De ECB heeft deze week een nieuwe ronde van liquiditeitssteun voor banken aangekondigd. Vanaf september kunnen banken aanspraak maken op tegoeden van de centrale bank via het zogeheten TLTRO programma. Daardoor wordt het voor banken gemakkelijker om leningen te verstrekken aan consumenten en bedrijven. Het doel van deze maatregel is om de kredietverlening op gang te houden, zodat de centrale bank eerder haar inflatiedoel van 2% op de middellange termijn haalt.
De ECB heeft de afgelopen jaren al verschillende keren liquiditeitssteun verleend aan banken. Tijdens de Europese schuldencrisis verschafte de centrale bank een paar honderd miljard aan liquiditeit aan de bankensector. In 2014 volgde de eerste ronde van TLTRO (Targeted Long-Term Refinancing Operation) en in 2016 ook een tweede ronde. Sinds de eerste ronde van TLTRO is in totaal voor €770 miljard aan liquiditeit verstrekt aan de Europese bankensector. Dit zijn leningen met een looptijd van vier jaar, wat betekent dat banken uiterlijk volgend jaar alle leningen uit de tweede ronde moeten aflossen.
Derde ronde van TLTRO
Het is opvallend dat de ECB juist nu met een derde ronde van liquiditeitssteun voor de bankensector komt. De economie laat immers weer groei zien en de centrale bank stopte vorig jaar met het opkopen van staatsleningen. Dat er nu toch een nieuwe ronde van TLTRO nodig is doet vermoeden dat de bankensector er toch niet zo sterk voor staat. Deze nieuwe ronde van noodliquiditeit kan ook worden uitgelegd als het doorrollen van het bestaande liquiditeitsprogramma. Als de banken echt voldoende buffers hadden, dan was een nieuwe ronde immers niet nodig geweest.
Tot op heden is er vooral liquiditeit verstrekt aan de bankensector van Italië (€250 miljard), Spanje (€167 miljard), Frankrijk (€90 miljard) en Duitsland (€80 miljard). De banken moeten dat bedrag volgend jaar terugbetalen. Vanaf september kunnen zij zich inschrijven voor de nieuwe ronde van leningen, die overigens een kortere looptijd van twee jaar hebben. De Italiaanse bankensector worstelt met veel slechte leningen, terwijl de bankensector van Duitsland door de lage rente moeite heeft om winstgevend te blijven. De nieuwe ronde van TLTRO kwam wat dat betreft niet geheel als een verrassing.
Rente blijft voorlopig laag
De ECB kondigde deze week niet alleen een nieuwe ronde van liquiditeitssteun aan. Ook maakte de centrale bank bekend dat de rente nog tenminste tot het einde van 2019 laag zal blijven. Ook blijft ze de opbrengsten van afgeloste leningen onder het opkoopprogramma volledig herinvesteren. De centrale bank blijft deze obligaties doorrollen, tenminste tot het moment waarop de rente weer gaat stijgen. Dit betekent dat er voorlopig nog weinig sprake is van een normalisering van het monetaire beleid en dat de rente voorlopig waarschijnlijk laag zal blijven.
In reactie op het besluit van de centrale bank zakte de euro naar het laagste niveau ten opzichte van de dollar sinds halverwege 2017. Tegelijkertijd daalde de rente op langlopende 10-jaars staatsleningen van Spanje en Italië. Bankaandelen profiteerden ook toen het nieuws bekend werd, evenals de goudprijs.
Dit artikel verscheen eerder op Holland Gold
