalingen van Iraans gas te verwerken. Dat zouden niet nader genoemde bankiers tegenover Reuters hebben gezegd. Een Turkse bankier, die niet met naam genoemd werd, zou het volgende gezegd hebben: “Halkbank kan alleen betalingen accepteren voor Turkse aankopen van olie en gas en Iran mag die opbrengsten alleen gebruiken om voedsel, medicijnen en industriële producten te kopen”.
Goud voor gas
Turkije hielp Iran enige maanden aan buitenlandse valuta, door gas te kopen en dat af te rekenen in Turkse lira. Iraanse smokkelaars wisselden die lira om in goud en vervoerden dat in hun handbagage naar Dubai en Iran. In Dubai werd het goud weer verkocht in ruil voor dollars. Op die manier kon Iran toch aan goud en dollars komen, tot grote frustratie van de VS. Die willen Iran het liefst volledig economisch isoleren met de sancties.
Vanaf nu moeten Iraanse handelaren aangeven wat ze met de lira kopen die ze ontvangen in ruil voor de levering van aardgas. Vorig jaar kwam een levendige handel op gang van goudbaren richting Iran. Nadat de sancties verscherpt werden kwamen de goudbaren via Dubai alsnog binnen in Iran. De handel in goudbaren was de laatste tijd al wat aan het opdrogen, omdat steeds meer banken en handelaren volgens Reuters weigerden het Turkse goud af te nemen. De Turkse Minister van Economische Zaken signaleerde in de afgelopen week een afname van de handel.
“Je zou kunnen stellen dat de VS haar doel bereikt heeft”, aldus een Westerse diplomaat die ook niet met naam genoemd werd. “Als Turkije energie wil blijven importeren uit Iran, dan kan dat alleen maar in ruil voor goederen die niet onder het sanctiebeleid vallen”, zo voegde de diplomaat eraan toe. Kennelijk stellen de Amerikanen fysiek goud op gelijke voet met valuta als essentiele financiele instrumenten.
Import
Turkije is, net als landen als China, India en Japan, sterk afhankelijk van geïmporteerde energie. Olie en gas moet voor een groot gedeelte ingevoerd worden en Iran is met haar rijke olie- en gasreserves een onmisbare handelspartner voor sommige landen in die regio. Het is dan ook niet waarschijnlijk dat Turkije opeens zal stoppen met het importeren van Iraans gas. Zoals het er nu naar uitziet kan Turkije gas blijven kopen van Iran, maar zal laatstgenoemde meer moeite moeten doen om de opbrengsten daarvan om te zetten in goud en relatief sterke valuta zoals de euro en de dollar.
Door de handel met Iran importeerde en exporteerde Turkije het afgelopen jaar veel goud. De goudexport naar Iran kwam in 2012 uit op $6,5 miljard, meer dan 10x zoveel als in 2011. Tegelijkertijd steeg de export van goud richting de Verenigde Arabische Emiraten van $280 miljoen naar $4,6 miljard.
Amerikaanse sancties belemmeren goudaankopen Iran in Turkije
